BREAKING
December 23, 2024

အမြင်

လူထု အောင့်လုံး

Dawei Watch

September 24, 2023

မြန်မာနိုင်ငံတွင် အာဏာသိမ်းမှု လပေါင်း ၃၀ ကျော်လာချိန်တွင် နိုင်ငံအနှံ့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်မှုများမှာ ပိုမိုပြင်းထန်လာနေသည်။ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှာ ပုံစံအမျိုးမျိုးဖြင့် စစ်ကောင်စီကို တော်လှန်နေကြခြင်းဖြစ်ပြီး တစ်နိုင်ငံလုံးတွင် လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ အများအပြားရှိနေသည်။ တနင်္သာရီတိုင်း တစ်ခုတည်းတွင်ပင် လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးအဖွဲ့ ၆၀ ခန့်ရှိနိုင်သည်ဟု ခန့်မှန်းထားကြသည်။ ယင်းတော်လှန်ရေး အင်အားစုများတွင် NUG ကထူထောင်သော ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး တပ်မတော်တပ်ရင်းတပ်ဖွဲ့ (PDF) များ၊ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့(ပကဖ)များ၊ ဒေသဆိုင်ရာကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့(LDF) များနှင့် မြေပြင်ပြောက်ကျားအင်အားစု(STF)များ ဟူ၍လည်း အစုအဖွဲ့အသီးသီးရှိနေသည်။ လက်နက်ကိုင် တော်လှန်ရေးဖြစ်သည်နှင့်အညီ အဖွဲ့အစည်းအချင်းချင်း၊ အဖွဲ့အစည်းနှင့်ပြည်သူ စသဖြင့် အင်အားစုများအကြား ပွတ်တိုက်မှုများလည်း ရှိလာနေသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းတွင်လည်း အလားတူပွတ်တိုက်မှုများမှာ ပိုမိုဖြစ်ပေါ်လာနေပြီး တော်လှန်ရေးအဖွဲ့အချို့နှင့် ပြည်သူအချို့အကြားတွင်လည်း အမြင်မတူမှုများရှိနေသည်။ တနင်္သာရီပုံရိပ်အစီအစဉ်သည် ပြည်သူ့အသံကို အလေးထား ဖော်ပြလျက်ရှိသည်နှင့် အမျှ လူထုပေါ် […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း -(၉) ❞

Dawei Watch

September 24, 2023

ကိုယ်တို့ အထက်တန်းကျောင်းသား ဖြစ်လာချိန်မှာ ကိုယ်တို့ရွာတွေက ရေလုပ်သားတွေရဲ့ ငါးဖမ်းတဲ့ ပုံစံတွေ ပြောင်းလဲလာပါတယ်။ မူလက လှေငယ်လေးတွေနဲ့ ရွက်အားကိုး တက်အားကိုးပြီး ထမင်းဘူးကိုယ်စီယူကာ နေ့ချင်းပြန် ငါးဖမ်းတဲ့စနစ်ကနေ စက်လှေတွေနဲ့ တစ်လစာ ရိက္ခာဖြည့်ပြီး ရက်ရှည်ငါးဖမ်းထွက်တဲ့စနစ်ကို တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ကူးပြောင်းလာခဲ့ပါတယ်။ တနည်းပြောရရင် ငါးအစိုကိုဖမ်းပြီး ကိုယ့်ဒေသမှာပဲ ရောင်းကြတဲ့စနစ်ကနေ ငါးခြောက်ကို ဈေးကွက်ရှိရာ တင်ပို့ရောင်းချတဲ့စနစ်ကို ပြောင်းလာခဲ့တယ်လို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ မိမိတို့ရဲ့ အရင်းအနှီး စိုက်ထုတ်နိုင်မှု အခြေအနေအရ မိရိုးဖလာလုပ်ကိုင်ခဲ့ကြတဲ့ နေ့ချင်းပြန် ငါးဖမ်းတဲ့ လုပ်ငန်းလေးတွေ တစ်ချို့လည်း ဒီနေ့ဒီအချိန်အထိ ဆက်ရှိနေဆဲပါပဲ။ ငါးစိုကို တိုက်ရိုက်ရောင်းတဲ့ အချိန်တုန်းကတော့ ဒီနေ့စားသောက်ဆိုင်ကြီးတွေမှာ ဈေးကြီးပေးပြီး ဝယ်စားနေကြရတဲ့ ပုစွန်၊ ကင်းမွန်၊ ကျောက်ပုစွန်တွေဆိုတာ အလကားတောင်းစားလို့ရတဲ့ အစားစားတွေ ပါ။ ကင်စား ဖုတ်စား […]

