BREAKING
January 23, 2025

အမြင်

မြေမြှုပ်မိုင်းအန္တရာယ်ပိုကြီးလာသည့် တောင်ပိုင်းတနင်္သာရီ

Dawei Watch

August 16, 2023

မြေမြှုပ်မိုင်းဟုဆိုလျှင် တောင်ပိုင်းသားအများစုနှင့် မသက်ဆိုင်သည့် ဝေါဟာရတစ်ခုသာ သတ်မှတ်ထားကြသည်။ တိုင်းအတွင်း နယ်စပ်ဒေသနေ တိုင်းရင်းသားများနှင့်သာ သက်ဆိုင်သည့် အန္တရာယ်တစ်ခုဟု စွဲမှတ်ထားသည်။။ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်တွင်မူ စစ်နယ်ပိုကျယ်လာသဖြင့် နယ်စပ်ဒေသနေ တိုင်းရင်းသားများအပြင် မြို့နှင့်အနီးတဝိုက်နေ ပြည်သူများအတွက်လည်း အန္တရာယ်ရနံ့သင်းလာသည်ဟု ဆိုနိုင်သည်။ လက်ရှိအချိန်တွင် တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း မြေမြှုပ်မိုင်းနင်းမိပြီး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရသည့် အရပ်သားဦးရေ တစ်စတစ်စ များလာသည်။ အဓိကအားဖြင့် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်များ တိုက်ပွဲအများဆုံးဖြစ်ပွားနေသည့် ပုလော၊ တနင်္သာရီနှင့် သရက်ချောင်းမြို့နယ်များတွင် အရပ်သားမိုင်းထိသည့်ဖြစ်စဉ် အများဆုံးဖြစ်သည်။ ပဋိပက္ခနှင့် တိုက်ပွဲများကြောင့် မြေမြှုပ်မိုင်းထိသည့် စာရင်းပြုစုကောက်ယူနေသည့်အဖွဲ့များမရှိသဖြင့် ထိခိုက်သေဆုံးမှု အရေအတွက်ကို မသိရပေ။ သို့သော် Dawei Watch က လက်လှမ်းမီသမျှပြုစုထားသည့် အချက်အလက်များအရ ပြီးခဲ့သည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာလကုန်ပိုင်းမှ ယခုနှစ် ဇူလိုင်လ ၁၀ ရက်နေ့အထိ မြေမြှုပ်မိုင်းနင်းမိသည့်အကြိမ်ရေ ၇ […]

သရော်ခံလိုက်ရသော မူးဆေးအိုး

Dawei Watch

August 14, 2023

ဗျို့..အယ်ဒီတာ ကျွန်တော် မူးဆေးအိုးပါဗျ..။ ကျွန်တော့ကိုတော့ မမေ့လောက်ပါဘူးနော်..။ အယ်ဒီတာတို့ မီဒီယာတိုက်ကို အရပ်သားအစိုးရက တရားစွဲတဲ့အထိ မွှေခဲ့တဲ့ ကောင်ဆိုးလေး မူးဆေးအိုးလေ။ အော်..ဟုတ်ဗျ။ မတွေ့ကြတာလည်း ကြာပြီဆိုတော့ ကျွန်တော့ကိုယ်ကျွန်တော် ပြန်မိတ်ဆက်ပါမယ်။ ကျွန်တော် သရော်စာဆောင်းပါးတွေ စရေးတာ အရပ်သားအစိုးရခေတ်လို့ ပြောလို့ ရတဲ့ ၂၀၁၅ ခုနှစ်က စပေါ့ဗျာ။ တနင်္သာရီတိုင်းမှာ ဒေါက်တာလဲ့လဲ့မော် ဝန်ကြီးချုပ်တာဝန်ယူစဉ်တုန်းကဗျာ။ ရေးခဲ့တဲ့ သရော်စာတွေထဲကမှ တိုင်းဝန်ကြီးချုပ် အမျက်တော်ရှ၊ တနင်္သာရီဂျာနယ် တရားစွဲခံရတဲ့ “မဲဆွယ်အပြုံး” သရော်စာ ရေးခဲ့တဲ့ မူးဆေးအိုးလေဗျာ..။ တရားစွဲတာက ၂၀၁၈ ခုနှစ်လေ။ ခင်ဗျားတို့လည်း ပျော်ပျော်ကြီး အမှုရင်ဆိုင်ခဲ့ကြတယ်လေ။အဲတုန်းက ခင်ဗျားတို့က အမှုရှုံးပြီး အမြတ်ရခဲ့တယ်လေ။ မြို့နယ်တရားရုံးက ချမှတ်တာက ဒဏ်ငွေ ၅ သိန်း။ ဂျာနယ်အမည်ကို ကြေညာခမပေးရဘဲ […]

