BREAKING
January 23, 2025

အမြင်

ဒေါက်တာ လာလီတာ နှင့် မေးမြန်း တင်ဆက်ခြင်း

Dawei Watch

September 18, 2023

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အစိုးရသစ် ရှိလာပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း ပဋိပက္ခတွေက ပိုပိုပြီး ပြင်းထန်လာနေပါတယ်။ ဒါတွေက ထိုင်းနဲ့ ထိုင်းလူထုအတွက် ဘယ်လို သဘောဆောင်ပါသလဲ။ ထိုင်းအစိုးရသစ်နဲ့ ဘယ်လို ထိတွေ့ လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ Kasetsart တက္ကသိုလ်က ကထိက ဒေါက်တာ လာလီတာနဲ့ မေးမြန်းတင်ဆက်ထားပါတယ်။ ဒေါက်တာလာလီတာက မြန်မာနိုင်ငံကို အနီးကပ်လေ့လာနေတဲ့ ထိုင်းသုတေသီ တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူရဲ့ ဒေါက်တာဘွဲ့ကျမ်းကို ဗြိတိသျှခေတ် မြန်မာနိုင်ငံက မှုခင်းကာကွယ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြုစုခဲ့ပါတယ်။ DW – မင်္ဂလာပါ ဒေါက်တာ လာလီတာ ခင်ဗျား။ အခုက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပဋိပက္ခတွေ ပိုကြီးလာတယ်။ လက်နက်ကိုင် ဓလေ့လည်း ပိုများလာတယ်။ လက်သည်မပေါ်ဘဲ အသတ်ခံရတာတွေလည်း တော်တော် ရှိလာတယ်။ ဘယ်အုပ်စုတွေက […]

စိတ်ပညာဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူမစ်ဖလိုး နဲ့တွေ့ဆုံခြင်း

Dawei Watch

September 18, 2023

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတာ အခုဆိုရင် လပေါင်း ၃၀ ကျော်လာပါပြီ။ တိုက်ပွဲတွေနဲ့ ပဋိပက္ခတွေကလည်း ပိုပိုတိုးလာနေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းမှာဆိုရင်လည်း တိုက်ပွဲမဖြစ်ဖူးတဲ့ မြို့နယ်ရယ်လို့ မရှိတော့ပါဘူး။ တနင်္သာရီတိုင်းမှာရှိတဲ့ မြို့နယ် ၁၀ ခုစလုံးမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး‌ ကြေညာထားတဲ့ ပုလော၊ တနင်္သာရီမြို့နယ်နဲ့ ထားဝယ်ခရိုင်ထဲက မြို့နယ် လေးခုစလုံးမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပိုမိုပြင်းထန်နေပါတယ်။  ဒီလိုတိုက်ပွဲတွေ ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ပြည်သူတွေမှာ အထွေထွေအခက်အခဲတွေ၊ စိတ်ဒဏ်ရာတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကလေးတွေမှာ ရေရှည်စိတ်ဒဏ်ရာတွေ ရရှိနေကြတာပါ။ သာမန်အေးချမ်းတဲ့ အခြေအနေ တစ်ခုမှာဆိုရင် ကလေးတွေကို အကြမ်းဖက်မှု မြင်ကွင်းတွေ မတွေ့မြင်ရစေဖို့ လူကြီးတွေက ကာကွယ်ပေးလေ့ရှိပါတယ်။ ရုပ်သံတွေမှာပါတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဉ်တွေကိုတောင် ကလေးတွေ မကြည့်မမြင်ရစေဖို့ ကာကွယ်ပေးလေ့ရှိကြပါတယ်။ […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၈) ❞

