BREAKING
December 23, 2024

အမြင်

စျေးကွက်ပျက်နေလို့ ရပ်တည်ဖို့ခက်လာတဲ့ တောင်သူတွေ

Dawei Watch

October 22, 2023

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဒေသထွက်ရာသီပေါ်သီးနှံတွေဈေးကွက်ပျောက်လာလို့ တနင်္သာရီတိုင်းသား ဥယျာဉ်ခြံသမားတွေဟာ ဝမ်းစာအတွက် ရတဲ့ဈေးနဲ့ထိုးရောင်းရတဲ့ အခြေအနေကို ဆိုက်လာနေပါတယ်။ ဒေသထွက်ရာသီပေါ်သီးနှံတွေဖြစ်တဲ့ကွမ်းသီး၊ ဝဥ၊ ဖာလာ စတဲ့သီးနှံတွေဟာ ထားဝယ်၊ ရန်ကုန် လမ်းကြောင်းကနေတစ်ဆင့် တရုတ်နယ်စပ်မူဆယ်၊ အိန္ဒိယနယ်စပ် တမူးဘက်တွေကိုပို့ကြတာပါ။ အခုနောက်ပိုင်း နယ်စပ်ကုန်စည် စီးဆင်းတဲ့လမ်းကြောင်းတွေမှာ မကြာခဏတိုက်ပွဲတွေဖြစ်ပွားနေတာ၊ ငွေကြေးလဲလှယ်နှုန်း မတည်ငြိမ်တာတွေကြောင့် ကုန်သည်တွေက ရာသီပေါ်သီးနှံဝယ်ယူရောင်းချတာတွေ လျှော့ချလာပါတယ်။ ဝက်လက်မရှိတော့တဲ့ ရာသီပေါ်သီးနှံတွေဟာလည်း တဖြည်းဖြည်းနဲ့ ဈေးကျလာလို့ တောင်သူတွေမှာ အခက်အခဲတွေနဲ့ ရင်ဆိုင်လာကြရပါတယ်။ တစ်ဖက်မှာ ရာသီပေါ်သီးနှံတွေဈေးထိုးကျနေပေမယ့် အခြေခံစားသောက်ကုန် ဈေးနှုန်းတွေ၊ လုပ်အားခတွေ၊ သွင်းအားစု စရိတ်တွေကတော့ မြင့်မားနေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဥယျာဉ်ခြံသမားတောင်သူတွေမှာတော့ ဝမ်းစာအတွက်ရောင်းစရာဆိုလို့ ရာသီပေါ်သီးနှံတွေပဲရှိတာပါ။ အဲဒီသီးနှံတွေကို အန္တရာယ်တွေကြားထဲက ခူးယူထားကြရတာပါ။ ဈေးကတော့ မက်လောက်စရာမရှိတော့ပါဘူး။ ဒါပေမဲ့လည်း ရွေးချယ်စရာမရှိတာကြောင့် ရတဲ့ဈေးနဲ့ထိုးရောင်းပြီး အသက်မွေးနေကြရပါတယ်။ အဲဒီအကြောင်းကို […]