ကျပ်နှစ်သောင်းဂယက်၊ ပြည်သူအရေး စဉ်းစားပေးစေချင်

Dawei Watch

August 13, 2023

စစ်ကောင်စီက ထုတ်ဝေမယ့် ကျပ်နှစ်သောင်းတန် မတော်တဆ လက်ထဲရောက်လာမှာကို ပြည်သူတွေက စိုးရိမ်နေကြရပါပြီ။ သူတို့ဘာကို စိုးရိမ်နေကြတာပါလဲ။ ဘာကြောင့် စိုးရိမ်နေကြပါသလဲ။ ဘာကြောင့် လူထု စိုးရိမ်ချက်ကို အလေးထား သင့်တာလဲ။ အမျိုးသားညီညွတ်ရေးအစိုးရ (NUG) က နိုင်ငံရဲ့နေရာအနှံ့အပြားမှာ ဖြစ်ပေါ်နေတဲ့ တော်လှန် ရေးအဖွဲ့များရဲ့ တပ်ဦးလို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ NUG အနေနဲ့ အကြမ်းဖက်စစ်ကောင်စီကို စတင်ဆန့်ကျင် တော်လှန်စဉ်ကတည်းက နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး၊ သံတမန်ရေး စတဲ့ စစ်မျက်နှာပေါင်းစုံနဲ့ ထိုးနှက်တိုက်ပွဲဝင် ခဲ့တာကို တွေ့ရှိရပါတယ်။ အခုတလော မူလစစ်မျက်နှာများအပြင် ဘဏ္ဍာ‌ရေးစစ်မျက်နှာကိုပါ တိုးချဲ့ ဖွင့်လှစ်ပြီး ခပ်စိပ်စိပ် တိုက်စစ်ဆင်နေတာကို ထပ်မံတွေ့လာ နေရပါတယ်။ NUG က ဖွဲ့စည်းထားတဲ့ ဝန်ကြီးဌာနတွေကို လေ့လာကြည့်ရင် လိုအပ်ချက်အရသာ ဖွဲ့စည်း ထားတဲ့ […]

စစ်ကောင်စီမပြောနိုင်တော့သော စကားသုံးခွန်း

Dawei Watch

August 11, 2023

ပြီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင်လကုန်မှာ စစ်ကောင်စီဟာ သူ့ရဲ့သက်တမ်းကို ထပ်တိုးခဲ့ပါတယ်။ ဒါဟာ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီလ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် နှစ်နှစ်ခွဲအတွင်း လေးကြိမ်မြောက်သက်တမ်းတိုးခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ သက်တမ်းတိုးမှုနဲ့အတူ စစ်ကောင်စီဟာ သူ့ရဲ့ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ်တွေနဲ့ ဦးတည်ချက်တွေကို ထူးထူးခြားခြား ပြောင်းလဲလိုက်တာကိုလည်း တွေ့ရပါတယ်။ အဲဒီအပြောင်းအလဲတွေမှာ စစ်ကောင်စီ မပြောတော့တဲ့ ကိစ္စ သုံးခုကို သွားတွေ့ပါတယ်။ အဲဒီကတစ်ဆင့် စစ်ကောင်စီရဲ့အနေအထားနဲ့ သူ ဘယ်ကိုသွားနေပြီလဲဆိုတာကို တွေးဆနိုင်ပါလိမ့်မယ်။ စစ်ကောင်စီအနေနဲ့ အာဏာစသိမ်းတဲ့အခါ ရှေ့လုပ်ငန်းစဉ် ငါးရပ်နဲ့ ဦးတည်ချက် ကိုးရပ်ဆိုပြီး ချမှတ်ကြေညာခဲ့ပြီး နေ့စဉ်သတင်းစာတွေမှာ မျက်နှာဖုံးနဲ့ နောက်ကျောဖုံးတွေမှာ အမြဲဖော်ပြနေခဲ့တာပါ။ ဒါတွေကို မြင်ရကြားရတာဟာ ပျင်းစရာကောင်းလှပါတယ်။ လူကြားကောင်းအောင် ဟန်ပြသဘော ပြောနေတဲ့အတိုင်းပါပဲ။ အခုမတိုင်မီ အရင်စစ်အစိုးရတွေလက်ထက်ကလည်း ဒီလိုမျိုးတွေ ရှိခဲ့တာပါပဲ။ ရုပ်ရှင်တွေ၊ ဗီဒီယိုတွေမှာ […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၅) ❞

