၁၈၂၄ ခုနှစ် အင်္ဂလိပ်-မြန်မာ ပထမစစ်ရိပ်သန်းချိန်၊ မလေးရှားနိုင်ငံ ပီနန်မြို့သို့ ရောက်နေသော ထားဝယ်မြို့ဝန် ဦးရွှေလုတ်။ ယိုးဒယားကို တော်လှန်ရေး ထားဝယ်က အကူအညီပေးရန် အကြံအစည်၊ တဖက်ကလည်း ဗြိတိသျှတို့ကို အားပျော့သွားရန် အစီအစဉ်။ ထားဝယ်ရေဝန် ဦးဒါနဲ့ အင်းဝခန့် ဦးရွှေလုတ်တို့အကြား ထားဝယ်အရေး အခြေအတင်။ စစ်ကြီးကား လာတော့မည်။
တောထဲ မျက်စိလည်နေသော မောင်ရိန်နှင့် ကြည်ကြည်တို့ ဖထီးနှင့် ဆိုက်ဆိုက်မြိုက်မြိုက်တိုးတော့သည်။ စစ်တပ်ကတော့ သရက်ချောင်းမြို့နယ်ရှိ အလယ်စု၊ တောင်ပျောက်၊ ကျွဲခြံရွာတွေကို စစ်ကြောင်း ထိုးနေလေပြီ။
မြန်မာ့ တပ်မတော်၏ တမိုးနိုင် စစ်ဆင်ရေး။ ဗိုလ် ကြည်ကြည်ဆွေ သတင်းရသွားသော စစ်တပ် ဘာဆက်လုပ်မည်နည်း။ သီလရှင်ကျောင်းမှ မီးခိုးလုံးများ။
သတိရတော့ ကြည်ကြည်ဆွေ နွားလှည်းပေါ်ရောက်နေပြီ။ ကြိုးလည်း အတုပ်ခံထားရသည်။ ပြီးနောက် ထားဝယ်အမျိုးသမီး သမဂ္ဂ၏ တောတွင်းရုံးခန်း။ ရုတ်တရက် စစ်ကြောင်း ဝင်လာသည်။ ကြည်ကြည်ဆွေလည်း စစ်တပ်သူသျှိူဟု စွပ်စွဲခံထားရသည်။
၁၉၃၆ ခုနှစ်။ ကောလိပ်ကျောင်းသား၊ သူဌေးသား လောင်းကစားမက်သော ကျော်ဆွေ။ ဒို့ဗမာ အစည်းအရုံးဝင် အမာ။ ထိုသို့ဖြင့် ရီရီနှင့် ကြည်ကြည်တို့ အသွင်မတူသော ဝဲဩဃ အတွင်း ရောက်သွားခဲ့သည်။
စစ်တပ်ဗိုလ်ကြီး စိုးမင်း သမဂ္ဂခေါင်းဆောင် ရီရီကို မေးလိုက်သည်။ “ကျော်တင့်စခန်း ဘယ်မှာလဲ” – – – မိုးကြည်တို့ စခန်း ဝင်စီးခံရတဲ့သတင်း။ မိုးကြည်ရှာပုံတော် ခရီးဖြင့် ထားဝယ်ရောက်လာသော ဗိုလ်ကြည်ကြည်ဆွေ။
အမေရိကန်အမျိုးသမီး စစ်သင်တန်းဆင်း ဗိုလ်ကြည်ကြည်ဆွေ အမိမြေကို ပြန်ရောက်၊ မြန်မာနိုင်ငံတွင် ဖဆပလ နှစ်ခြမ်းကွဲပြီး နိုင်ငံရေးမိုးသက်မုန်တိုင်း စချိန်။ ထားဝယ်က ရောက်လာသည့် စာတစ်စောင်၊ စစ်တပ် ဗိုလ်ကြည်ကြည်ဆွေအတွက် မထင်မှတ်သော အချိုးအကွေ့များ စတင်မည့် ခရီး။
မိုးရာသီ အတို့အမြုပ်စားစရာ ထွက်ရှာတဲ့ မိုးကြည်တို့ ကလေး တစ်သိုက်။ ဝုန်းဆိုပြီး အသံကြားလိုက်သည်။ သေချာပြီ မိုးကြည်တို့ စခန်းကို စစ်တပ်က ဝင်တိုက်လေပြီ။ ဖဆပလက ကွန်မြူနစ်ပါတီကို မတရားအသင်း ကြေညာလိုက်ချိန် တနင်္သာရီတိုင်းမှ ပါတီဝင်များလည်း တောခိုသွားကြသည်။ စစ်တပ်က အမျိုးသမီး စခန်းများဆီ ဦးတည်တိုက်ခိုက်လာချိန်၊ သရက်ချောင်း သံခွချောင်းဖျားက စခန်းကို ဝင်စီးသည်။ မိုးကြည် အမေပါအဝင် အမျိုးသမီးအဖွဲ့ဝင်များ မည်သို့ တုံ့ပြန်ကြမည်နည်း။ ဘာဖြစ်ကြမည်နည်း။
Dawei Watch သတင်းဌာနကို ၂၀၁၂ ခုနှစ် မေလတွင်ထားဝယ်မြို့ အခြေစိုက် စတင် တည်ထောင်ခဲ့သည်။ Dawei Watch သည် ကနဦးတွင် တစ်နိုင်ငံလုံးခြုံထုတ်ဝေသည့် နေ့စဉ် သတင်းစာများ၊ အပတ်စဉ်များကို အဓိကအားဖြင့် တနင်္သာရီတိုင်းနှင့် မွန်ပြည်နယ်အတွင်းမှ သတင်းများ ဝန်ဆောင်မှုပေးလျက်ရှိသည်။ ယင်းအပြင် ထူးခြားမှုအလိုက် ထိုင်းရောက် မြန်မာ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများ သတင်းကိုလည်း တင်ဆက်သည်။
