စစ်အာဏာသိမ်းပြီး သုံးနှစ်ကျော်ကြာလာချိန်တွင် တော်လှန်ရေးတပ်များ အားကောင်းလာပြီး ခံစစ်မှ တိုက်စစ်အသွင်ပြောင်းလာမှုနှင့်အတူ တိုက်ပွဲများလည်း ပြင်းထန်လာနေသည်။ တိုက်ပွဲပြင်းထန်လာသည်နှင့်အမျှ မဖြစ်မနေသွားလာနေရသည့် ခရီးသည်များအဖို့ အန္တရာယ်က လက်တစ်ကမ်းအကွာတွင် ဆီးကြိုနေသည်။ ခရီးသွားရင်း တိုက်ပွဲအတွင်း ပိတ်မိသွားမည်ကိုစိုးရိမ်ကြသလို စစ်ဆေးရေးဂိတ်များရှိ စစ်ကောင်စီတပ်သားများ၏ ညစ်လုံးအမျိုးမျိုးနှင့်လည်း ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ ထို့အပြင် လမ်းခရီးရှိ စစ်ကောင်စီတပ်ဂိတ်များကလည်း အကြောင်းအမျိုးမျိုးပြ ငွေတောင်းသည့် ဝါးတားဂိတ်များ အပြိုင်အဆိုင်ပေါ်ထွက်လာပြီး ယာဉ်မောင်းများကိုသာမက ခရီးသည်တစ်ဦးချင်းအလိုက် အဓမ္မငွေတောင်းလာကြသည်။ စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်တွင် အစိုးမရနိုင်သော အခြေအနေများကြောင့် အသက်ကို ဖက်နှင့်ထုပ်ပြီး သွားလာနေကြရသည်။ ထို့သို့ အမျိုးမျိုးသော ဖိစီးမှုများအောက်တွင် သွားလာနေကြရသည့် ခရီးသည်အချို့၏ စိုးရိမ်မှု၊ ကြိုတွေးပြီး ကြောက်နေရသည့် အခြေအနေများကို သိရှိနိုင်ရန် တနင်္သာရီပုံရိပ်အစီအစဉ်တွင် မေးမြန်းတင်ဆက် လိုက်ပါသည်။ “အသက်ပါ အချိန်မရွေးသေနိုင်တဲ့ အခြေအနေဖြစ်နေတယ်။ကံကိုယုံပြီးတော့ သွားရတဲ့ အခြေအနေဖြစ်နေတာ” […]

နှစ်သစ်ကူးတဲ့ သင်္ကြန်ကာလမျိုးမှာ မွေးရပ်မြေနဲ့အဝေးမှာ ရောက်နေတဲ့ ထားဝယ်သားတွေဟာ အိမ်လွမ်းစိတ်နဲ့ အိမ်ပြန်လာလေ့ရှိ ကြပါတယ်။ နွေးထွေးတဲ့ မိသားစု၊ ချစ်ခင်ရတဲ့ သူငယ်ချင်းမိတ်ဆွေနဲ့တွေ့ဆုံဖို့၊ ရိုးရာသင်္ကြန်ကို ပျော်ပျော်ရွှင်ရွှင်အတူတကြွဖြတ်သန်း ကြဖို့၊ နှစ်ဟောင်းမှာ ပင်ပန်းတာတွေ ဖြေဖျောက်ပြီး နှစ်သစ်အတွက် ခွန်အားတွေပြန်မွေးဖို့ အိမ်ပြန်လာလေ့ရှိကြတာပါ။ ဒါပေမဲ့ အာဏာသိမ်းကာလမှာ အိမ်ပြန်ဖို့ဆိုတာ မလွယ်ကူတော့ပါဘူး။ လက်နက်ကိုင်ပဋိပက္ခတွေကြားထဲမှ မိသားစုတွေ သေကွဲ ရှင်ကွဲ ကွဲကြရတာတွေ ရှိသလို၊ တချို့တွေ နေအိမ်တွေမီးထဲပါသွားလို့ ပြန်စရာ အိမ်မရှိသူတွေလည်းရှိပါတယ်။ စစ်ဘေးတွေ ရှောင်ရင်း အိမ်မပြန်နိုင်သူတွေလည်းရှိပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးမှာ စစ်ကောင်စီက လူငယ်တွေကို စစ်မှုမဖြစ်မနေထမ်းခိုင်းနေတာကြောင့်လည်း ပြည်ပကို အလုံးအရင်းနဲ့ ထွက်ခွာနေကြရတယ်။ ဇာတိမြေမှာ နေထိုင်နေတဲ့သူတွေပင် ထွက်ပေးနေရတဲ့ ကာလမျိုးမှာ အဝေးရောက် ထားဝယ်သား တွေလည်း အိမ်မပြန်နိုင်တော့တဲ့ အခြေအနေကြုံနေရပါတယ်။ ဒါကြောင့် […]

