အခန်း (၁၁) ဘာကို ရွေးမလဲ မနက်ဖြန်လည်း ဒီနေ့လိုပဲ နေမှာပါလို့ တွေးတာက လူ့သဘာဝကိုး။ ဒီပစ္စုပ္ပန်အခြေအနေဟာ မတည်မြဲဘူး။ မတည်ငြိမ်ဘူး။ ပြောင်းလဲမယ်လို့ အလိုအလျောက် တွေးမိဖို့က ခက်တာကိုး။ ဒါနဲ့ပဲ လုပ်မြဲတိုင်းအလုပ်တွေ ဆက်လုပ်ကြတယ်။ ဇီဝရပ်ဝန်းတွေ ဖြိုလှဲမယ်။ ကျောက်မီးသွေးတွေ မီးရှို့ မယ်။ အဆိပ်အတောက်တွေ မြစ်ထဲမျှောမယ်။ ခင်ဗျား ကမ္ဘာဟာ ပြောင်းခဲ့ပြီလို့ သိအောင်ဘယ်လို လုပ်ကြရပါ့မလဲ။ ခင်ဗျားရောက်လာမယ်လို့ ထင်ထားတဲ့ အဆုံးမရှိသုံးစွဲနေလို့ ရတဲ့၊ အမြဲမပြတ်တိုးတက်နေမယ့် နိဗ္ဗာန်ဘုံကြီးပြိုပျက်ခဲ့ပါပြီ။ ဒါကို သဘောပေါက်ပါမှဘာ လုပ်ကြရမယ်လို့ စစဉ်းစားလို့ရ ကြမှာပါ။ အဲဒီလိုမဟုတ်တဲ့အခါ ကျုပ်တို့လုပ်နေ တာတွေက ပြိုကျလာနေတဲ့ ကမ်းပါးထိပ်မှာ အိမ်ရာစီမံကိန်းတစ်ခုပြီး တစ်ခုလုပ်နေသလိုပါပဲ။ ထည့်ဝင်လိုက်သမျှတွေ တိုက်စားမျောပါသွားတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဒီအတိုင်း ဆက်လုပ်မှရမယ်လို့ ကြွေးကြော် […]

စိတ်ပျက်ပြားမှုအနုပညာ မျှော်လင့်ချက်သိပ်မရှိတော့ဘူးဆိုတဲ့ အခြေအနေတစ်ခုကို ခင်ဗျားဘယ်လိုရင်ဆိုင်မလဲ။ ဘယ်လို တုံ့ပြန်ရင် ကောင်းမယ်လို့ ခင်ဗျားစဉ်းစားသလဲ။ ဒီမေး ခွန်းဟာ ဒီနှစ်ပိုင်းတွေမှာ စာပေ၊ ဂီတ၊ အနု ပညာရှင်တွေ၊ ပညာရှင်တွေ၊ လှုပ်ရှားတက်ကြွသူတွေ အပါအဝင် လူများစွာကို ရိုက်ခတ်တဲ့မေးခွန်း ဖြစ်ပါတယ်။ “ဟန်ဆောင်နေတာတွေကို ရပ်တန့်လိုက်ကြရင်- what if we stopped pretending” ဆိုတဲ့ ဆောင်းပါးကို ရေးသူက ဒီနေ့ခေတ်ရဲ့အကျော်ကြား ဆုံးစာရေး ဆရာတွေထဲက တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့ ဂျွန်နသန်ဖရန်ဇန် (Jonathan Franzen)ပါ။ “ဥတုဘေး ပျက်ပြုန်းမှု ကြီးကတော့လာနေပြီ။ ပြင်ဆင်နိုင် ဖို့အတွက်ဆိုရင် တားလို့ဆီးလို့ မရတော့ဘူးဆိုတာကို ကျုပ်တို့ဝန်ခံဖို့လိုတယ်” လို့ သူက ရေးပါတယ်။ မရေတွက်နိုင်တဲ့ မျှော်လင့်ချက်တွေရှိတယ်။ ကျုပ်တို့အတွက်သာမဟုတ်တာ (There is infinite […]

