၂၀၂၀ နှစ်စကတည်းက စခဲ့တဲ့ ကိုရိုနာဗိုင်းရပ်စ်ရဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုကြောင့် ကျွန်တော်တို့တစ်တွေလည်း အတော့်ကို အိုစာသွားခဲ့ရသလို စားလည်းသည် စိတ်၊ အိပ်လည်း သည်စိတ် ရယ်လို့ ဆိုရလောက်မယ့်အထိ ကိုရိုနာတစ်ဖြစ် လည်း ကိုဗစ်-၁၉( ကိုမြင့်နိုင်ကြီး) က လူမှုဘဝကို လွှမ်းမိုးခဲ့ပေတယ်။ တစ်နေ့က ကိုဗစ်ကာလအတွင်း သည်းညဉ်းခံခြင်း (Tolerance Workshop) လို့ အမည်ရတဲ့ အလုပ်ရုံဆွေးနွေးပွဲလေးမှာ ဂျာနယ်လစ် ဆရာကြီးများနဲ့ ဆုံခွင့် ရခဲ့ပြီး ကိုဗစ်ကာလ အမြဲ မွန်းကျပ်နေတဲ့ စာဖတ်ပရိသတ်တွေရဲ့ ရင်ကို မပူ မလောင်စေဘဲ ကိုဗစ်ကပ်ဘေးကို ဘယ်လို ရင်ဆိုင်ကြမလဲဆိုတဲ့ ရင်အေး ဆေးလေးများ တိုက်ကျွေးဖို့ရာ အတွေးတွေရခဲ့ပါတယ်။ ပူပင်စရာတွေကို အမြဲ တွေးပြီး လောင်မြိုက်နေကြရတဲ့ လူတိုင်းရဲ့ ရင်ကို အေးမြစေဖို့ အတွေးလေးတွေ […]

ကိုယ့်ကိုကိုယ် ဦးဆောင်မှုအကြောင်း ဆွေးနွေးရေးသားမှုတွေကို တနင်္သာရီ ဂျာနယ်ကနေတစ်ဆင့် မကြာခဏဆိုသလို လုပ်ခဲ့ပါတယ်။ ယေဘုယျအားဖြင့် ခြုံငုံကြည့်ရင် လူအများစုဟာ ကိုယ့်အတွင်းစည်း ကိုယ်နိုင်အောင် ကြိုးစားဖို့ မေ့နေပြီး အခြားသူတွေကို ဦးဆောင်ဖို့သာ စိတ်အလေးကဲလေ့ရှိကြတော့ ဒီခေါင်းစဉ်ဟာ သိပ်ပြီး မျက်နှာပန်းမလှသလို အရေးကြီးတယ်လို့လည်း မြင်သူ နည်းပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တကယ်လိုအပ်တယ်လို့ ယုံကြည်တဲ့အတွက် အလျင်းသင့်သလို ဆွေးနွေးဖြစ်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ဦးဆောင်တဲ့အခါ အလေးထား ဂရုပြုရမယ့် အချက်တွေဖြစ်တဲ့ တန်ဖိုးထားမှု၊ စိတ်နေသဘောထား၊ သက်ဝင်ယုံကြည်မှု၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကိုယ်သိမှု စတာတွေကို ဆွေးနွေးဖြစ်ပါတယ်။ ဦးစီးဦးရွက်ပြု ခြင်းအတွက် အရေးကြီးတဲ့ အကြည် ဓာတ်အကြောင်းလည်း ဆွေးနွေးဖူးပါတယ်။ လူတစ်ဦးချင်းစီရဲ့ စက္ကန့်တိုင်းမှာ အကြည်ဓာတ် ဘယ်နှကျပ်သား ပါသလဲဆိုတာဟာ အဲဒီတစ်ဦးချင်းစီက စက္ကန့်တိုင်းမှာ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ဦးဆောင်နိုင်မှု […]