Dawei Watch

September 11, 2023

ကိုယ်တို့ အလယ်တန်းအောင်တော့ ကိုယ်တို့ရွာနဲ့ (၁၀)မိုင်နီးပါး ကွာဝေးတဲ့ရွာမှာ အထက်တန်း ကျောင်းကို သွားတက်ခဲ့ရပါတယ်။ ကိုယ်တက်ခဲ့ရတဲ့ကျောင်းက ရွာနှစ်ရွာရဲ့အစပ် မြို့ကိုသွားတဲ့ ကား လမ်းမနံဘေးမှာ ရှိပါတယ်။ ပင်မကျောင်းဆောင်ကြီးက သွပ်မိုး ကွန်ကရစ် (C) ပုံသဏ္ဍန် တစ်ထပ် ကျောင်းဆောင်ပါ။ ကပ်လျက်မှာတော့ အစည်းအဝေးခန်းမကြီးပါတဲ့ သစ်သားနှစ်ထပ် ကျောင်းဆောင် ကြီးနဲ့ အခြားစာသင်ဆောင်တွေလည်း သီးခြားစီ ရှိကြပါသေးတယ်။ ကျောင်းရဲ့မျက်နှာစာမှာ အလံတိုင်၊ စုဝေးကွင်းနဲ့ ဘေးနှစ်ဘက်တွေမှာ မုန့်ဆိုင်တန်းတွေ ရှိပါ တယ်။ နောက်ကျောဘက်မှာ မြောက်ကနေတောင်ကို စီးဆင်းနေတဲ့ မြစ်ကြီးတစ်ခုလည်း ရှိပါတယ်။ ရွာကျောင်းဆိုပေမဲ့ မြို့နဲ့ကမြစ်တစ်ခုပဲ ခြားလေတော့ တောမကျ မြို့မကျ နေရာလို့ ပြောနိုင်တာပေါ့။ ဒီကျောင်းမှာ ကိုယ်တက်ဖြစ်ခဲ့တဲ့အကြောင်း နှစ်ချက်ရှိပါတယ်။ ပထမတစ်ချက်က ဒီကျောင်းရဲ့ ကျောင်းအုပ်ဆရာကြီးဟာ ကိုယ်တို့ရွာသားဖြစ်ပြီး […]

ထင်တိုင်းကြဲနေသည့် လောင်းကစားဝိုင်းများ

Dawei Watch

September 10, 2023

လူသူရှင်းသည့်နေရာများနှင့် လူသူအရောက်အပေါက်နည်းသည့်နေရာတွင်သာ ကျင်လည်ခဲ့သည့် လောင်းကစားဝိုင်းများမှာ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်တွင် မြို့လယ်ကောင်သို့ ရောက်လာကြသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း လေးပြား၊ အနီထောင်၊ ပေါက်တင်း အစရှိသည့် လောင်းကစားနည်းများကို လောင်းကြေးအဖြစ် ငွေကျပ်သိန်းရာချီ ကစားလေ့ရှိသည်။ ယခင်ကမူ လောင်းကစားဝိုင်းများကို လူသူအရောက်အပေါက်နည်းသည့် နယ်ဘက်ကျသည့် ရော်ဘာတောများ၊ ဥယျာဉ်ခြံများတွင် ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။ အာဏာသိမ်းပြီစအချိန်ကမူ ဒေသအများစုတွင် လိုင်းကြေးပေးထားသည့် လောင်းကစားဝိုင်းများရှိနေပြီး စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့က မျက်စိမှိတ်ထားကြသည်။ အာဏာသိမ်းပြီး ရက်ပေါင်း ၉၀၀ ကျော်လာချိန်တွင်မူ ထားဝယ်မြို့လယ်ကောင်သို့ ပြောင်းရွေ့လာကြသည်။ အကြောင်းမှာ နယ်ဒေသများတွင်အဖြစ်များလာသည့် နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများ၊ ပဋိပက္ခများနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်များ၏ တားမြစ်မှုများကြောင့် ပိုမိုလုံခြုံသည့် မြို့ပေါ်သို့ ရွေ့လာကြခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ လောင်းကစားဝိုင်းများမှာ စစ်အစိုးရလက်ထက်မှ အစိုးရအဆက်ဆက်တိုင်အောင် နည်းလမ်းမျိုးစုံ၊ အပေးအယူပေါင်းစုံဖြင့် ပြုလုပ်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ ထားဝယ်ဒေသတွင် ကျင်းပလေ့ရှိသည့် ရိုးရာနတ်ပွဲများ၊ […]