၁။ ကိုဗစ်ကာလ သတင်းစကားအမှားများ“မနေ့ညက ကောလိပ် ကုက္ကိုဘုန်း ကြီးကျောင်းရှေ့မှာ ဝါးလုံးတွေနဲ့ ပိတ် လိုက်ပြီတဲ့”“တစ်နေ့က ဝန်ထမ်းအိမ်ရာမှာ ပိုးတွေ့လူနာ လာခေါ်သွားသတဲ့”“ညနေတုန်းက ငြိမ်းချမ်းသာယာ ၂ လမ်းမှာ လမ်းပိတ်လိုက်ပြီတဲ့”“ညက ရေကန်ဘောင်မှာ လူနာတင်ယာဉ်နဲ့ ပိုးတွေ့လို့ လာခေါ်သလား မသိဘူး၊ ကြားရသတဲ့”ကြားရတယ်လို့ ပထမတစ်ဆင့် စကားကနေ နောက်လူတွေဆီ လက်ဆင့်ကမ်းတဲ့အခါ အကြားကနေ ဖြစ်သယောင်တွေ ဖြစ်ပြီး ထင်ယောင်မှားနဲ့ ချောက်ချား စရာသတင်းစကား အမှားတွေ ဖြစ်လာ တတ်ကြတာ မလွဲပါဘူး။ တစ်နိုင်ငံလုံး ပိုးတွေ့လူနာများလာ၊ သေနှုန်းတွေ မြင့်လာတဲ့ အချိန်ကျမှ အဲသည်အချိန်မတိုင်ခင်က မကြောက်မရွံ့ လမ်းသလားနေတဲ့ သူတွေကလည်း အဲသည် ကြောက်ပါတယ်ဆိုတဲ့ သတင်းစကား မက်ဆေ့ချ်ကို အိမ်မှာနေရင်း လိုင်းပေါ်က တစ်ဆင့် ဖြန့်တာ ဖြစ်ဖြစ်၊ ဆွေနီးမျိုးစပ် […]

လူတစ်ဦးချင်း တစ်ယောက်ချင်းစီရဲ့ နေ့စဉ်လူမှုဘဝတွေမှာ အရေးကြီးတဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေ ချရလေ့ရှိတယ်။ တချို့ဆုံးဖြတ်ချက်တွေက ဘဝနဲ့ သက်ဆိုင်သလို တချို့သောဆုံးဖြတ်ချက်တွေကတော့ အသက်တွေ၊ ပိုင်ဆိုင်မှု စည်းစိမ်ဥစ္စာတွေနဲ့လည်း သက်ဆိုင်နေပါတယ်။ ပြည်သူတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ အသက်၊ ဘဝ၊ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေနဲ့ပတ်သက်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်ချရာမှာ သတင်းအချက် အလက်ရရှိမှုအပေါ်မှာ မူတည်ပြီး ဆုံးဖြတ်ရလေ့ရှိတယ်။ အစိုးရနဲ့ ဌာနဆိုင်ရာတွေရဲ့ မူဝါဒ၊ လုပ်ငန်းစဉ်၊ အမိန့်ညွှန်ကြားချက်တွေကို နားထောင်ပြီးမှ ဆုံးဖြတ်ရလေ့ ရှိတာပါ။ ဒီအခြေအနေတွေအရ ပြည်သူတွေ မှန်ကန်တဲ့ ဆုံးဖြတ်ချက်တွေရနိုင်ဖို့အရေးက တိကျသေချာတဲ့ သတင်း အချက်အလက်ကို မြန်မြန်ဆန်ဆန်နဲ့ ဘယ်လောက်အထိ ရရှိနေလဲဆိုတဲ့အပေါ် မှာ မူတည်နေပါတယ်။ သတင်းအချက်အလက်ရရှိပိုင်ခွင့်ကလည်း ပြည်သူတွေရဲ့ အခြေခံအခွင့် အရေးဖြစ်တဲ့အပြင် အခြေခံလူ့အခွင့်အရေးလည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်သူတွေ မှန်ကန် တဲ့ဆုံးဖြတ်ချက်ချနိုင်ဖို့အရေး သတင်းအချက်အလက်ရရှိဖို့ကလည်း တာဝန်ယူ […]

