BREAKING
February 2, 2025

တနင်္သာရီပုံရိပ်

လောင်းကစားဝိုင်းတွေ ဘာကြောင့်ခေါင်းထောင်လာတာလဲ

Dawei Watch

January 26, 2025

လောင်းကစားဝိုင်းများသည် စစ်ကောင်စီထိန်းချုပ်ဒေသတို့တွင် ပေါ်ပေါ်တင်တင်ပြုလုပ်နေကြသည်မှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်ကတည်းကပင်ဖြစ်သည်။ သို့သော် အာဏာသိမ်းကာလ လေးနှစ်ထဲဝင်လာချိန်တွင်မူ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များ၏ ထိန်းချုပ်ဒေသများတွင်ပါ လောင်းကစားဝိုင်းများ တွင်ကျယ်လာနေသည်။ ထားဝယ်၊ သရက်ချောင်း၊ လောင်းလုံးမြို့နယ်တို့တွင် နတ်ပွဲအကြောင်းပြကာ လောင်းကစားဝိုင်းများ ရွာတိုင်းနီးပါးတွင် ပေါ်ပေါ်တင်တင် ပြုလုပ်လာကြသည်။ ထိုလောင်းကစားဝိုင်းများမှာ ပျော်တမ်းအဆင့်မဟုတ်တော့ဘဲ ငွေကျပ်သိန်းဆယ်ချီ၊ ရာချီအထိ ကြေးကြီးလာခဲ့သည်။ နတ်ပွဲအကြောင်းပြ လောင်းကစားဝိုင်းများ ပေါ်ပေါ်ထင်ထင် ပြုလုပ်လာကြသည့် နောက်ကွယ်တွင် တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့အချို့ ပါဝင်ပတ်သက်နေကြသည်ဟု ဝေဖန်သံများ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် ထွက်ပေါ်‌နေသော်လည်း တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့အချို့ကမူ ယင်းပြောဆိုချက်များအပေါ် ငြင်းဆိုထားကြသည်။ အာဏာသိမ်းကာစ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှ ၂၀၂၄ ခုနှစ်အထိမူ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့တို့သည် လောင်းကစားပြုလုပ်ခြင်းကို တင်းတင်းကျပ်ကျပ် တားမြစ်ထားသည့်အပြင် လောင်းကစားဝိုင်း ပြုလုပ်‌နေသည်ကို သိရှိပါက သေနတ်ပစ်ဖောက် သတိပေးခြင်း၊ ဖမ်းဆီးပြီး ‌ဒဏ်ငွေဆောင်စေခြင်း၊ ရိုက်နှက်ဒဏ်ပေးခြင်းတို့ ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။ […]

စားရေးခက်လာသည့် စစ်ဘေးကြားက ပြည်သူများ

Dawei Watch

January 18, 2025

အသား ၊ငါးပေါလှသည့် တနင်္သာရီတိုင်းသားများ၏ ထမင်းဝိုင်းတွင် ငါးဟင်းတစ်ခွက် ပါနိုင်ရေးက မလွယ်ကူတော့သည့် အခြေအနေဖြစ်လာသည်။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်မှစကာ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း ခရီးသွားလုပ်ငန်းများ ရပ်ဆိုင်းသွားသလို တိုက်ပွဲများနှင့် ပဋိပက္ခများကြောင့် ဥယျာဉ်ခြံလုပ်ငန်း၊ ငါးဖမ်းလုပ်ငန်း၊ လယ်ယာလုပ်ငန်းများမှစကာ လုပ်ငန်းအားလုံးနီးပါး ရပ်တန့်ကုန်ပြီဖြစ်သည်။ ယင်းကြောင့် အလုပ်အကိုင်ရှားပါးနေသည့် ပြည်သူများမှာ ဝင်ငွေချို့တဲ့လာချိန်တွင် တိုက်ပွဲများနှင့် စစ်ကောင်စီ၏ ဟန့်တားပိတ်ဆို့မှုများကြောင့် ကုန်စည်စျေးနှုန်းများ အဆမတန်ကြီးမြင့်လာနေသည်။ အစစအရာရာ ချွတ်ခြုံကျလာသည့် စစ်အာဏာရှင်လက်အောက်တွင် ပြည်သူအများစုက ထမင်းနပ်မှန်မှန်စားရရေး အတွက်ပင် အတော်လေးရုန်းကန်နေကြရသည်။ ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်မှုကလည်း ယိုယွင်းပျက်စီးနေချိန် နေထိုင်မကောင်းဖြစ်လာပါက ဆေးကုစရိတ် ဖယ်လိုက်လျှင် စားသောက်စရာ မရှိတော့သည့် အခြေအနေဖြစ်နေသည်။ ယင်းကြောင့် ကျန်းမာရေး၊ ကလေးပညာရေး ဆိုသည်မှာ မစဉ်းစားရဲတော့။ နေ့စဉ်ဗိုက်ပြည့်အောင် စားခွင့်ရရေးအတွက်ပင် မနည်းရုန်းကန် နေကြရသည်။ ထိုကြောင့် ခက်ခဲကြမ်းတမ်းသည့် ခေတ်ကာလအတွင်း […]