မြန်မာနိုင်ငံကို ဘယ်လိုနိုင်ငံမျိုး ဖြစ်စေချင်လဲ။ ဒီလို နိုင်ငံ့အရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး အဝေးကြီးကို မျှော်ငေးမိတော့ အကြောင်းအရာတွေက ခေါင်းထဲရှုပ်ထွေး ပွေလီပြီး ရောက်ရှိလာတယ်။ ယိုပေါက်များလှတဲ့ လှေတစ်စီးလို ဘယ်အပေါက်ကို အရင်ပိတ်ရမလဲဆိုတဲ့ ခံစားချက်မျိုးနဲ့ပါ။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံကို ဘယ်လိုမျိုး ဖြစ်စေချင်လဲ ဆိုတာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး မေးလာခဲ့ရင် ကျွန်တော် တွေးမိထားတာတွေက အများကြီး။ စီးပွားရေး၊ ကျန်းမာရေး၊ ပညာရေး ကစလို့ အရာရာရဲ့ အားနည်းချက်ဒဏ်ကို မငြိမ်းမချမ်း ခံစားနေရတဲ့ လူငယ် တစ်ယောက်အနေနဲ့ ရင်ထဲမှာ ပြောချင်တဲ့ စကားတွေက တစ်ပုံတစ်ပင်ပဲ။ သမိုင်းတွင်မယ့် အနိဋ္ဌာရုံ မြင်ကွင်းတွေကလည်း မျက်စိထဲက မထွက်သေးတော့ ဘာလိုချင်လဲလို့ တိုတိုမေးရင် ငြိမ်းချမ်းရေးလို့ တိုတိုဖြေမိလိမ့်မယ်။ တကယ်တော့ ငြိမ်းချမ်းရေးဆိုတာ စကားသုံးလုံးတည်းပေမဲ့ သိပ်ကျယ်ပြန့်တယ်၊ သိပ်နက်ရှိုင်းတယ်၊ သိပ်သိမ်မွေ့တယ်ဆိုတာ […]

The Voice Myanmar သီချင်းဆို ပြိုင်ပွဲကို YouTube ကတစ်ဆင့် ကြည့်ဖြစ်ပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပြုလုပ်နေကြတဲ့ သီချင်းဆိုပြိုင်ပွဲတွေက တစ်ခုပါ။ တခြားပြိုင်ပွဲတွေနဲ့မတူဘဲ သူ့စတိုင်နဲ့ သူအဆင့်တန်းတစ်ခုတော့ ရှိနေတာ တွေ့ရတယ်။ အဲဒီပြိုင်ပွဲဝင်တွေထဲက ကလေးမလေးတစ်ယောက်က ဗမာစကား သိပ်မပြောတတ်လို့ အင်္ဂလိပ်သီချင်းနဲ့ ပြိုင်တာပါလို့ ဆိုလာပါတယ်။ နောက်ပိုင်း သူ့အင်တာဗျူးတွေမှာ ကြည့်ရသလောက်တော့ ဗမာစကားကို ကောင်းကောင်းမွန်မွန်ပြောနိုင်တာ တွေ့ရပါတယ်။ ဒါပေမဲ့ တချို့သော နက်နဲတဲ့ စကားလုံးတွေကို နားမလည်ဟန်ရှိ ပါတယ်။ အဲဒီအခက်အခဲကတော့ ခေတ်လူငယ်တော်တော်များများမှာ ရှိနေနိုင်ပါတယ်။ ကျွန်တော်တို့နိုင်ငံမှာ ဗမာစကား မပြောတတ်တာ၊ မြန်မာစာ မရေးတတ်တာ၊ မဖတ်တတ်တာဟာ ဂုဏ်ယူစရာ ဖက်ရှင်တစ်ခုဖြစ်နေပြီလား စိုးရိမ်မိပါတယ်။ မြို့ပြမှာ နေထိုင်ကြတဲ့ လူကုံထံ ကြေးရတတ်အသိုင်းအဝိုင်းတွေက သူတို့ရဲ့သားသမီးတွေကို နိုင်ငံတကာကျောင်းတွေမှာ ထားကြပါတယ်။ […]