တော်လှန်ရေးရဲ့ အဓိကတာဝန်ဟာ ပညာတတ်ဖို့

Dawei Watch

October 19, 2023

အသိဉာဏ်ပညာသည်သာလျှင် ဦးဆောင်မှုကောင်းကို ပေးနိုင်သလို ရလဒ်ကောင်းတွေကို သယ်ဆောင်လာနိုင်ပါတယ်။ ကျူးဘားတော်လှန်ရေးသမား ဒေါက်တာချေဂွေဗားရားကပြောတယ် ‘The first duty of a revolutionary is to be educated’ တော်လှန်ရေးရဲ့ အဓိကတာဝန်ဟာ ပညာတတ်ဖို့လိုတယ်တဲ့။ ဒါက တော်လှန်ကာလအတွင်းမှာ တော်တော်လေးလွှမ်းမိုးမှုရှိတဲ့ အဆိုအမိန့်တစ်ခုလို့ ဆိုနိုင်ပါတယ်။ ဆိုတော့ ပညာတတ်ဖို့ဆိုတာ ဘယ်လိုပညာမျိုးကို လိုဆိုတာလည်း မေးစရာရှိတယ်။ Education လို့ခေါ်တဲ့ စနစ်တကျ သင်ကြားသင်ယူမှုကို စနစ်တကျခံယူရာကနေတက်မြောက်လာတဲ့ အသိပညာအတတ်ပညာကိုပြောတာလား၊ ဒါမှမဟုတ် Knowledge လို့ခေါ်တဲ့ အသိဉာဏ်ပညာကို ပြောတာလား။ ပညာရေး နဲ့ အသိဉာဏ်ပညာဆိုတာ သီးသီးသန့်သန့်စီ ကွဲကွဲပြားပြားရှိနေတာမျိုးတော့ မဟုတ်ဘူး။ အသိဉာဏ်ပညာဆိုတဲ့ အဝန်းအဝိုင်းထဲမှာပဲ ရှိနေတာပါ။ တော်လှန်ရေးဂုဏ်သိက္ခာနဲ့ ကြီးမြတ်မှုကို စောင့်ထိန်းဖို့ဆိုရင် တရားမျှတမှုနဲ့ လူ့ဂုဏ်သိက္ခာကို […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၁၂) ❞

Dawei Watch

October 16, 2023

ကိုယ်တို့ အထက်တန်းကျောင်းသား ဘဝဖြစ်ချိန်မှာ အပြင်စာတွေကို အတန်အသင့် ဖတ်တတ်နေခဲ့ပြီလို့ ပြောနိုင်ပါတယ်။ ကိုယ်ကျင်လည်ကြီးပြင်းခဲ့ရတဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်ကလည်း အပြင်စာတွေ ဖတ်ဖြစ်အောင် တွန်းပို့ပေးသလို ဖြစ်နေခဲ့ပါတယ်။ မူလတန်းကျောင်းသား အရွယ်ကတည်းက ရွှေသွေး၊ တေဇ၊ တို့ကျောင်းသား၊ မိုးသောက်ပန်း အစရှိတဲ့ ကလေးစာပေတွေကို တွေ့သမျှဖတ်ပြီး စုနိုင်သမျှကိုလည်း စုထားဖို့ ဝါသနာပါခဲ့ပါတယ်။ မှတ်မှတ်ရရ ကိုယ်တို့ရွာကနေ အလယ်တန်းကျောင်းကို သွားတဲ့လမ်းမှာ မျှားနတ်မောင် စာပေဆိုတဲ့ စာအုပ်အငှားဆိုင်လေး တစ်ဆိုင်ရှိပါတယ်။ စာအုပ်ဆိုင်ပိုင်ရှင် အစ်ကိုကြီးဟာ အသက်(၄၀) လောက်ရှိပြီး အသားဖြူဖြူ အရပ်ပုပုနဲ့ အင်မတန် သဘောကောင်းပါတယ်။ သူကိုကြည့်လိုက်တိုင်း သန့်သန့်ပျံ့ပျံ့ရှိပြီး အမြဲပြုံးနေတတ်ပါတယ်။ သူ့ခေတ်သူ့အခါအရ စာအုပ်အငှားဆိုင်ဟာ စီးပွားဖြစ်တဲ့ လုပ်ငန်းတစ်ခုပါ။ အခုခေတ်လို နည်းပညာတွေ မထွန်းကားသေးတော့ ဗဟုသုတရှာမှီးစရာ အပန်းဖြေစရာတွေက ရွေးချယ်စရာ သိပ်မရှိဘူးလေ။ […]