ဘာလုပ်လုပ် ငွေလမ်းခင်းမှ အလုပ်တွင်တဲ့ ခေတ်ကို ပြန်ရောက်လာပြီ။ စစ်ကောင်စီလက်အောက်မှာ ဧည့်စာရင်းတိုင်တာ၊‌ ကလေးမွေးစာရင်း လုပ်တာ၊ မှတ်ပုံတင်၊ နိုင်ငံကူးလက်မှတ်လုပ်တာ၊ လိုင်စင်တွေလုပ်တာ၊ လုပ်ငန်းတွေလုပ်တာစတဲ့ အစိုးရရုံးတွေ၊ အဖွဲ့အစည်းတွေနဲ့ ပတ်သက်ရတဲ့ လုပ်ငန်းအားလုံးဟာ လာဘ်ငွေပေးမှ လိုရာရောက်တဲ့ခေတ်၊ ပွဲစားနဲ့လုပ်မှ တိုးပေါက်တဲ့ခေတ်ရောက်လာတာပါ။ ခရီးသွားမယ်ဆိုရင်လည်း များပြားလှတဲ့ စစ်ဆေးရေးဂိတ်တွေကို ငွေပေးမှ ဖြတ်လို့ရတော့တဲ့ အခြေအနေသို့ ရောက်ရှိနေပါတယ်။ အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် စီးပွားရေးတွေ ကျပ်တည်းနေချိန် ပြည်သူတွေရဲ့ နိစဓူဝ လုပ်ငန်းဆောင်တာတွေမှာ လာဘ်ငွေပေးမှ အလုပ်လုပ်လို့ ရတော့တာကြောင့် ဝန်ထုပ်ဝန်ပိုးက ပိုကြီးလာတယ်။ မြေတစ်ကွက်ဝယ်တာ အုပ်ချုပ်ရေးမှူး လက်မှတ်ထိုးခ ငွေကျပ် သိန်းချီပေးရသလို လျှပ်စစ်မီတာ ရဖို့လည်း သိန်းချီ လာဘ်ထိုးရတာတွေ ပြည်သူတွေ ကြုံနေရပါတယ်။ နောက်တစ်ခါ အာဏာအလွဲသုံးစားလုပ်ပြီး လုပ်ငန်းတွေ တရားမဝင် ခွင့်ပြုနေတာတွေကြောင့် […]

စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစကာ ပြည်သူလူထု၏ မုန်းတီးမှုကို ရရှိနေသည့် စစ်ကောင်စီတပ်မှာ အဓမ္မစစ်မှုထမ်းစေရန် လုပ်ဆောင်လာမှုကြောင့် လူထုက ပိုမိုမုန်းတီးလာနေသည်။ စစ်အာဏာရှင်စနစ်ကို လက်မခံဘဲ တော်လှန်နေသူများတွင် လက်နက်စွဲကိုင် တွန်းလှန်သူများရှိသလို အကြမ်းမဖက်လမ်းစဉ်ဖြင့် တွန်းလှန်နေသူများလည်း ရှိနေသည်။ သို့သော် စစ်ကောင်စီက ပြဌာန်းလိုက်သည့် စစ်မှုမထမ်းမနေရ ဥပဒေနှင့် အဓမ္မစစ်မှုထမ်းစေရန် လုပ်ဆောင်လာမှုတို့မှာ လူငယ်များကို လက်နက်ကိုင် လမ်းစဉ်သို့လိုက်ပါရန် တွန်းအားပေးလိုက်သည့် သဘောဖြစ်လာနေသည်။ ယင်းသို့ပင် တော်လှန်ရေးအစက ဖြစ်ပွားခဲ့သည့် ဒလန်ရှင်းလင်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်မှာလည်း လူထုထောက်ခံမှု နည်းပါးလာခြင်း၊ ဝေဖန်ကန့်ကွက်မှုများရှိလာခြင်းတို့ကြောင့် လျော့နည်းလာချိန်တွင် အဓမ္မ စစ်မှုထမ်းရန် လုပ်ဆောင်လာမှုက ဒလန်ရှင်းလင်းရေး ပြန်လည်ဖြစ်ပေါ်လာစေရန် တွန်းအားပေးသလိုဖြစ်နေသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ အဓမ္မစစ်မှုထမ်းစေရန် လုပ်ဆောင်မှုမှာ ကောင်းကျိုးထက် ဆိုးကျိုးများ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်စေမည်ဖြစ်ပြီး သတ်ဖြတ်မှုများနှင့် လက်နက်ကိုင် ယဉ်ကျေးမှုကို ကြီးထွားလာစေရန် လုပ်ဆောင်နေသကဲ့သို့ ရှိနေသည်။ […]