ဒေါက်တာ လာလီတာ နှင့် မေးမြန်း တင်ဆက်ခြင်း

Dawei Watch

September 18, 2023

ထိုင်းနိုင်ငံမှာ အစိုးရသစ် ရှိလာပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံမှာလည်း ပဋိပက္ခတွေက ပိုပိုပြီး ပြင်းထန်လာနေပါတယ်။ ဒါတွေက ထိုင်းနဲ့ ထိုင်းလူထုအတွက် ဘယ်လို သဘောဆောင်ပါသလဲ။ ထိုင်းအစိုးရသစ်နဲ့ ဘယ်လို ထိတွေ့ လုပ်ဆောင်သင့်ပါသလဲ။ ဒီကိစ္စနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ထိုင်းနိုင်ငံ Kasetsart တက္ကသိုလ်က ကထိက ဒေါက်တာ လာလီတာနဲ့ မေးမြန်းတင်ဆက်ထားပါတယ်။ ဒေါက်တာလာလီတာက မြန်မာနိုင်ငံကို အနီးကပ်လေ့လာနေတဲ့ ထိုင်းသုတေသီ တစ်ဦးဖြစ်ပါတယ်။ သူရဲ့ ဒေါက်တာဘွဲ့ကျမ်းကို ဗြိတိသျှခေတ် မြန်မာနိုင်ငံက မှုခင်းကာကွယ်ရေးနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ပြုစုခဲ့ပါတယ်။ DW – မင်္ဂလာပါ ဒေါက်တာ လာလီတာ ခင်ဗျား။ အခုက မြန်မာနိုင်ငံမှာ ပဋိပက္ခတွေ ပိုကြီးလာတယ်။ လက်နက်ကိုင် ဓလေ့လည်း ပိုများလာတယ်။ လက်သည်မပေါ်ဘဲ အသတ်ခံရတာတွေလည်း တော်တော် ရှိလာတယ်။ ဘယ်အုပ်စုတွေက […]

စိတ်ပညာဆိုင်ရာ ကျွမ်းကျင်သူမစ်ဖလိုး နဲ့တွေ့ဆုံခြင်း

Dawei Watch

September 18, 2023

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းထားတာ အခုဆိုရင် လပေါင်း ၃၀ ကျော်လာပါပြီ။ တိုက်ပွဲတွေနဲ့ ပဋိပက္ခတွေကလည်း ပိုပိုတိုးလာနေပါတယ်။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်း တနင်္သာရီတိုင်းမှာဆိုရင်လည်း တိုက်ပွဲမဖြစ်ဖူးတဲ့ မြို့နယ်ရယ်လို့ မရှိတော့ပါဘူး။ တနင်္သာရီတိုင်းမှာရှိတဲ့ မြို့နယ် ၁၀ ခုစလုံးမှာ တိုက်ပွဲတွေ ဖြစ်ပွားနေပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ စစ်အုပ်ချုပ်ရေး‌ ကြေညာထားတဲ့ ပုလော၊ တနင်္သာရီမြို့နယ်နဲ့ ထားဝယ်ခရိုင်ထဲက မြို့နယ် လေးခုစလုံးမှာ တိုက်ပွဲတွေ ပိုမိုပြင်းထန်နေပါတယ်။  ဒီလိုတိုက်ပွဲတွေ ပဋိပက္ခတွေကြောင့် ပြည်သူတွေမှာ အထွေထွေအခက်အခဲတွေ၊ စိတ်ဒဏ်ရာတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်နေကြရပါတယ်။ အထူးသဖြင့် ကလေးတွေမှာ ရေရှည်စိတ်ဒဏ်ရာတွေ ရရှိနေကြတာပါ။ သာမန်အေးချမ်းတဲ့ အခြေအနေ တစ်ခုမှာဆိုရင် ကလေးတွေကို အကြမ်းဖက်မှု မြင်ကွင်းတွေ မတွေ့မြင်ရစေဖို့ လူကြီးတွေက ကာကွယ်ပေးလေ့ရှိပါတယ်။ ရုပ်သံတွေမှာပါတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုဖြစ်စဉ်တွေကိုတောင် ကလေးတွေ မကြည့်မမြင်ရစေဖို့ ကာကွယ်ပေးလေ့ရှိကြပါတယ်။ […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၈) ❞