တောင်ပိုင်းကို ရိုက်ခတ်လာတော့မယ့် အယ်လ်နီညို

Dawei Watch

October 15, 2023

စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင် မြန်မာပြည်သူများမှာ ပဋိပက္ခများ၊ တိုက်ပွဲများနှင့် ကုန်ဈေးနူန်းကြီးမြင့်မှု အစရှိသော အထွေထွေအကျပ်အတည်းကို ရင်ဆိုင်နေကြရသည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း မိုးရွာသွန်းမှု များပြားသည့်အတွက် ရေကြီးရေလျှံမှု၊ လယ်များရေမြုပ်မှု အစရှိသော သဘာဝဘေးဒဏ်များ ကြုံတွေ့နေရသည်။ သို့သော် မပြီးဆုံးသေး မြန်မာပြည်သူများအတွက် ဒုက္ခပေါ် ဒုက္ခထပ်ဆင့်လာမည့် ဖြစ်စဉ်တစ်ခုရှိနေသေးသည်။ ယင်းမှာ အလွန်ပူပြင်းခြောက်သွေ့ပြီး အဖျက်မိုးများ ရွာသွန်းနိုင်သည့် အယ်လ်နီညို ရာသီဥတုကပ်ဘေး ဖြစ်သည်။ အစွန်းရောက်ရာသီဥတုဖြစ်သည့် အယ်လ်နီညိုကြောင့် အပူချိန်များမြင့်တက်ခြင်း၊ သောက်သုံးရေရှားပါးခြင်း၊ အသက်ရူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါထူပြောခြင်း၊ အခါလွန်မိုး၊ အဖျက်မိုးရွာသွန်းခြင်း၊ မီးလောင်မှုများခြင်း စသော မူမမှန်သည့် ရာသီဥတုဖြစ်စဉ်များ ကြုံတွေ့ရဖွယ်ရှိနေသည်။ အယ်လ်နီညိုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနေဖြင့် ပုံမှန်အပူချိန်ထက် များစွာပိုပူမည်ဖြစ်ရာ အပူဒဏ်ခံရဦးမည်ဟု ပညာရှင်များက ခန့်မှန်းထားကြသည်။ မကြာခင်ရောက်ရှိတော့မည့် ၂၀၂၃ ဒီဇင်ဘာလမှာ အယ်လ်နီညို အားအကောင်းဆုံးအချိန်ဖြစ်ပြီး နောက်နှစ်(၂၀၂၄ […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၁၁) ❞

Dawei Watch

October 9, 2023

မြန်မာသက္ကရာဇ် ၁၃၄၇ ခုနှစ်၊ သီတင်းကျွတ်လပြည့်ကျော် ၅ ရက် (၃.၁၁.၁၉၈၅)ရက်နေ့ နေ့လယ်တစ်နာရီမှာ ကျပ်တစ်ရာတန်(၁၀ဝိ/-) ကျပ်ငါးဆယ်တန်(၅ဝိ/-) ကျပ်နှစ်ဆယ်တန် (၂ဝိ/-) စတဲ့ ငွေစက္ကူတွေကို တရားဝင်ငွေအဖြစ်မှ ရပ်စဲလိုက်ကြောင်း မြန်မာ့အသံရေဒီယိုက ကြေညာခဲ့ပါတယ်။ လူကြီးတွေပြောစကားအရ ကျပ်တစ်ရာတန်(၁၀ဝိ/-)နဲ့ ကျပ်ငါးဆယ်တန်(၅ဝိ/-)ကို အရင်ကလည်း ဒီလိုပဲ တရားမဝင်ငွေစက္ကူအဖြစ် ကြေညာခဲ့ဘူးတယ်လို့ သိရပါတယ်။ တော်လှန်ကောင်စီအစိုးရခေတ်ကလို့ ပြောကြပါတယ်။ တနည်းပြောရရင် ဗိုလ်ချုပ်နေဝင်း ဦးဆောင်တဲ့ စစ်အစိုးရခေတ်ဖြစ်ပါတယ်။ တရားမဝင် ဖြစ်သွားတဲ့ငွေတွေကို အစိုးရက တစ်ချို့တစ်ဝက် ပြန်လဲလှယ်ပေးတယ်လို့လည်း ပြောကြပါသေးတယ်။ ဘယ်လိုပုံစံမျိုးနဲ့ ပြန်လဲလှယ်ပေးတယ်တော့ မသိရပါ။ ဒီရက်တွေအတွင်းမှာ ကုန်ဈေးနှုန်းတွေ ရုတ်တရက် ထိုးတက်သွားပါတယ်။ အခြေခံ စားသောက်ကုန်တွေဖြစ်တဲ့ ဆန်တစ်ပြည်ကို တစ်ကျပ်ကနေ နှစ်ကျပ်ခွဲ၊ ငါးခြောက် တစ်ပိသာကို နှစ်ကျပ် ကနေ ငါးကျပ်အထိ […]