နိုင်ငံအတွင်း ကိုဗစ်-၁၉ ရဲ့ ကူးစက်မှု အခြေအနေတွေကတော့ စိုးရိမ်ကြရမယ့် အနေအထားလို့ ဆိုကြရပါမယ်။ မိုးသက်မုန်တိုင်း ကြီးကြီးမားမား မတိုက်ခင် အစပျိုးနေတဲ့ အခြေအနေမျိုးနဲ့ ဆင်တူနေတယ်လို့ မြင်ပါတယ်။ ကိုယ့် တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီးကို တိုက်ရိုက် မထိခိုက်လာသေးပေမဲ့လို့ ပတ်ဝန်းကျင်တိုင်းနဲ့ ပြည်နယ်၊ မြို့နယ်တွေ၊ အထူးသဖြင့် ရခိုင်နဲ့ ရန်ကုန်မှာ ကူးစက်ပျံ့နှံ့နှုန်းနဲ့ အခြေအနေတွေ အရရော၊ ကိုယ့်ဘက်က ပြည်သူတွေရဲ့ အသိပညာရေချိန်နဲ့ စည်းကမ်းမလိုက်နာမှု၊ ဥပဒေအရရော စည်းကမ်းထိန်းသိမ်းရေးပါ လျော့ရဲနေမှု အခြေအနေတွေအပြင် ရောဂါဘေးထက် ဝမ်းစာရေးကို အဓိကထား ဖြေရှင်းနေကြရတဲ့ ပြည်သူ့ဘဝ အနေအထားတွေကြောင့် မနှေးအမြန် သူတို့လို အနေအထားမျိုး ကျွန်တော်တို့တွေ ရင်ဆိုင်လာကြရမယ်လို့ ယုံကြည် ထားပါတယ်။ ကိုဗစ် ၁၉ ရောဂါ အချင်းချင်းမကူးရလေအောင် မလွဲမသွေ လာမယ့်ဘေးကို […]

ကိုဗစ်-၁၉ ယာဉ်ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ အခုချိန်မှာ အရှိန်ကောင်းကောင်းနဲ့ မောင်းနှင်နေတယ်။ ရခိုင်ပြည်နယ်မှာတော့ အရှိန်နည်းနည်းတန့်နေတယ်။ ဒါပေမဲ့ လူဦးရေ ခုနစ်သန်းလောက်နေထိုင်တဲ့ ရန်ကုန်လိုမြို့ကြီးမှာ အရှိန်ကထိန်း မရဖြစ်နေသေးချိန်မို့ စိုးရိမ်စရာတော့ အတော်ကောင်းသား။ နောက်ပြီးတော့ ရန်ကုန်ဆိုတာ စီးပွားရေးမြို့တော်။ ကျန်းမာရေးအတွက်ဆိုလည်း ရန်ကုန်ကိုပဲ အားကိုးနေရဆဲ။ ဆိုတော့ သူဟာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ အချက်အချာ အသည်းနှလုံး နေရာတစ်ခု။ ရန်ကုန်မှာ မထိန်းနိုင်သေးသမျှ တစ်နိုင်ငံလုံး စိတ်အေးလို့မရ။ ဆိုတော့ နေ့စဉ်နဲ့အမျှ ရန်ကုန်အခြေ အနေကိုပဲ မျက်ခြည်မပြတ် စောင့်ကြည့် နေရတယ်။ အခုချိန်ထိတော့ ရန်ကုန်ဟာ အားကောင်းမောင်းသန်နဲ့ ကူးလို့စက် လို့ကောင်းနေတုန်း။ ကိုယ့်ဒေသမှာ Stay at Home (အိမ်မှာပဲနေခြင်း) နေစရာမလိုသေးပေမဲ့ တတ်နိုင်သလောက် အိမ်ထဲမှာနေဖြစ် တယ်။ အပြင်ကို ထွက်ဖြစ်ရင်လည်း […]