Dawei Watch

September 11, 2023

ကိုယ်တို့ အလယ်တန်းအောင်တော့ ကိုယ်တို့ရွာနဲ့ (၁၀)မိုင်နီးပါး ကွာဝေးတဲ့ရွာမှာ အထက်တန်း ကျောင်းကို သွားတက်ခဲ့ရပါတယ်။ ကိုယ်တက်ခဲ့ရတဲ့ကျောင်းက ရွာနှစ်ရွာရဲ့အစပ် မြို့ကိုသွားတဲ့ ကား လမ်းမနံဘေးမှာ ရှိပါတယ်။ ပင်မကျောင်းဆောင်ကြီးက သွပ်မိုး ကွန်ကရစ် (C) ပုံသဏ္ဍန် တစ်ထပ် ကျောင်းဆောင်ပါ။ ကပ်လျက်မှာတော့ အစည်းအဝေးခန်းမကြီးပါတဲ့ သစ်သားနှစ်ထပ် ကျောင်းဆောင် ကြီးနဲ့ အခြားစာသင်ဆောင်တွေလည်း သီးခြားစီ ရှိကြပါသေးတယ်။ ကျောင်းရဲ့မျက်နှာစာမှာ အလံတိုင်၊ စုဝေးကွင်းနဲ့ ဘေးနှစ်ဘက်တွေမှာ မုန့်ဆိုင်တန်းတွေ ရှိပါ တယ်။ နောက်ကျောဘက်မှာ မြောက်ကနေတောင်ကို စီးဆင်းနေတဲ့ မြစ်ကြီးတစ်ခုလည်း ရှိပါတယ်။ ရွာကျောင်းဆိုပေမဲ့ မြို့နဲ့ကမြစ်တစ်ခုပဲ ခြားလေတော့ တောမကျ မြို့မကျ နေရာလို့ ပြောနိုင်တာပေါ့။ ဒီကျောင်းမှာ ကိုယ်တက်ဖြစ်ခဲ့တဲ့အကြောင်း နှစ်ချက်ရှိပါတယ်။ ပထမတစ်ချက်က ဒီကျောင်းရဲ့ ကျောင်းအုပ်ဆရာကြီးဟာ ကိုယ်တို့ရွာသားဖြစ်ပြီး […]

ထင်တိုင်းကြဲနေသည့် လောင်းကစားဝိုင်းများ

Dawei Watch

September 10, 2023

လူသူရှင်းသည့်နေရာများနှင့် လူသူအရောက်အပေါက်နည်းသည့်နေရာတွင်သာ ကျင်လည်ခဲ့သည့် လောင်းကစားဝိုင်းများမှာ အာဏာသိမ်းပြီးချိန်တွင် မြို့လယ်ကောင်သို့ ရောက်လာကြသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း လေးပြား၊ အနီထောင်၊ ပေါက်တင်း အစရှိသည့် လောင်းကစားနည်းများကို လောင်းကြေးအဖြစ် ငွေကျပ်သိန်းရာချီ ကစားလေ့ရှိသည်။ ယခင်ကမူ လောင်းကစားဝိုင်းများကို လူသူအရောက်အပေါက်နည်းသည့် နယ်ဘက်ကျသည့် ရော်ဘာတောများ၊ ဥယျာဉ်ခြံများတွင် ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။ အာဏာသိမ်းပြီစအချိန်ကမူ ဒေသအများစုတွင် လိုင်းကြေးပေးထားသည့် လောင်းကစားဝိုင်းများရှိနေပြီး စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ရဲတပ်ဖွဲ့က မျက်စိမှိတ်ထားကြသည်။ အာဏာသိမ်းပြီး ရက်ပေါင်း ၉၀၀ ကျော်လာချိန်တွင်မူ ထားဝယ်မြို့လယ်ကောင်သို့ ပြောင်းရွေ့လာကြသည်။ အကြောင်းမှာ နယ်ဒေသများတွင်အဖြစ်များလာသည့် နှစ်ဖက်တိုက်ပွဲများ၊ ပဋိပက္ခများနှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်များ၏ တားမြစ်မှုများကြောင့် ပိုမိုလုံခြုံသည့် မြို့ပေါ်သို့ ရွေ့လာကြခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ လောင်းကစားဝိုင်းများမှာ စစ်အစိုးရလက်ထက်မှ အစိုးရအဆက်ဆက်တိုင်အောင် နည်းလမ်းမျိုးစုံ၊ အပေးအယူပေါင်းစုံဖြင့် ပြုလုပ်ခဲ့ကြခြင်းဖြစ်သည်။ ထားဝယ်ဒေသတွင် ကျင်းပလေ့ရှိသည့် ရိုးရာနတ်ပွဲများ၊ […]