မိုင်းတွေက အရပ်သားတွေအတွက်လား

Dawei Watch

January 11, 2025

အာဏာမသိမ်းမီက စစ်မက်ဖြစ်ပွားရာတောတောင်များအတွင်းသာ တွေ့ရလေ့ရှိသည့် မြေမြှုပ်မိုင်းအပါအဝင် မိုင်းမျိုးစုံမှာ လက်ရှိအချိန်တွင် ပြည်သူများ၏ လက်တစ်ကမ်းအကွာသို့ ရောက်လာသည်။ အာဏာသိမ်းကာလ လေးနှစ်အတွင်း ဝင်လာချိန်တွင် တော်လှန်ရေးတပ်များ၏ ခုခံတွန်းလှန်မှု အားကောင်းလာပြီး တိုက်ပွဲများလည်း ပိုမိုပြင်းထန်လာသည်။ ယင်းအခြေအနေတွင် စစ်ကောင်စီတပ်က တော်လှန်ရေးတပ်များ၏အန္တရာယ်ကို ကြိုတင်ကာကွယ်သည့်အနေဖြင့် မြေမြှုပ်မိုင်းများ၊ တိုက်မိုင်းများအပါအဝင် မိုင်းမျိုးစုံကို အသုံးပြုလာသည်။ တော်လှန်ရေးတပ်များ ဝင်ထွက်သွားလာနိုင်သည့် လမ်းမကြီးအချို့၊ ကျေးရွာချင်းဆက်လမ်းများ၊ ဥယျာဉ်ခြံများ၊ လူနေခြံဝင်းများအထိ မိုင်းထောင်လာသည်။ ထိုကြောင့်လည်း အရပ်သားမိုင်းထိပြီး သေဆုံးဒဏ်ရာရသည့်ဖြစ်စဉ်များလည်း မြင့်တက်လာသည်။ တစ်ဖက်တွင်လည်း တော်လှန်ရေးတပ်အချို့က စစ်ကောင်စီတပ် စစ်ကြောင်းထိုးလာနိုင်သည့်လမ်းများ၊ ဥယျာဉ်ခြံဝင်းများအတွင်း မိုင်းထောင်ကာ စစ်ကောင်စီတပ်ရန်ကို ကာကွယ်ထားကြသည်။ ထိုကြောင့် မြေမြှုပ်မိုင်းအပါအဝင် မိုင်းမျိုးစုံ၏အန္တရာယ်မှာ လက်တစ်ကမ်းအကွာအဝေးသို့ ရောက်လာသည့်အတွက် ဒေသခံများမှာ စိုးရိမ်သောကရောက်နေကြသည်။ စားဝတ်နေရေးအတွက် ဥယျာဉ်ခြံများ၊ လယ်တောများသို့ သွားရောက်ချိန်၊ […]