Dawei Watch

August 10, 2023

ကိုယ်တို့ခေတ် ကျောင်းသူကျောင်းသားတွေက ခုနှစ်တန်း၊ ရှစ်တန်းအရွယ်ဆို အပျို လူပျိုပေါက်စလေးတွေ ဖြစ်နေကြပါပြီ။ ရွာနီးချုပ်စပ်က ကျောင်းနေဖက် သူငယ်ချင်းတွေ လည်း ရှိနေပြီဆိုတော့ အကြောင်းအမျိုးမျိုးပြလို့ သူ့ရွာကိုကိုယ်ကသွားလိုက် ကိုယ့်ရွာကို သူကလာလိုက်နဲ့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ယုံကြည်မှုအပြည့်ရှိတဲ့ အရေးပါသူအဖြစ် အထင်ရောက်နေ ပြီဆိုပါတော့။ တနည်းပြောရရင် ကိုယ့်ရပ်ရွာရဲ့ သာရေးနာရေးကိစ္စတွေမှာ ပါဝင်လှုပ်ရှားစ ပြုလာပြီဖြစ် အရွယ်တွေပေါ့။ ကိုယ်တို့ရပ်ရွာတွေက လူကြီးသူမတွေဟာ သူတို့ဘဝမှာ အနည်းဆုံး ကထိန်အလှူ တစ်ကြိမ်လောက်တော့ လှူခွင့်ရမှ လူဖြစ်ကျိုးနပ်တယ်လို့ ယုံကြည်ကြပါတယ်။ သူတို့ရဲ့ သားမြေးမြစ်တွေကို ရှင်ရဟန်းအသွင်နဲ့ မြင်ရတာကို ကျေနပ်ဂုဏ်ယူကြပြီး ကုသိုလ်အထူး ရတယ်လို့ ယူဆကြပါတယ်။ တတ်နိုင်သူများကတော့ တစ်ကြိမ်မက လှူကြတာပေါ့လေ။ ကထိန်အလှူ မတတ်နိုင်ရင်တောင်မှ ရဟန်းခံရှင်ပြုအလှူတော့ ကြိုးစားပြီး ဖြစ်တဲ့ နည်းနဲ့ လှူတတ်ကြပါတယ်။ တချို့ဘိုးဘွားတွေဆို […]

ကလေးကာကွယ်ဆေး မထိုးရရင် ဘာဖြစ်နိုင်လဲ

Dawei Watch

August 7, 2023

အာဏာသိမ်းပြီးနောက် ကလေးများကိုပုံမှန်ထိုးပေးနေသည့် ကာကွယ်ဆေးထိုးလုပ်ငန်းများ ရပ်တန့်ကုန်သည်။ မွေးကင်းစအရွယ်မှ ကလေးအသက်တစ်နှစ်ခွဲအထိထိုးရမည့် ကာကွယ်ဆေး အမျိုးအစား အနည်းဆုံးရှစ်မျိုးခန့်ရှိသည်။ ယင်းကာကွယ်ဆေးများမှာ တစ်ကြိမ်တည်းထိုးရမည့်ဆေးရှိသလို အသက်အရွယ်အလိုက် သုံးကြိမ်ထိုးရမည့် ကာကွယ်ဆေးများလည်းပါဝင်သည်။ အာဏာမသိမ်းခင်ကမူ ကလေးကာကွယ်ဆေးထိုးသည့်လုပ်ငန်းကို ဖိဖိစီးစီးလုပ်နိုင်ခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင်မူ ကာကွယ်ဆေးထိုးလုပ်ငန်းစဉ်များ ရပ်တန့်သွားသည်။ အာဏာသိမ်းမှုကို လက်မခံသည့်အတွက် CDM လုပ်သွားသည့် ကျန်းမာရေးဝန်ထမ်း များပြားသည့်အတွက်လည်း ပြည်သူ့ကျန်းမာရေးလုပ်ငန်းများ ရပ်တန့်သလောက်ဖြစ်သွားသည်။ အထူးသဖြင့် စစ်အုပ်ချုပ်ရေးကြေညာခံထားရသည့် တနင်္သာရီနှင့် ပုလောမြို့နယ်များတွင် ကာကွယ်ဆေးထိုး လုပ်ငန်းများ မရှိတော့ချေ။ စစ်အုပ်ချုပ်ရေးမကြေညာသည့် ကျန်သည့်မြို့နယ်များတွင်လည်း ပုံမှန်ထိုးပေးနေသည့် ဂျပန်ဦးနှောက်ရောင်ရောဂါ ကာကွယ်ဆေးကဲ့သို့သော ဆေးအချို့ ပြတ်လပ်နေကြောင်း ကျန်းမာရေးဌာနတာဝန်ရှိသူအချို့က ဝန်ခံပြောဆိုထားသည်။ ကလေးများအနေဖြင့် ကာကွယ်ဆေး သတ်မှတ်အကြိမ်အရေအတွက် ပြည့်အောင်မထိုးရခြင်းနှင့် ကာကွယ်ဆေးလုံးဝမထိုးရသည့် အခြေအနေနှင့် ဖြစ်လာနိုင်သည့် ဆိုးကျိုးများကိုသိရှိနိုင်ရန် ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ်အစီအစဉ်တွင် မေးမြန်းဖော်ပြလိုက်သည်။ […]