၂၀၂၀ ခုနှစ်ဟာ ထူးထူးခြားခြား အဖြစ်တွေနဲ့ အမှတ်ရစရာတွေများလှတဲ့ နှစ်တစ်နှစ်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ကမ္ဘာလုံးက အုန်းအုန်းကျွက်ကျွက် ဖြစ်ရတဲ့ ကိုဗစ်-၁၉ ရောဂါဟာ နှစ်ဆန်းပိုင်းက စပြီး ဖြစ်ပွားလာလိုက်တာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ နှစ်ကုန်ပိုင်းရောက်ခါနီးလေလေ ဖြစ်ပွားမှုနှုန်း ပိုများလေလေလို့ ပြောရမလောက်ပါပဲ။ အခုဆိုရင် တစ်ရက်တည်းကို ကူးစက်ခံရသူ ထောင်ကျော်လာခဲ့ပြီး၊ သေဆုံးသူ လေးဆယ်ကျော်တဲ့အထိ စံချိန်တင်လာခဲ့ပါတော့တယ်။ စက်တင်ဘာလကစပြီး ကိုဗစ်ကူးစက် ခံရသူနဲ့ သေဆုံးသူတွေရဲ့ တရိပ်ရိပ်တက်လာတဲ့ ကိန်းဂဏန်းနဲ့အတူ ရွေးကောက်ပွဲအတွက် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေး အခမ်းအနားတွေကလည်း စုရုံးစုရုံးနဲ့ တရိပ်ရိပ်တက် လာခဲ့ပါတော့တယ်။ ဥပဒေတွေ၊ အမိန့်တွေ ဘယ်လိုထုတ်ထားထား ထိန်းမနိုင်သိမ်းမရတဲ့ လူအုပ်ကြီးတွေကို ဖေ့ဘုတ်မှာ နေ့တိုင်း တွေ့နေမြင်နေရတော့တာ ပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ တချို့လွှတ်တော်ကိုယ်စားလှယ်လောင်းတွေက ကိုဗစ်-၁၉ ကြောင့် မဲဆွယ်စည်းရုံးရေးကို လူတွေတရုန်းရုန်းနဲ့ မလုပ်ကြတော့ဘဲ […]

အခန်း (၁၂) ချောင်းမကြီးထဲမှာ ၂၁ ရာစုကို ဖြတ်သန်းဖို့ မိုဘိုင်းဖုန်းကောင်း ကောင်းတစ်လုံးတော့ ခင်ဗျားမှာ လိုလိမ့်မယ်။ ကမ္ဘာကြီးနဲ့ အဆက်အသွယ်လုပ်ဖို့ ကမ္ဘာကြီးအကြောင်း သိနေဖို့တော့ မဟုတ်ဘူး။ ကမ္ဘာကြီးထဲကနေ လွတ်မြောက်ရာရှာဖို့ မိုဘိုင်းဖုန်းတစ်လုံး လိုတာပါ။ ဥတုဘေးသင့်ကမ္ဘာမှာ ခင်ဗျားရဲ့ အိမ်ပြတင်းပေါက်က လှမ်းကြည့်တိုင်း မကြည်မလင် မသာယာစရာတွေပဲ မြင်ရဖို့များပါလိမ့်မယ်။ အဲဒီအခါ မိုဘိုင်းဖုန်းမျက်နှာပြင်ကိုပဲ ပြေးဝင်ပြီး လွတ်မြောက် ရာရှာမယ်ပေါ့။ သာယာစရာ ပျော်ရွှင် စရာတွေကို ရှာကြည့်ပြီး အခြေအနေဆိုးတွေထဲမှာ နေတတ်အောင် နေကြမယ်ပေါ့။ လိုက်လျောညီထွေ ဖြစ်အောင်နေခြင်း (Adaptation) ဆိုတဲ့စကားကို ဥတုရာသီပြောင်းလဲမှုနဲ့တွဲပြီး ခင်ဗျားကြားမိနေမှာပါ။ ဒီအတိုင်းဆက်သွားရင် လူတိုင်း မိုဘိုင်းဖုန်းကိုယ်စီနဲ့ လိုက်လျောညီ ထွေဖြစ်အောင်နေကြတဲ့ အနာဂတ်ဟာ စိတ်ကူးယဉ်သိပ္ပံဝတ္ထု မဟုတ်ဘဲ တကယ့်ဖြစ်နိုင်ခြေ တစ်ခုပါ။ မကောင်းတဲ့အခြေအနေတွေကို […]