လူငယ်တွေ အီးစီးကရက် ဘာလို့သောက်နေကြတာလဲ…

Dawei Watch

January 2, 2025

ဆေးလိပ်ဖြတ်ရန်အတွက် အစားထိုးသောက်သည်ဟုဆိုသော အီးစီးကရက်က လက်ရှိအချိန်တွင် ကျောင်းသားလူငယ်များကြား ရေပန်းစားလာပြီး စတိုင်တစ်ခုအနေဖြင့် သောက်သုံးလာကြသည်။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင်မူ ထားဝယ်ခရိုင်အတွင်းရှိ အခြေခံပညာကျောင်းသားထုအတွင်း ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့် သုံးစွဲလာကြသည်အထိ ပျံ့နှံ့လာခဲ့သည်။ အပေါင်းအသင်းများအကြား စတိုင်ထုတ်သောက်ကြရာက စွဲစွဲလန်းလန်းဖြစ်သည်အထိ သုံးစွဲလာကြသည်။ ဆေးလိပ်ဖြတ်ရန်ဆိုသည့် Vape (အီးစီးကရက်) တွင် စွဲလန်းစေတတ်သည့် နီကိုတင်းဓာတ်ပါဝင်နေမှုကြောင့် ဆေးလိပ်ပြတ်သွားသော်လည်း Vape ကို မသောက်ရမနေနိုင် စွဲလန်းနေခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ ဆေးလိပ်ကဲ့သို့ပင် အဆုတ်ကို ဒုက္ခပေးနိုင်ကြောင်း ဆရာဝန်များက ဆိုသည်။ နီကိုတင်းဓာတ်က လူငယ်များ၏ ဦးနှောက်ဖွံ့ဖြိုးခြင်းကို ထိခိုက်စေနိုင်ကြောင်း အီးစီးကရက်က သန္ဓေသားကို ထိခိုက်စေနိုင်သလို ဆယ်ကျော်သက်များ၏ ဦးနှောက်ကို ပျက်စီးစေကြောင်း ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးအဖွဲ့က ဆိုသည်။ ဆေးလိပ်ဖြတ်ရန်ဆိုသည့် Vape (အီးစီးကရက်) ၏ မူလရည်ရွယ်ချက်ကောင်းသော်လည်း ဆေးလိပ်ကုမ္ပဏီကြီးများက ဆေးရည်တွင် လူကိုစွဲလမ်းစေသည့် နီကိုတင်းများထည့်သွင်းကာ […]

အာဏာရှင်စစ်တပ်ကြောင့် ဗုံးခိုကျင်းက အန္တရာယ်ပိုများနေသလား

Dawei Watch

December 28, 2024

တနင်္သာရီတိုင်းကို နယ်မြေစိုးမိုးရေး ပြန်လည်ရရှိလိုနေသည့် စစ်ကောင်စီတပ်က စစ်ကြောင်းထိုးမှုများ ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်လာသလို ထိုးစစ်ဆင်ချိန်နှင့် ပစ်ကူပေးချိန်များတွင် လက်နက်ကြီး၊ဒရုန်းနှင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများကို ပိုမိုအားစိုက်လုပ်ဆောင်လာသည်။ ထိုသို့ ပစ်ကူပေးရာတွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားသည့် နယ်မြေအပြင်ဘက်ရှိ လူနေရွာများကိုပါ ရမ်းသမ်းပစ်ခတ်သဖြင့် အရပ်သားထိခိုက် သေဆုံးမှုများလည်း မြင့်တက်နေသည်။ တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားခြင်းမရှိသည့် အခြေအနေတွင်ပင် လူထူကို အကြောက်တရားဝင်စေရန် လူနေရွာများအတွင်းသို့ လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်ခြင်း၊ ဒရုန်းဖြင့်ဗုံးချခြင်း၊ လေကြောင်း တိုက်ခိုက်ခြင်းများ ခပ်စိပ်စိပ်လုပ်ဆောင်နေသည်။ ယင်းကြောင့်စစ်ကောင်စီ၏ လေကြောင်းရန်နှင့် လက်နက်ကြီးရန်မှ ကာကွယ်နိုင်ရန် ဗုံးခိုကျင်းတူးသင့်ကြောင်း တိုက်တွန်းပြောဆိုမှုများလည်း ကျယ်လောင်လာသည်။ ပြီးခဲ့သည့်ရက်ပိုင်းကပင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားနေသည့် လောင်းလုံးမြို့နယ်အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်က လေကြောင်းက ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက် လာနိုင်သဖြင့် ပြည်သူများဘေးကင်းစေရေး ဗုံးခိုကျင်းအတွင်းနေထိုင်ကြရန် မြို့နယ်ပြည်သူ့အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့နှင့် ပြည်သူ့ ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့က သတိပေးချက်ထုတ်ပြန်ထားသည်။ သို့ရာတွင် စစ်ကောင်စီတပ် စစ်ကြောင်းထိုးလာချိန်တွင် ဗုံးခိုကျင်းတူးထားသည့် နေအိမ်များကို […]

