BREAKING
March 24, 2025

အမြင်

လေယာဉ်သံကြားရင် ဖျားချင်လာတယ်

Dawei Watch

March 22, 2025

စစ်ကောင်စီက တနင်္သာရီတိုင်းတွင် လက်နက်ကြီးပစ်ခတ်မှု၊ လေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှုများ ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်လာနေသည်။ မြေပြင်တွင် နယ်မြေစိုးမိုးမှု မရတော့သဖြင့် ကုန်းကြောင်းအသုံးပြု တိုက်ခိုက်ခြင်းထက် ဝေဟင်စစ်ဆင်ရေးကို ပိုမိုအားပြုလာပြီး လက်နက်ကြီးဖြင့် ဆက်တိုက်ပစ်ခတ်ခြင်း၊ လေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်ခြင်း၊ ရဟတ်ယာဉ်များပေါ်မှ စက်သေနတ်များဖြင့် ပစ်ခတ်ခြင်း၊ ဒရုန်းအသုံးပြုတိုက်ခိုက်ခြင်းတို့ ပိုမိုလုပ်ဆောင်လာနေသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ဖေဖော်ဝါရီအတွင်းမှာပင် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှု ၂၂ ကြိမ်ထက်မနည်းရှိခဲ့သည်။ ထိုကြောင့်လည်း အရပ်သားထိခိုက်သေဆုံးမှုများမြင့်တက်ခဲ့သလို နေအိမ်အဆောက်အအုံထိခိုက်ပျက်စီးမှုများခဲ့ပြီး ပြည်သူအများစုမှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအန္တရာယ်ကို စိုးရိမ်လာကြသည်။ ယခင်က တနင်္သာရီတိုင်းတွင် လေကြောင်းမှ ဗုံးကြဲတိုက်ခိုက်မှု မရှိသလောက်နည်းပါးသော်လည်း ယခုနှစ်ဆန်းပိုင်းမှ စကာ စစ်ကောင်စီက လေယာဉ်ဖြင့် ဗုံးကြဲမှုများ ဆက်တိုက်လုပ်ဆောင်လာခြင်းဖြစ်သည်။ စစ်ကောင်စီ၏ ဖိနှိပ်မှုများ၊ တိုက်ပွဲများကြောင့် အထွေထွေအကျပ်အတည်းများအကြား မလူးသာမလွန့်သာဖြစ်နေသည့် ပြည်သူလူထုမှာ လေကြောင်းတိုက်ခိုက်ခံရမှု ဘေးရန်တစ်ခုထပ်တိုးလာသည်။ ထိုကြောင့် လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုအပေါ် ဒေသခံများ၏ […]

အထူးစီးပွားရေးဇုန်ကို မထောက်ခံရင် ထားဝယ်သား မဟုတ်ဘူးတဲ့လား

Dawei Watch

March 20, 2025

(၁) ထားဝယ်ဒေသဖွံ့ဖြိုးရေးကိစ္စတွေပါဝင်တဲ့ ရေနက်ဆိပ်ကမ်း၊ ကျောက်မီးသွေးသုံး ဓာတ်အားပေးစက်ရုံနဲ့ ရေနံချက်စက်ရုံတွေ တည်ဆောက်မယ့် စီမံကိန်းကို ရုရှားအစိုးရက တာဝန်ယူဆောင်ရွက်မယ်ဆိုတဲ့ သတင်းတွေနဲ့ပတ်သက်ပြီး သတင်းထောက်တဦးက မေးမြန်းစဉ် စစ်ကောင်စီခန့် တနင်္သာရီတိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ဦးမြတ်ကိုက “ထားဝယ်အထူးစီးပွားရေးဇုန်ကို မထောက်ခံရင် ထားဝယ်သား မဟုတ်ဘူး” ဆိုပြီး ဖြေကြားခဲ့ပါတယ်။ ဒါက အငြင်ပွားဖွယ် Sound Bite ပါပဲ၊ လူစိတ်ဝင်စားအောင် ဒီလို တမင်ပြောတာလား- သူ့စိတ်ထဲမှာကို ဒီအတိုင်း တကယ်ရှိတာလား၊ ဒီလိုပြောဆိုချက်ကြောင့် ထားဝယ်သားတွေက ဒီစီမံကိန်းကို မဝေဖန်ရဲဘဲ ဖြစ်သွားစေမလား။ တကယ်ကတော့ ထားဝယ်သားပဲဖြစ်ဖြစ်- အခြားဂြိုဟ်ကလာတဲ့ လူသားတွေပဲဖြစ်ဖြစ် အကြောင်းအရာတခုကို အသေချာ လေ့လာစုံစမ်းပြီးမှ လက်ခံသင့်ရင် လက်ခံ၊ ကန့်ကွက်သင့်ရင် ကန့်ကွက် – ဒီလို လုပ်ကြရမယ် မဟုတ်ပါလား။ ဆိုတော့ အခု […]