စနစ်ဆိုး၊ ခေတ်ဆိုးမှာ ရှင်သန်ကြသူများ

Dawei Watch

September 3, 2023

စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ပြည်တွင်းစစ်မီးတောက်လောင်ခဲ့ပြီး ပြည်သူလူထုမှာလည်း အထွေထွေ အကျပ်အတည်းဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းအများစု ရပ်တန့်သွားကြသလို မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး အလွန်အမင်း ကျဆင်းသွားပြီး ဝင်ငွေနည်း ပြည်သူများမှာ အဆမတန်မြင့်တက်သွားသည့် ကုန်စည်စျေးနှုန်းကြောင့် စားရေးအခက်အခဲ များစွာကြုံတွေ့ နေကြရသည်။ ယင်းအပြင် ပဋိပက္ခဒေသများတွင် နေထိုင်သူများမှာ အိုးအိမ်စွန့်ကာ အသက်ဘေးအတွက် စစ်ဘေးရှောင်ကြရပြန်သည်။ ပြည်သူလူထုမှာတော့ ဆိုးရွားလွန်းသည့် ခေတ်အခြေအနေကို အားတင်းဖြတ်ကျော်နေကြသည်။ ယင်းအခြေအနေကို မည်သို့သော စိတ်ခွန်အား၊ ယုံကြည်ချက်ဖြင့် ဖြတ်သန်းနေကြသည်ကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် မတူညီသော နယ်ပယ်များတွင် ဖြတ်သန်းနေကြသူများကို တွေ့ဆုံမေးမြန်း၍ ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ် အစီအစဉ်တွင် ‌ဖော်ပြအပ်ပါသည်။ “အခက်အခဲပေါင်းစုံရှိပေမယ့် လူသားတွေရဲ့ မျက်နှာကိုကြည့်ပြီးပဲ ရပ်တည်နေတာပါ” အရေးပေါ်လူနာတင်ယာဉ် အသင်းခေါင်းဆောင်တစ်ဦး DW ။ လက်ရှိပရဟိတ အသင်းတစ်သင်းကို ဘယ်လို့စိတ်ဓာတ်ခွန်အားတွေနဲ့ ရှေ့ဆက်နေလဲ။ […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၇) ❞

Dawei Watch

August 31, 2023

ကိုယ်တို့ရွာရဲ့ အဓိကစီးပွားရေးက ပင်လယ်ငါးဖမ်းတဲ့ တံငါလုပ်ငန်းဆိုပေမဲ့ လယ်ယာ လုပ်ငန်း၊ ဥယျာဉ်ခြံလုပ်ငန်းနဲ့ အသက်မွေးကြသူတွေလည်း ရှိကြပါတယ်။ ရွာရဲ့အရှေ့ဘက်၊ တောင်ဘက်နဲ့ အနောက်ဘက်တွေမှာ လယ်ကွင်းကြီးတွေ ရှိပါတယ်။ အခုချိန်မှာတော့ တစ်ချို့က ဥယျာဉ်ခြံမြေအဖြစ်၊ တစ်ချို့က အိမ်ရာမြေအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားတာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ ကိုယ်တို့မိသားစုမှာ လယ်ပိုင်မရှိပေမဲ့ အဖေဘက်က အဘိုးအဘွားတွေက လယ်သမား စစ်စစ်တွေ ဖြစ်လေတော့ လယ်သမားတွေရဲ့ နိစ္စဓူဝ လုပ်ကိုင်နေတာတွေကို မြင်နေကြားနေ ရလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် “ကျေးဇူးရှင် တောင်သူလယ်သမား ဦးကြီးများ” ဆိုတဲ့ လယ် သမားများရဲ့ ဘဝတွေကို ပြန်လည်မြင်ယောင် မိပါသေးတယ်။ အမှန်တော့ အဲဒီခေတ်က လယ်သမားတွေဟာ လယ်ယာမြေကို တရားဝင်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်၊ လွှဲပြောင်းရောင်းချခွင့် မရှိကြပါဘူး။ လယ်ယာမြေမှန်သမျှကို နိုင်ငံတော်က ပိုင်တယ်။ တောင်သူလယ်သမားတွေကို သီးစားချထားပေးတယ် […]