ကျီးလန့်စာစား စျေးသည်များ

Dawei Watch

October 1, 2023

အာဏာသိမ်းပြီး လပေါင်း ၃၀ ကျော်လာချိန်တွင် အထွေထွေကုန်ဈေးနှုန်းများ အဆပေါင်းများစွာ ထိုးတက်သွားသည်။ အခြေခံစားသောက်ကုန်များဖြစ်သည့် ဆန်ဆီဈေးနှုန်းများအပြင် ရွှေ၊ အမေရိကန်ဒေါ်လာနှင့် ထိုင်းဘတ်ငွေလဲနှုန်းများလည်း မြင့်တက်သွားသည်။ ထိုကြောင့် စစ်ကောင်စီက ကုန်ဈေးနှုန်းတည်ငြိမ်ရေးကော်မတီများဖွဲ့ပြီး ကုန်ပစ္စည်းအချို့ကို ၎င်းတို့သတ်မှတ်သည့် နှုန်းထားအတိုင်းရောင်းချရန် ဖိအားပေးလာသည်။ စစ်ကောင်စီက ၎င်းတို့သတ်မှတ်နှုန်းထက်ပိုရောင်းသည့် လုပ်ငန်းရှင်များကြီးများကို ဖမ်းဆီးစစ်ဆေးမှုများ ခပ်စိပ်စိပ်လုပ်ဆောင်နေသည်။ စစ်ကောင်စီသတ်မှတ်သည့် နှုန်းထားများမှာ မြေပြင်ပေါက်ဈေးနှင့် ပမာဏများစွာ ကွာဟနေသည့်အတွက် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်များကလည်း အဆင်ပြေသည့် နည်းလမ်းများစွာကို ရှာဖွေ အသုံးပြုလာသည်။ မည်သည့် စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင်ကမျှ အရှုံးခံရောင်းမည် မဟုတ်ရာ တွက်ချေကိုက်ရေးအတွက် နည်းမျိုးစုံသုံးလာကြသည်။ အချို့ဆိုလျှင် လုပ်ငန်းများရပ်ပြီး အိမ်၊ခြံ၊မြေဘက် ရောက်သွားသည်။ အချို့ကတော့ ဟန်ပြရောင်းပြီး မှောင်ခိုလမ်းကြောင်းဖြင့် ပေါက်စျေးအတိုင်း ထုတ်ရောင်းကြသည်။ အချို့ကတော့ သတ်မှတ်စျေးဖြင့် ရောင်းနိုင်ရန် အရည်အသွေးချလိုက်ကြသည်။ အခြားတစ်ဖက်တွင်လည်း […]

