ယနေ့အရင်းသည့် နောက်နေ့အရှုံး၊ ရောင်းရလေရှုံးလေဟု ဈေးသည်များ နောက်ပြောင်ပြောဆို ရလောက်အောင်ပင် ကုန်ဈေးနှုန်း မတည်ငြိမ်မှုဒဏ်ကို ဈေးသည်များ ခံစားနေကြရသည်။ ကျပ်ငွေတန်ဖိုးကျဆင်းမှုနှင့်အတူ ဈေးနှုန်းများ အဆက်မပြတ်မြင့်တက်မှုကြောင့် ယနေ့ရောင်းလိုက်သည့် ကုန်မှာ နောက်နေ့တွင် ဈေးထပ်တက်သွား၍ ရောင်းရငွေဖြင့် ယင်းကုန်စည်ကို ပြန်ဝယ်မရတော့ပေ။ ယင်းကုန်စည်ကို ပြန်ဝယ်နိုင်ရန် အိတ်ထဲမှ အရင်းထပ်စိုက်ထုတ်ကြရပြန်သည်။ နောက်နေ့တွင်လည်း အလားတူပင် ထပ်ထပ်စိုက်နေကြရသဖြင့် ဈေးရောင်းရင်း ရှိတာကုန်ပြီး အရင်းပင်ရှာမရတော့သည့် အခြေအနေကို ဆိုက်လာကြသည်။ ယင်းအခြေအနေများကို ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ်အစီအစဉ်တွင် မေးမြန်းဖော်ပြလိုက်ပါသည်။ “လှုပ်လေမြုပ်လေဖြစ်နေတဲ့အလုပ်ကို ဘယ်သူမှ လုပ်မှာမဟုတ်ဘူး” ထားဝယ်ဒေသခံ မုန့်ပို့လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်သူတစ်ဦး DW ။ အစ်မရဲ့ အလုပ်အကိုင်အကြောင်း‌ အရင်ဆုံး မိတ်ဆက်ပေးပါ။ ဖြေ ။ ကျွန်မတို့က ထားဝယ်ခရိုင်ထဲ ကလေးစားတဲ့မုန့်တွေကို ထားဝယ်မှာဖောက်သည်ယူဝယ်ပြီးတော့ နယ်တွေလိုက်ပို့ပေးတယ်။ […]

စစ်တပ်အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်စဉ်၏ နောက်ဆက်တွဲရိုက်ခတ်မှုကြောင့် ပြည်သူ့ကျန်းမာရေး ဝန်ဆောင်မှုကဏ္ဍမှာ ရပ်တန့်သလောက်နီးပါး ဖြစ်သွားခဲ့သည်။ အထူးသဖြင့် ကျေးလက်ဒေသများရှိ ဆေးပေးခန်းများ ပိတ်ထားလိုက်ရပြီး ကျေးလက်ကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်မှုမှာ ရပ်တန့်သွားခဲ့ရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းရှိ ကျေးလက်ဒေသများတွင်လည်း ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းများ မရှိတော့သလို ဆေးပေးခန်းများလည်း ပိတ်ထားသည်က များသည်။ ကျေးလက်မှ မြို့ပြသို့ ဆေးရုံသွားပြရန်မှာလည်း ကားခစရိတ်မြင့်မားမှုကြောင့် သွားမပြနိုင်သူများလည်းရှိသည်။ ယင်းအပြင် နယ်မြေမအေးချမ်းမှုကြောင့် ကျေးလက်နေသူများမှာ မြို့ပြသို့ တက်ရောက်ဆေးကုသရန်မှာ အခက်အခဲများရှိနေသည်။ အထူးသဖြင့် ကိုယ်ဝန်ဆောင် အမျိုးသမီးများမှာ ပုံမှန်ကျန်းမာရေး စစ်ဆေးရန် အခက်အခဲများရှိသဖြင့် မိခင်နှင့် ကလေးကျန်းမာရေး စောင့်ရှောက်နိုင်မှု အားနည်းလှသည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း စီးပွားရေးကျပ်တည်းခြင်း၊ ကုန်စျေးနှုန်းမြင့်မားခြင်း တို့ကြောင့် ပုံမှန်ဝင်ငွေ မရှိသည့်မိသားစုများမှာ ကိုယ်ဝန်ဆောင်အားဆေး ဝယ်မသောက်နိုင်သလို အဟာရပြည့်ဝအောင် စားရန်ပင် အခက်အခဲများရှိနေသည်။ […]

အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်သည့် လှုပ်ရှားမှုများထဲတွင် CDM ဟု လူသိများသည့် အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှုမှာ မြန်မာတစ်နိုင်ငံလုံးတွင် အားကောင်းခဲ့သည်။ တနင်္သာရီတိုင်းတွင်လည်း CDM လှုပ်ရှားမှုမှာ အလွန်အားကောင်းခဲ့ပြီး ကျန်းမာရေးနှင့် ပညာရေးနယ်ပယ်မှ အများစုမှာ ယင်းလှုပ်ရှားမှုတွင် တက်ကြွစွာပါဝင်ခဲ့သည်။ ယင်းကြောင့် စစ်ကောင်စီ၏ ကျန်းမာရေးဝန်ကြီးဌာနမှာ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်းရှိ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကို ယနေ့ထိတိုင် ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ခြင်း မရှိသေးပေ။ အထူးသဖြင့် တနင်္သာရီတိုင်းရှိ ကျေးလက်ဒေသများတွင် ကျန်မာရေးဆေးပေးခန်းများ ပိတ်ထားရဆဲဖြစ်ပြီး ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်မလုံလောက်မှု များစွာဖြစ်ပေါ်နေရသည်။ ယင်းကြောင့် ကျေးလက်နေ ပြည်သူများမှာ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှု ကောင်းစွာမရရှိသဖြင့် မလိုလားအပ်ဘဲ အသက်သေဆုံးမှုများလည်း ကြုံတွေ့နေရသည်။ ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ်အစီအစဉ်တွင် ကျေးလက်နေ ပြည်သူများ၏ ကျန်းမာရေး အခက်အခဲများကို မေးမြန်း၍ ဖော်ပြလိုက်ရပါသည်။ “(ကျန်းမာရေး) ဆရာမတွေမရှိတဲ့ ရွာတွေလည်း တအားကြီးပဲ” […]

စီးပွားရေးကျဆင်းမှုကြောင့် အလုပ်အကိုင်ရှားပါးပြီး ဝင်ငွေလျော့ကျနေချိန်တွင် မြန်မာကျပ်ငွေ တန်ဖိုးကျဆင်း လာမှုနှင့်အတူ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှုဒဏ်ကို ပြည်သူများခံစားနေကြရသည်။ အချို့မိသားစုများဆိုလျှင် ထမင်းတစ်နပ်လျှော့စားရသည်အထိ ကျပ်တည်းမှုဒဏ်ခံနေကြရပြီဖြစ်သည်။ တနင်္သာရီပုံရိပ် အာဏာသိမ်းမှု ဖြစ်စဉ်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသည့် နိုင်ငံရေးမတည်ငြိမ်မှု၊ စီးပွားရေးကျဆင်းမှုများနှင့်အတူ ပြည်သူများမှာ ဝင်ငွေကျဆင်းလာသလို အခြားတစ်ဖက်တွင် ကုန်ဈေးနှုန်းကြီးမြင့်မှု ဒဏ်ကိုခံစားနေကြရသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းတွင်လည်း နယ်မြေမအေးချမ်းမှုကြောင့် ဥယျာဉ်ခြံလုပ်ငန်း၊ လယ်ယာလုပ်ငန်းကဲ့သို့ လုပ်ငန်းများ လုပ်ကိုင်နိုင်ခြင်း မရှိတော့သလို၊ အလုပ်အကိုင် ရှားပါးမှုပြဿနာကြောင့် ဝင်ငွေကျဆင်းမှုများ ဖြစ်နေသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းရှိ လူငယ်၊ လူလတ် အများစုမှာ ထိုင်းနှင့် မလေးရှားနိုင်ငံတို့တွင် သွားရောက်လုပ်ကိုင်ပြီး မိသားစုထံ ငွေပြန်ပို့ကြသော်လည်း ကြီးမြင့်လာသည့် ကုန်ဈေးနှုန်းကြောင့် စားသောက်စရိတ် ကာမိရုံအခြေအနေတွင်သာ ရှိသည်။ အချို့ လက်လုပ်လက်စား မိသားစုများမှာမူ ဝင်ငွေထွက်ငွေ မမျှတသဖြင့် ထမင်းနပ်မှန်အောင် […]

စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် အာဏာဖီဆန်ရေး လှုပ်ရှားမှု(CDM)တွင် ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းများ အများအပြားပါရှိသဖြင့် တနင်္သာရီတိုင်းရှိကျေးရွာများမှ ကျန်းမာရေးဆေးပေးခန်းအများစုမှာ ပိတ်ထားရသည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေသည်။ ယင်းကြောင့် ဒေသခံများမှာ ကျန်းမာရေးတစ်ခုခုဖြစ်ပါက မြို့ပေါ်ဆေးရုံများကို အားပြုကြရသဖြင့် အရေးပေါ်လူနာ ကူညီသယ်ဆောင်ရေး အဖွဲ့များကိုအားကိုးကြရသည်။ သို့သော် နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုကြောင့် အရေးပေါ်လူနာ ကူညီသယ်ဆောင်ရေးအဖွဲ့များမှာ ညဘက်တွင် လူနာသယ်ဆောင်ပေးခြင်း မရှိတော့ကြောင်း ဒေသခံများကဆိုသည်။ ယင်းကြောင့် ညရေးညတာ ကျန်းမာရေးအရေးပေါ်ဖြစ်ပါက လူနာတင်ယာဉ် ရရှိဖို့အခက်အခဲများရှိနေကြသည်။ အရေးပေါ်လူနာ ကူညီသယ်ဆောင်ရေးအဖွဲ့များဘက်ကလည်း ညရေးညတာတွင် အန္တရာယ်များသဖြင့် တတ်နိုင်သမျှ ညဘက်တွင် လူနာတင်ယာဉ်ထွက်လေ့မရှိသလို အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း အလှူခံငွေ ရရှိမှု နည်းပါးလာသဖြင့် လောင်စာဆီ(ဓာတ်ဆီ) ဝယ်ယူရန်ပင် ငွေမရှိသည့်အခြေအနေများ ကြုံတွေ့နေရသည်။ ယင်းအခြေအနေများကို ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ်တွင် မေးမြန်းဖော်ပြအပ်ပါသည်။ “ကူညီဖို့ လူအဆင်သင့်ရှိတယ်၊ ကားအဆင်သင့်ရှိတယ်။ […]

မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့တွင် ဖြစ်ပေါ်နေသည့် နယ်မြေမငြိမ်းချမ်းမှုများနှင့်အတူ သွင်းအားစုဈေးများ မြင့်မားမှုကြောင့် ယခုနှစ်စပါးစိုက်ရာသီတွင် လယ်လုပ်ရန် အခြေအနေမပေးသည့် ဒေသအများအပြား ရှိနေသည်။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းတွင်လည်း ယခုနှစ်မိုးစပါး စိုက်ပျိုးချိန်တွင် အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့် လယ်မလုပ်သူ၊ ဧကအနည်းငယ်သာ လုပ်သူများ ပိုမိုများပြားလာနေသည်။ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာဒေသမှ လယ်သမားအများစုကမူ လယ်လုပ်နိုင်ခြင်း မရှိပေ။ ယခုနှစ်တွင် တနင်္သာရီတိုင်းမှ လယ်သမားများမှာ သွင်းအားစု (ဓာတ်မြေဩဇာ၊ လောင်စာဆီ စသဖြင့်) များ ဈေးတက်ခြင်း၊ မိုးရေရရှိမှု နည်းနေသေးခြင်း၊ နယ်မြေမအေးချမ်းခြင်း စသဖြင့် အခက်အခဲများစွာဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ ယင်းကြောင့် ယခုတစ်ပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ် အစီအစဉ်တွင် စပါးစိုက်ပျိုးမှုနှင့် ကြုံတွေ့နေရသော အခက်အခဲများကို တွေ့ဆုံမေးမြန်း ဖော်ပြအပ်ပါသည်။ “လယ်မလုပ်ခင်ကကို ရှုံးနေတယ်” ထားဝယ်မြို့၊ ဥဿရံရပ်ကွက်မှ လယ်သမား ဦးကျော်ကျော်လင်း ဦးကျော်ကျော်လင်းမှာ လောင်းလုံးမြို့နယ်နိမိတ်တွင်းရှိ […]