စနစ်ဆိုး၊ ခေတ်ဆိုးမှာ ရှင်သန်ကြသူများ

Dawei Watch

September 3, 2023

စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်းတွင် ပြည်တွင်းစစ်မီးတောက်လောင်ခဲ့ပြီး ပြည်သူလူထုမှာလည်း အထွေထွေ အကျပ်အတည်းဖြင့် ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ စီးပွားရေး လုပ်ငန်းအများစု ရပ်တန့်သွားကြသလို မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုး အလွန်အမင်း ကျဆင်းသွားပြီး ဝင်ငွေနည်း ပြည်သူများမှာ အဆမတန်မြင့်တက်သွားသည့် ကုန်စည်စျေးနှုန်းကြောင့် စားရေးအခက်အခဲ များစွာကြုံတွေ့ နေကြရသည်။ ယင်းအပြင် ပဋိပက္ခဒေသများတွင် နေထိုင်သူများမှာ အိုးအိမ်စွန့်ကာ အသက်ဘေးအတွက် စစ်ဘေးရှောင်ကြရပြန်သည်။ ပြည်သူလူထုမှာတော့ ဆိုးရွားလွန်းသည့် ခေတ်အခြေအနေကို အားတင်းဖြတ်ကျော်နေကြသည်။ ယင်းအခြေအနေကို မည်သို့သော စိတ်ခွန်အား၊ ယုံကြည်ချက်ဖြင့် ဖြတ်သန်းနေကြသည်ကို သိရှိနိုင်ရန်အတွက် မတူညီသော နယ်ပယ်များတွင် ဖြတ်သန်းနေကြသူများကို တွေ့ဆုံမေးမြန်း၍ ယခုအပတ် တနင်္သာရီပုံရိပ် အစီအစဉ်တွင် ‌ဖော်ပြအပ်ပါသည်။ “အခက်အခဲပေါင်းစုံရှိပေမယ့် လူသားတွေရဲ့ မျက်နှာကိုကြည့်ပြီးပဲ ရပ်တည်နေတာပါ” အရေးပေါ်လူနာတင်ယာဉ် အသင်းခေါင်းဆောင်တစ်ဦး DW ။ လက်ရှိပရဟိတ အသင်းတစ်သင်းကို ဘယ်လို့စိတ်ဓာတ်ခွန်အားတွေနဲ့ ရှေ့ဆက်နေလဲ။ […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၇) ❞

Dawei Watch

August 31, 2023

ကိုယ်တို့ရွာရဲ့ အဓိကစီးပွားရေးက ပင်လယ်ငါးဖမ်းတဲ့ တံငါလုပ်ငန်းဆိုပေမဲ့ လယ်ယာ လုပ်ငန်း၊ ဥယျာဉ်ခြံလုပ်ငန်းနဲ့ အသက်မွေးကြသူတွေလည်း ရှိကြပါတယ်။ ရွာရဲ့အရှေ့ဘက်၊ တောင်ဘက်နဲ့ အနောက်ဘက်တွေမှာ လယ်ကွင်းကြီးတွေ ရှိပါတယ်။ အခုချိန်မှာတော့ တစ်ချို့က ဥယျာဉ်ခြံမြေအဖြစ်၊ တစ်ချို့က အိမ်ရာမြေအဖြစ် ပြောင်းလဲသွားတာမျိုးလည်း ရှိပါတယ်။ ကိုယ်တို့မိသားစုမှာ လယ်ပိုင်မရှိပေမဲ့ အဖေဘက်က အဘိုးအဘွားတွေက လယ်သမား စစ်စစ်တွေ ဖြစ်လေတော့ လယ်သမားတွေရဲ့ နိစ္စဓူဝ လုပ်ကိုင်နေတာတွေကို မြင်နေကြားနေ ရလေ့ရှိပါတယ်။ ဒါကြောင့် “ကျေးဇူးရှင် တောင်သူလယ်သမား ဦးကြီးများ” ဆိုတဲ့ လယ် သမားများရဲ့ ဘဝတွေကို ပြန်လည်မြင်ယောင် မိပါသေးတယ်။ အမှန်တော့ အဲဒီခေတ်က လယ်သမားတွေဟာ လယ်ယာမြေကို တရားဝင်ပိုင်ဆိုင်ခွင့်၊ လွှဲပြောင်းရောင်းချခွင့် မရှိကြပါဘူး။ လယ်ယာမြေမှန်သမျှကို နိုင်ငံတော်က ပိုင်တယ်။ တောင်သူလယ်သမားတွေကို သီးစားချထားပေးတယ် […]