တစ်နေ့က ရုံးတွင် လုပ်ဖော်ကိုင်ဘက် တစ်ယောက်သည် ဘုရားပုံတော် တစ်ခုအားထားစရာ နေရာရှာမတွေ့သဖြင့် အခက်ပွေနေသည်။ နံရံများပေါ်တွင် ယခင်ရှိပြီးသား ပုံများ၊ ပြက္ခဒိန်များ ရှိနေခဲ့ပြီးပြီ။ ကွန်ကရစ်နံရံများဖြစ်သောကြောင့်လည်း ပုံတစ်ခုခုကို ချိတ်ကပ်ရန်မှာ ချက်ခြင်း လွယ်ကူလှသည်လည်း မဟုတ်။ ထို့ကြောင့် တစ်နေရာရာတွင် သိမ်းထားဖို့ စီမံရသည်။ “ဘုရားပုံတော်တွေ လက်ဆောင်ရရင် ဒီလိုပဲ စိတ်ညစ်ရတယ်” စာအုပ်စင်ပေါ်တွင် ထားရမည်လော၊ စားပွဲအံဆွဲထဲသို့ ထိုးထည့်ထားရ မည်လော စသဖြင့် ဝေခွဲမရနိုင်ဖြစ်နေသည်။ သူ့အဖြစ်ကို ထိုင်ကြည့်နေရင်း မိမိ၏ အပြုအမူများအပေါ်တွင် အလေးအနက်ထားတတ်သောသူတို့၏ ဒုက္ခ တစ်မျိုးပေပဲဟု ကျွန်တော်က တွေးကြည့်နေမိသည်။ အဲသည်လိုမျိုးကို ကျွန်တော် ကိုယ်တိုင်လည်း မကြာခဏကြုံခဲ့ရဖူးသောကြောင့် ဒုက္ခ၏ သဘောကို နားလည် မိနေခဲ့သည်။ အချို့သောသူတို့လည်း ထိုသို့ပင် ဖြစ်ကြလိမ့်မည်ဟုလည်း ထင်မိပါသည်။ […]

အမွေဆိုးများရဲ့ဒဏ် ကမ္ဘာကြီးအတွက် ကြမ္မာဆိုးတစ်ခုကို စစ် အာဏာရှင်စနစ် က ယူဆောင်လာပေးခဲ့တယ်။ သူ့ ရဲ့ဆိုးမွေကလည်း ယခုထိ ဆက်ရှိပြီး ဆိုးကျိုးတွေ ဆက်ဖြစ်နေစေတုန်းပဲ။စစ်အာဏာရှင်စနစ်က လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လုပ်တယ်။ ဥပဒေရဲ့ အထက်မှာနေတယ်။ သူတို့ကို အရေးယူလို့ မရဘူး။ သူတို့တင်မကဘူး။ သူတို့ရဲ့အပေါင်းပါစီးပွားရေးသမားတွေကိုလည်း အရေးယူလို့ မရဘူး။ နိုင်ငံရေးအရ လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေကနေ စီးပွားရေးအတွက် ကိုယ်ကျိုးစီးပွား အတွက် လူ့အခွင့်အရေးချိုးဖောက်မှုတွေဆီကို အလွယ်တကူ ရောက်လာတယ်။ အကျိုးစီးပွား အတွက် ဌာနေပြည်သူတွေကို မောင်းထုတ်မယ်။ တောတောင်မြေယာတွေကိုသိမ်းပိုက်မယ်။ စစ်အာဏာ ရှင်တွေနဲ့ သူ့အပေါင်းအပါတွေဟာ သဘာဝတောတွေကို မီးရှို့ပြီး စိုက်ခင်းတွေအဖြစ် အသွင်ပြောင်းတယ်။ နိုင်ငံရေးစနစ်တွေပြောင်းပြီး အစိုးရအသစ်တွေရောက်လာပေမဲ့ စစ်ဗိုလ်တွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ အဆက်အနွှယ်တွေဟာ လွတ်ငြိမ်းခွင့်ရနေတုန်း၊ အာဏာပါဝါ ရှိနေတုန်း၊ အနိုင်ကျင့်လို့၊ ဗိုလ်ကျလို့ […]