ဘတ်ဖွင့်ပြီ သို့သော်…

Dawei Watch

December 16, 2024

ထိုင်းနိုင်ငံအတွင်းရောက်နေသည့် တရားမဝင်မြန်မာလုပ်သားများကို တရားဝင်အလုပ်လုပ်ခွင့် အထောက်အထား (ပန်းရောင်ကတ်-ဘတ်) လုပ်ပေးမည်ဟု ထိုင်းအစိုးရက ကြေညာလိုက်သည်။ အထောက်အထားမဲ့ မြန်မာလုပ်သားများအနေဖြင့် ဒီဇင်ဘာလ ၁၆ ရက်မှစကာ ၃၀ ရက်နေ့အထိ အမည်စာရင်း(Name List)တင်သွင်းရမည်ဖြစ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ ထိုသို့ အမည်စာရင်းတင်သွင်းပြီးပါက အချိန်ဇယားအလိုက် လုပ်ဆောင်ရမည့်အဆင့်ဆင့်ကိုလည်းဖော်ပြထားသည်။ မြန်မာအပါအဝင် လာအို၊ ကမ္ဘောဒီးယား၊ ဗီယက်နမ်နိုင်ငံ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားများကို တရားဝင်အထောက်အထားလုပ်ခွင့်ပေး မည်ဟု သတင်းထွက်ကတည်းက ဝန်ဆောင်မှုပေးသည့် ပွဲစားများက ကျသင့်မည့်ဈေးနှုန်းအမျိုးမျိုးသတ်မှတ်ကာ အပြိုင်အဆိုင် ကြော်ငြာထားကြသည်။ ယာယီနေထိုင် အလုပ်လုပ်ခွင့်လက်မှတ် လုပ်ငန်းစဉ်အားလုံးအတွက် ဘတ်တစ်သောင်းခွဲဝန်းကျင်မှ ဘတ်ခုနစ်ထောင်အထိ အမျိုးမျိုးကြော်ငြာထားခြင်းဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံတွင် အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း တိုက်ပွဲနှင့် အဓမ္မစစ်မှုထမ်းစနစ်ကြောင့် နိုင်ငံသားအများအပြား အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံကို အလုံးအရင်းထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်လာကြသည်။ ကုလသမဂ္ဂ ရွှေ့ပြောင်းလုပ်သားဆိုင်ရာနိုင်ငံတကာအဖွဲ့ (IOM) ၏ ခန့်မှန်းချက်အရ ထိုင်းတွင် မြန်မာလုပ်သား […]