မနက်လင်းတာနဲ့ ပထမဆုံး ဖွင့်ကြည့်မိတာ လူမှုကွန်ရက်ပေါ်က ကိုဗစ် သတင်းတွေဖြစ်သလို ညဘက်အိပ်ရာ ဝင်ချိန်မှာလည်း အဲသည် သတင်းတွေကိုပဲ ဖွင့်ကြည့်ရင်း ရင်ထဲ လေးလေးလံလံ ဖြစ်ပြီးမှ အိပ်ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ညတွေ များခဲ့ပါပြီ။ ကမ္ဘာ့ကပ်ဘေး ဖြစ်နေတဲ့ ကိုးလကျော် သက်တမ်းမှာ ကိုဗစ်ဟာ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ အနီးကပ်ဆုံးအထိ ထိုးဖောက် လာနိုင်ခဲ့တယ်။ ကိုယ်နဲ့ ကိုယ့်ပတ်ဝန်းကျင်၊ ကိုယ့်မိသားစု ၊ ကိုယ့်ရပ် ကိုယ့်ရွာရဲ့ ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာရော စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာကိုပါ တစ်ပါတည်း ခြိမ်းခြောက်နေပြီး ဝမ်းစာရေးသာမက ကိုယ့်အသက်ရှင် ရပ်တည်နေထိုင်မှု၊ ကျန်းမာရေးအတွက်ပါ ခြိမ်းခြောက်မှုတွေနဲ့ ပြဿနာတွေ ပေးလာတာ အထင်အရှားပါပဲ။ ကိုဗစ် အလွန်ကာလမှာ ကိုယ်တွေအတွက် အနာဂတ်ဆိုတာ ရှိနိုင်ပါ့ဦးမလားဆိုတဲ့ အတွေးတွေအထိ တွေးမိသလို အဲသည်အတွက် အဖြေကလည်း ဝိုးတဝါးပါပဲ။ လမြးတှေ […]

လူသားတွေက ဘယ်ခေတ်ပဲ ဖြစ်ဖြစ် ရှေ့ကို ကြိုခန့်မှန်းပြီး သိလိုကြတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ ရှင်းပါတယ်။ ကျွန်တော် တို့မှာ အနာဂတ်ဆိုတာ ရှိလို့ပါပဲ။ အလွယ်ပြောရရင် မိုးလင်းလက်ဖက်ရည်ဆိုင် ဘယ်အချိန်ပိတ်မလဲ သိချင်ကြ တယ်။ လိုင်းကားတွေ ဘယ်အချိန်ထွက်မလဲ ကြိုသိဖို့လိုတယ်။ တီဗီ အစီအစဉ် တွေမှာလည်း အဲဒီလိုပဲ ဘယ်အချိန်မှာ ဘာအစီအစဉ် လာမှာလဲ၊ ဘယ်လောက် အချိန်ကြာမှာလဲ၊ မြို့ပေါ်မှာဆိုရင်လည်း အမှိုက်ကား ဘယ်အချိန်လာမှာလဲ၊ အဲလိုမျိုး ကြိုသိဖို့လိုပါတယ်။ ဘာလို့လဲဆိုတော့ လူတိုင်းမှာ ပိုင်ဆိုင်တာက တစ်ရက်မှာ ၂၄ နာရီပဲ ရှိတာကိုး။ ဘယ်အချိန်မှာ ဘာလုပ်မယ်၊ ဘယ်အချိန်မှာ ဘယ်သွားမယ် စသည်ဖြင့် အစစ အရာရာ ကြိုပြင်ရတာကိုး။ ဒါက နိစ္စဓူဝ အခြေအနေမှာပါ။ ဒီထက်ပိုတစ်ဆင့်တက်ရင် ဥပမာ စည်ပင်လိုင်စင်လုပ်ရင် […]