ကျောင်းသားဆီက လခမတောင်းတဲ့ ကျူရှင်ဆရာ

Dawei Watch

August 5, 2023

သူ.. ဘယ်ကျောင်းသားဆီကမှ ကျူရှင်လခ မတောင်းတတ်ပါ။ ဒါပေမဲ့ မရဏမင်းကတော့ သူ့အသက်ကို တောင်းသွားပါပြီ။ “မင်းတို့ကောင်တွေ ငါစာကောင်းကောင်းသင်နေချိန် မရယ်နဲ့၊ ငါ ဟာသပြောချိန်ဆို ကြိုက်သလောက် ရယ်၊ ပတ်ဝန်းကျင်က ကျောက်ခဲနဲ့ပစ်ပေါက်ရင် ငါရှင်းမယ်” ဒါက ဆရာ ဦးအောင်ဝင်း ချမှတ်တဲ့ အမိန့်ပါ။ ကျူရှင်အခန်းထဲမှာ ဆရာကြွေးကြော်ချမှတ်တဲ့ စဉ်းကမ်းချက် အသစ်ပါ။ အချိန်က လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၂၀ ကျော်။ ဆရာက အသက် ၅၀ မပြည့်သေးတဲ့ သန်တုန်းမြန်တုန်းအရွယ်။ အင်္ဂလိပ်စာကြောက်တဲ့၊ အင်္ဂလိပ်စာသင်ရ၊ကျက်ရပျင်းတဲ့ ကျောင်းသားကျောင်းသူတွေကြားမှာ ဆရာဦးအောင်ဝင်းက နာမည်ကျော်ပါတယ်။ “ဆရာဦးအောင်ဝင်း စာသင်ရင် အရမ်းရယ်ရတယ်”တဲ့။ စာကျက်ပျင်းပြီး ပျော်ပျော်နေချင်တဲ့ ကိုယ်တွေအတွက်တော့ ဆရာ့ရဲ့ အင်္ဂလိပ်စာ ကျူရှင်စာသင်ခန်းဟာ “ပျော်စရာ သင်ကြားနားနေဆောင်”တစ်ခုပါပဲ။ သူ့ကျူရှင်ခန်းထဲရောက်သွားရင် စာသွားသင်တယ်လို့ကို […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း (၄) ❞

Dawei Watch

August 3, 2023

ကိုယ်တို့ရဲ့ အလယ်တန်းကျောင်းက ( C )ပုံသဏ္ဍန် သစ်သားသွပ်မိုး တစ်ထပ်ကျောင်း ဆောင်ပါ။ ပင်လယ်ကမ်းခြေကိုသွားတဲ့ ကားလမ်းကနေ ကျောင်းဝင်းထဲဝင်တဲ့ လမ်းကလေးရဲ့ တစ်ဘက်တစ်ချက်စီမှာ ယူကလစ်ပင်တန်းလေးတွေ ညီညီညာညာစိုက်ထားပါတယ်။ ကျောင်းရဲ့ မျက်နှာစာမှာ အလံတိုင်နဲ့ စုဝေးကွင်းရှိပြီး နောက်ကျောဘက်မှာ မုန့်ဆိုင်ဈေးတန်း ရှိပါတယ်။ ဘောလုံးကွင်း၊ ဘော်လီဘောကွင်းအပါအဝင် သီဟိုဠ်ပင်၊ အုန်းပင်စတဲ့ နှစ်ရှည်စားပင်သီးပင် တွေနဲ့ ကျောင်းခြံဝင်းကြီးက အကျယ်ကြီးပါ။ နိုင်ငံတဝှမ်းက ပင်လယ်ကမ်းခြေကို အပန်းဖြေဖို့လာကြတဲ့ ဧည့်သည်တွေဟာ ကိုယ်တို့ ကျောင်းကို ဖြတ်ပြီးသွားကြရပါတယ်။ ‌နေ့ကြီးရက်ကြီးတွေနဲ့ စနေ၊ တနင်္ဂနွေလို ပိတ်ရက်တွေ မှာ ပိုပြီးစည်ပါတယ်။ အထူးသဖြင့် မြို့ပေါ်မှာ အထင်ကရပွဲတော်တွေလုပ်တိုင်း ရန်ကုန်က လာသမျှ ရုပ်ရှင်မင်းသား မင်းသမီးတွေ၊ အဆိုတော်တွေအားလုံး ဒီကမ်းခြေကို မဖြစ်မနေ လာ ကြလေ့ရှိပါတယ်။ […]