စပါးရိတ်ချိန် တောင်သူတွေ ဘာကြုံနေရလဲ

Dawei Watch

December 4, 2024

သွင်းအားစုစျေးကြီးနေသလို ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ဘေးအန္တရာယ်မျိုးစုံကြားတွင် ခက်ခက်ခဲခဲ စိုက်ပျိုးခဲ့ကြရသည့် စပါးများရင့်မှည့်လာသဖြင့် ရိတ်သိမ်းချိန်ရောက်လာပြီဖြစ်သည်။ သို့သော် တနင်္သာရီတိုင်းမှ တောင်သူများမှာ စပါရိတ်သိမ်းချိန် ကြုံတွေ့နေရသည့် အခက်အခဲများကြောင့် သောကရောက်နေကြရသည်။ အချို့ဒေသများတွင် ရာသီဥတုနှင့် ပိုးဖျက်သဖြင့် စပါးအထွက်နည်းနေသလို ဒေသအချို့တွင်တော့ နယ်မြေမအေးချမ်းမှုကြောင့် လယ်ထဲဆင်းစပါးရိတ်ရန် ခက်ခဲနေကြသည်။ အချို့ဒေသများတွင်တော့ လတ်တလော နယ်မြေအေးချမ်းသဖြင့် စပါးရိတ်သိမ်းနိုင်ကြသော်လည်း သိုလှောင်ရေး အခက်အခဲ ကြုံကြရပြန်သည်။ သိုလှောင်ထားပါက စစ်ကြောင်းဝင်ချိန်နှင့်တိုးလျှင် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံရသည်မျိုး ကြုံနိုင်သလို ယူဆောင်သွားမည့် ဘေးကလည်း ရှိနေသည်။ ယင်းကြောင့် တောင်သူများမှာ စပါးမလှောင်ရဲကြသဖြင့် ထုတ်ရောင်းမည်ဆိုပါကလည်း စပါးစျေးကောင်း မရနိုင်မည့် အခြေအနေရှိနေသည်။ ယင်းကြောင့် တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်းမှ လယ်စိုက်တောင်သူများ စပါးရိတ်သိမ်းချိန် ကြုံတွေ့နေရသည့် အခြေအနေများကို သိရှိစေရန် မေးမြန်း၍ ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ်တွင် ဖော်ပြပေးလိုက်ပါသည်။ “ဦးတို့ရွာမှာက […]

ထားဝယ်တန်ဆောင်တိုင် ဝိရောဓိ

Dawei Watch

November 15, 2024

ယခုနှစ် ထားဝယ်တန်ဆောင်တိုင်မှာ စစ်အာဏာသိမ်းကာလအတွင်း အစည်ကားဆုံး ပွဲတော်ဖြစ်ခဲ့သည်။ နှစ် ၁၀၀ ကျော်သက်တမ်းရှိ ဒေသဓလေ့တစ်ခုကို မပျောက်သွားစေရေးအတွက် ဘုရားလှည့်ပွဲကို ကျင်းပရသည်ဟု ပြောဆိုမှုများရှိသလို လူတိုင်းပါဝင်နိုင်ခြင်း မရှိသည့် အခြေအနေမျိုးတွင် ယခုလို မကျင်းပသင့်ဟု ထောက်ပြသူများလည်း ရှိကြသည်။ ယင်းအပြင် ဖျော်ဖြေရေးယာဉ်များဖြင့် လှည့်လည်ခဲ့ကြပြီး သီချင်းသံများ ကျယ်လောင်စွာ ဖွင့်၍ ကခုန်ခဲ့မှုအပေါ် ဝေဖန်မှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။ ယခင်က လူငယ်များဖြင့် အဓိကထားကျင်းပခဲ့သည့် ဘုရားလှည့်ပွဲမှာ ယခုနှစ်တွင် လူငယ်များ မပါနိုင်တော့ဘဲ ဆယ်ကျော်သက်များနှင့် လူကြီးများကသာ ပါဝင်လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်မှာလည်း ထူးခြားချက်တစ်ခုဖြစ်ခဲ့သည်။ ဘုရားလှည့်ပွဲတွင် စစ်ကောင်စီက လုံခြုံရေးတင်းကျပ်စွာ ချထားမှုကလည်း ဘုရားပွဲကို အကျည်းတန်စေသည်ဟု ဆိုသူများကလည်း ဆိုကြသည်။ မြို့ပေါ်တွင် ဘုရားလှည့်ပွဲ ပျော်ပျော်ပါးပါးနွှဲနေချိန်မှာ မြို့အနီးဝန်းကျင် ကျေးရွာများကတော့ စစ်ကောင်စီ စစ်ကြောင်းထိုးမှုကြောင့် […]