စစ်အာဏာသိမ်းပြီး ချိန်မှစကာ ဒေသအတော်များများတွင် ရပ်ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးများ ရပ်တန့်သွားသလို အချို့ဒေသများတွင် စစ်ကောင်စီတပ်က ကြီးစိုးထားသည်။ လွတ်မြောက်ဒေသအချို့တွင်မူ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက အုပ်ချုပ်ရေးတွင် ပါဝင်လုပ်ဆောင်နေကြသည်။ သို့သော် ဒေသအများအပြားမှာတော့ တရားဥပဒေအရ ဖြေရှင်းပေးနိုင်ခြင်း မရှိသဖြင့် ဒေသခံများမှာ အဆင်ပြေမည့် နည်းလမ်းများဖြင့် ညှိနှိုင်းအဖြေရှာနေကြသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းရှိ ဒေသအချို့တွင်လည်း ဒေသခံများမှာ နီးရာဓားကြောက်ကြရသလို ပြဿနာဖြစ်လာလျှင်လည်း အားကိုးရာမဲ့နေ၍ ကိုယ့်နည်းကိုယ့်ဟန်ဖြင့် ဖြေရှင်းနေကြရသည်။ ယင်းအခြေအနေများကို သိရှိနိုင်စေရန်အတွက် ဒေသခံအချို့နှင့် ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့ တာဝန်ရှိသူတို့ကို မေးမြန်ကာ ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ် အစီအစဉ်တွင် ဖော်ပြပေးလိုက်ပါသည်။ “စစ်တပ်က ယူတာဆိုတော့ ပြောမရဲဘူးပေါ့။ တိုင်မရဲဘူး” တနင်္သာရီမြို့နယ်၊ ညောင်ပင်ကွင်းရွာက လူငယ်အမျိုးသမီး DW ။ ညီမတို့ရွာမှာ ရပ်ထဲရွာထဲက အမှုကိစ္စပြဿနာတွေဖြစ်တာရှိလား၊ မြေယာကိစ္စ အငြင်းပွားမှုတွေ၊ ခြံကိစ္စ၊ […]

စစ်ကောင်စီက စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို ပြဌာန်းလိုက်ပြီးနောက် ဒေသတွင်းက လူငယ်၊ လူရွယ် အတော်များများ ‌ကိုယ့်ဒေသမှာကိုယ်မနေရဲတော့ဘဲ ဖြစ်လာပါတယ်။ စစ်မှုထမ်းဥပဒေကနေ လွတ်ရာ၊ ကျွတ်ရာ အရပ်ဖြစ်နိုင်တဲ့ ပြည်ပတိုင်းပြည်တစ်ခုခု ဒါမှမဟုတ် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တွေဆီ လူငယ်တွေထွက်ခွာကုန်ကြပါတယ်။ အဲဒီလို လူငယ်တွေထွက်ခွာကုန်တာကြောင့် ဒေသတွင်း လူမှုစီးပွား အခြေအနေတွေ ရိုက်ခတ်ကုန်ပါတယ်။ ‌ဆရာဝန်၊ သူနာပြုတို့လို ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်းတွေပါ ထွက်ခွာကုန်တာကြောင့် ဆေးရုံဆေးခန်းတွေမှာ ကုသမှုအပိုင်း လျော့ရဲသွားသလို ဝန်နဲ့အားမမျှဖြစ်လာပါတယ်။ နဂိုကကတည်းက ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း မလုံလောက်ရတဲ့ကြားထဲ အခုဆိုပိုဆိုးလာဖို့ပဲ ရှိပါတယ်။ ဒီလိုပဲ လုပ်သမားအများအပြားနဲ့ လုပ်ကိုင်ရတဲ့ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းခွင်တွေမှာလည်း လုပ်သမားရှားပါးလာပြီး ရပ်တည်ရခက်ခဲလာကြပါတယ်။ လူငယ်တွေရဲ့အားနဲ့ တည်ဆောက်ထားကြတဲ့ ရပ်ရွာတွေက လူမူရေးအဖွဲ့တွေလည်း အားနည်းလာကြပြီး အရေးအကြောင်းဆို ကူပေမယ့်သူမရှိသလောက် ဖြစ်လာပါတယ်။ အခုတစ်ပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ်မှာတော့ ဒေသတွင်းကျန်းမာရေး၊ လူမူရေး၊ စီးပွားရေးကဏ္ဍက […]

မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းမှာ တော်လှန်ရေးအရှိန် မြင့်တက်လာမှုနှင့်အတူ စစ်ကောင်စီကလည်း ခပ်ကြမ်းကြမ်းကိုင်တွယ် ထိန်းချုပ်ရန်ကြိုးစားလာနေသည်။ ယင်းအပြင် စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်းနှင့် တပ်စခန်းများ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ခိုက်ခံရမှု များကြောင့် လေကြောင်းအသုံးပြု တိုက်ခိုက်မှုများလည်း ပိုမိုပြုလုပ်လာနေသည်။ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်လာမှုကြောင့် ဒေသခံများစိုးရိမ်နေကြပြီး လေကြောင်းရန် ကာကွယ်နိုင်ရေး နည်းလမ်းရှာလာကြရသည်။ ဒေသခံအချို့က ဗုံးခိုကျင်းများတူးကြသော်လည်း စစ်ကောင်စီစစ်ကြောင်း ဝင်ရောက်လာပါက ဖမ်းဆီးနှိပ်စက်ခံရမည်စိုးသဖြင့် အများစုက မတူးရဲကြပေ။ ယင်းအခြေအနေများကို သိရှိနိုင်စေရန် ယခုအပတ် တနင်္သာရီ ပုံရိပ်အစီအစဉ်တွင် မေးမြန်းဖော်ပြလိုက်ပါသည်။ “စစ်ပွဲလည်းမလိုချင်ဘူး။ ဘာမှမလိုချင်ဘူး။ အရင်ကလို ငြိမ်းချမ်းချင်တယ်” ဒေသခံအမျိုးသမီးတစ်ဦး တနင်္သာရီမြို့နယ် DW ။ ရှေ့မှာလည်း မြို့နယ်ထဲက ရွာအချို့မှာလေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခံထားရဖူးတယ်ဆိုတော့ နောက်ထပ် တိုက်ခိုက်ခံရနိုင်မယ်လို့ထင်လား။ ဖြေ ။ ရှိ(ထင်)တယ်။ ဘာကြောင့်လဲဆိုရင် PDF တွေက […]

အသက် ၁၈ နှစ်ပြည့်ပြီးသူတိုင်း စစ်ကောင်စီတပ်ထဲဝင်ရမည့် ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို စစ်ခေါင်းဆောင်က ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၀ ရက်တွင် လက်မှတ်ရေးထိုး ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ အချိန်အနည်းဆုံး ၂ နှစ် (၂၄ လ)စစ်မှုထမ်းရမည့် အဆိုပါဥပဒေကို စစ်အာဏာရှင်ဟောင်း ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီးသန်းရွှေ ဦးဆောင်သည့် နအဖလက်ထက် ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်က ပြဌာန်းခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ဥပဒေအရ အမျိုးသားဖြစ်ပါက အသက် ၁၈ နှစ်မှ ၃၅ နှစ်မပြည့်သေးသူများနှင့် အမျိုးသမီးဖြစ်ပါက ၁၈ နှစ်မှ ၂၇ နှစ်မပြည့်သေးသူများဟုဆိုကာ ခွဲခြားထားပြီး မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းရမည်ဟု ရေးသားထားသည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ယခုလုပ်ရပ်အပေါ် ဝေဖန်မှုများစွာဖြစ်ပေါ်နေပြီး စစ်ကောင်စီ ကျရှုံးရန် နီးကပ်လာပြီဟု သုံးသပ်သူများလည်းရှိကြသည်။ ‘၂၀၂၁ ဖေဖော်ဝါရီ ၁ ရက်နေ့က (နိဂုံးရဲ့အစ) ဆိုရင်…..၂၀၂၄ ဖေဖော်ဝါရီ […]