❝ အိပ်မပျော်လို့ရေးတဲ့စာ (သို့) အတိတ်သို့ စုန်ကြည့်ခြင်း – (၁၀) ❞

Dawei Watch

September 30, 2023

ကိုယ်တို့မြို့ကနေ မော်လမြိုင်မြို့ကို ကုန်းလမ်းက သွားမယ်ဆိုရင်တော့ တစ်ညအိပ် နှစ်ရက်ခရီး သွားရပြီး၊ ရန်ကုန်ကိုသွားမယ်ဆိုရင် နှစ်ညအိပ် သုံးရက်ခရီး သွားကြရပါတယ်။ ဒါက ပုံမှန်လမ်းခရီးကို ဆိုလိုတာပါ။ တကယ်လက်တွေ့ ခရီးသွားရတဲ့အခါ ပုံမှန်အတိုင်း အဆင်ပြေချောမွေ့ နေလိမ့်မယ်လို့ အတိအကျ မပြောနိုင်ပါဘူး။ အများအားဖြင့် အဝေးပြေး ခရီးသည်တင်ကားတွေက အိုဟောင်းနေပြီး အခုခေတ်ကားတွေလို ထိုင်ခုံနေရာနဲ့ စနစ်တကျထိုင်ပြီး စီးရတာမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။ ဦးရာလူတွေက သစ်သားခုံတန်းလျား ပေါ်မှာ ထိုင်စီးနိုင်ကြပေမဲ့ ကျန်တဲ့များစွာသော ခရီးသည်တွေက အဆင်ပြေတဲ့နေရာမှာ ဖြစ်သလို တွယ်ကပ်စီးပြီး ခရီးရှည်ကြီးကို ခက်ခက်ခဲခဲသွားကြရပါတယ်။ ကားလမ်းက ကျဉ်းပြီး ဆိုးပါတယ်။ အချိန်မရွေး နေရာမရွေး ကားပျက်နိုင်ပြီး လစ်ရင်လစ်သလို ထွက်တိုက်တတ်တဲ့ ဓားပြလား သူပုန်လား အသေအချာမပြောနိုင်တဲ့ လက်နက်ကိုင်တွေရဲ့ ရန်ကိုလည်း ကြောက်ကြရပါသေးတယ်။ […]

အဖြစ်များနေတဲ့ မျက်စိနာ ဘာတွေသတိထားရမလဲ

Dawei Watch

September 27, 2023

မိုးကုန်ခါနီး သီတင်းကျွတ်ရာသီနီးလာချိန် ရာသီအကူးအပြောင်းကြောင့် တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း မျက်စိနာသူများ အစုလိုက်အပြုံလိုက်ဖြစ်နေကြသည်။ မိသားစုဝင်တစ်ဦးဖြစ်ပါက တစ်အိမ်သားအားလုံးကို ကူးစက်သွားကြသလို စာသင်ကျောင်းများတွင်လည်း အဖြစ်များနေသည်။ ယခင်ကလည်း ရာသီအကူးအပြောင်းတွင် ဖြစ်လေ့ရှိသော်လည်း လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသည့် အခြေအနေလောက် များပြားခြင်းမရှိပေ။ မျက်စိနာရသည့် အကြောင်းအရင်း၊ မျက်စိနာ ကူးတတ်သလား။ မျက်စိနာလာရင် ဘာလုပ်ရမည်လဲ စသည်တို့ကို သိရှိရန်အရေးကြီးလှသည်။ ထိုကြောင့် မျက်စိနာနှင့်ပတ်သက်ပြီး ဆောင်ရန်ရှောင်ရန် အရေးကြီးအချက်များကို သိရှိနိုင်ရန် ကျွမ်းကျင်ဆရာဝန် တစ်ဦးကို မေးမြန်းပြီး ကောက်နုတ်တင်ဆက်လိုက်သည်။ DW – အခုတလော တနင်္သာရီတိုင်းမှာ မျက်စိနာတာတွေက အတော်များများ ဖြစ်နေကြတယ်ပေါ့နော် ဆရာခင်ဗျား။ မျက်စိနာတာက ဘာကြောင့်ဖြစ်ရတာလဲခင်ဗျား။ Dr – အဓိကဖြစ်စေတာကတော့ ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်။ သူက ဗိုင်းရပ်စ်ကြောင့်ဖြစ်ပြီးရင် နောက်ပိုင်းမှာ ဘက်တီးရီးယားက လိုက်လာရော။ ဗိုင်းရပ်စ်ဝင်လိုက်ရင် မျက်စိထဲမှာရှိတဲ့ […]