ရိက္ခာဖြတ်တောက်ခံထားရတဲ့ ဘဝတွေ

Dawei Watch

August 27, 2023

အစားအသောက် ရရှိဖို့ဆိုတာ လူတစ်ယောက်ရဲ့ တကယ့်အခြေခံအခွင့်အရေးပါပဲ။ ဒါပေမဲ့ ဒီလိုအခြေခံ အခွင့်အရေးလေးကိုတောင် မရတဲ့မိသားစုတွေ တနင်္သာရီတိုင်းထဲမှာ အများကြီးရှိနေပါတယ်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှုနဲ့အတူ ပေါ်ပေါက်လာတဲ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေကို ထိန်းချုပ်ဖို့ ကြိုးပမ်းလာတဲ့ စစ်ကောင်စီဟာ တော်လှန်ရေးအဖွဲ့တွေ အားကောင်းတဲ့နေရာဒေသတွေကို ရိက္ခာဖြတ်တောက်ပိတ်ဆို့တာတွေ လုပ်လာ ပါတယ်။ ဒီလိုလုပ်နေရာမှာ တနင်္သာရီတိုင်းက ဒေသတွေလည်း ပါဝင်ပါတယ်။ ထားဝယ်ခရိုင်မှာဆိုရင် ထားဝယ်အရှေ့တောဒေသ၊ သရက်ချောင်းမြို့နယ် တောင်ပျောက်တိုက်နယ်၊ မြိတ်ခရိုင်မှာဆိုရင် ပုလောမြို့နယ် အရှေ့ဖျားဒေ၊ တနင်္သာရီမြို့နယ်က တကူ၊ သရဘွင် ကျေးရွာအုပ်စုတွေ ရိက္ခာဖြတ်တောက်ခံထားရတာပါ။ ထားဝယ်အရှေ့တောဒေသဆိုရင် ပြီးခဲ့တဲ့နှစ်ကပင် ရိက္ခာဖြတ်တောက်ခံထားရပေမယ့် ရိက္ခာအနည်းငယ် သယ်လို့ ရနေပါသေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ ဩဂုတ်လလယ်ပိုင်းမှာ လုံးဝ သယ်ခွင့်မပေးတော့သလို ပုလော အရှေ့ဖျားဒေသ ဆိုရင်လည်း ၂နှစ်နီးပါး ကြာမြင့်နေပါပြီ။ ဒီလို ရိက္ခာဖြတ်တောက်ခံထားတဲ့ ဒေသတွေက […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၆) ❞

Dawei Watch

August 20, 2023

ကိုယ်တို့ခေတ် အစဉ်အလာကြီးမားတဲ့ ပွဲတော်တွေအထဲက ဒီနေ့အထိ မှတ်မှတ်ထင်ထင် ရှိနေတဲ့ ဘုရားပွဲတော်ကြီး တစ်ခုရှိပါတယ်။ နှစ်စဉ်နှစ်တိုင်း စာသင်ကျောင်းတွေ အတန်းတင် စာမေးပွဲဖြေဆိုပြီးချိန် နွေရာသီ ကျောင်းပိတ်ရက်တွေဖြစ်တဲ့ တပေါင်းလဆန်း(၉)ရက်နေ့ကစလို့ တပေါင်းလ ပြည့်နေ့အထိ (၇)ရက်တိုင်တိုင် ကျင်းပလေ့ရှိတဲ့ ဘုရားပွဲတော်ကြီးပါ။ ပွဲတော်ကျင်းပတဲ့ရွာက မြို့နဲ့ သိပ်မဝေးလှဘဲ မြစ်ကမ်းနံဘေး ကပ်လျှက်ရှိတဲ့ ရွာလေးပါ။ ကိုယ်တို့ရွာနဲ့တော့ အတော်လှမ်းပါသေးတယ်။ ကားနဲ့သွားရင် တစ်နာရီကျော်ကျော်ခရီး၊ လှည်း နဲ့သွားရင် နေ့တစ်ဝက်ခရီးလောက် ရှိပါတယ်။ ပထမဆု နွားမတမ်းလေးတစ်ကောင်နဲ့ ဘုရားဆင်းတုတော်တစ်ဆူဆိုတဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာ ကောင်းတဲ့ ကံစမ်းမဲမျိုးကို ရောင်းလေ့ရှိသလို နိုင်ငံတဝှမ်းက လက်ဝှေ့အကျော်အမော်တွေ လာရောက် ယှဉ်ပြိုင်ထိုးသတ်ကြတဲ့ လက်ဝှေ့ပွဲလည်းရှိလေတော့ ဒေသတွင်းမှာ လူသိများတဲ့ နာမည်ကျော်ပွဲတော်ကြီး တစ်ခုပါ။ တနည်းပြောရရင် လက်ဝှေ့ပွဲနဲ့ တွဲပြီးမြင်လေ့ရှိတဲ့ ပွဲတော် လို့လည်း […]