လူထုအကျပ်အတည်းကြား တော်လှန်ဘဏ္ဍာတည်ဆောက်ရေး

Dawei Watch

March 16, 2025

ပြည်သူ့ အကျပ်အတည်း စစ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်၏ ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းမှုသည် မြန်မာ့စီးပွားရေးကို ဒူးဆစ်မှရိုက်ချိုးလိုက်လေသည်။ စစ်အာဏာမသိမ်းမီ မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဆင်းရဲနွမ်းပါးမှုနှုန်းမှာ ၂၀၀၅ ခုနှစ်တွင် ထက်ဝက်ခန့် ရှိရာမှ ၂၀၁၇ ခုနှစ်တွင် လေးပုံတစ်ပုံသို့ ကျဆင်းခဲ့သည်။ အရပ်သားအစိုးရလက်ထက်တွင် ထိုကဲ့သို့ဆင်းရဲမွဲတေမှု နည်းပါးလာသော်လည်း ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းအပြီးတွင် ၅၅ သန်းသော ပြည်သူလူထု၏ ထက်ဝက်ကျော်သည် ဆင်းရဲတွင်းနွံထဲသို့ ပြန်ဆင်းသွားသည်။ ကျန်ရှိသော ၄၀ ရာခိုင်နှုန်းကျော်မှာလည်းပြေလည်ချောမွေ့နေသည်မဟုတ်ပါ။ လူမှုစီးပွားပျက်ကပ်ကို နည်းလမ်းမျိုးစုံနှင့် ခုခံရင်ဆိုင်နေရသည်။ စစ်အာဏာမသိမ်းမီက တရိပ်ရိပ်တက်နေသော မြန်မာ့စီးပွားရေးသည် ငါးနှစ်ကြာသောအခါ ၂၀၂၅ ခုနှစ်တွင် အနှုတ်ဘက်သို့ပင် ပြန်ရောက်နိုင်ကြောင်း ကမ္ဘာ့ဘဏ်က ခန့်မှန်းထားသည်။ မြန်မာ့စီးပွားရေး ဦးမော့လာသည်ဟု စစ်ခေါင်းဆောင်က မည်သို့ဆိုဆို ထိုအချက်လက်များက စကားပြောနေသည်။ ပြည်တွင်းနေ မြန်မာပြည်သူလူထုတို့၏ဘဝသည် တရစ်ချင်း […]

ထိုင်းက ဖမ်းဆီးခံ မြန်မာတွေ စစ်ကောင်စီလက်ထဲ ပြန်ပို့မခံရဖို့

Dawei Watch

March 10, 2025

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နိုင်ငံအနှံ့ဖြစ်နေတဲ့ ပဋိပက္ခ၊ တိုက်ပွဲနဲ့ အဓမ္မစစ်မှုထမ်းစနစ်ကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံသားတွေက အိမ်နီးချင်းထိုင်းနိုင်ငံထဲ အလုံးအရင်းနဲ့ ပြောင်းရွှေ့ဝင်ရောက်လာကြပါတယ်။ ဒီလို တရားမဝင် ဝင်ရောက်လာချိန်အဖမ်းခံရသူ အများအပြားရှိသလို လုပ်ငန်းခွင်အတွင်း ဝင်ရောက်စစ်ဆေးပြီး ဖမ်းဆီးတာအပြင် အခြားပြစ်မှုအမျိုးမျိုးနဲ့ အဖမ်းခံရတဲ့ မြန်မာနိုင်ငံသားတွေလည်း ဆက်တိုက်ရှိနေပါတယ်။ ဒီလို ဖမ်းဆီးပြီး ဥပဒေအရ အရေးယူအပြစ်ပေးခံရပြီးသူတွေကို ထိုင်းအစိုးရက မြန်မာစစ်ကောင်စီဘက်ကို တောက်လျှောက် ပြန်လွှဲနေပါတယ်။ တစ်ဘက်မှာလည်း ထိုင်းနိုင်ငံက ပြန်ပို့သူတွေကို မြန်မာစစ်ကောင်စီက တပ်သားသစ်အဖြစ် အဓမ္မစုဆောင်းပြီး စစ်သင်တန်းကျောင်းတွေကို ဆက်တိုက်ပို့ဆောင်နေပါတယ်။ ဒါကြောင့်မို့ ထိုင်းနိုင်ငံထဲအဖမ်းခံရပြီး မြန်မာဘက်ခြမ်းကို ပြန်မပို့အောင် ဥပဒေအရ ဘယ်လိုခုခံချေပလို့ရလဲ။ ဘယ်လိုအခွင့်အရေးတွေ တောင်းဆိုပိုင်ခွင့်ရှိလဲ။ ဒါတွေကို သိရှိနိုင်ဖို့အတွက် ထိုင်းနိုင်ငံအခြေစိုက် PEACE RIGHT FOUNDATION က ထိုင်းနိုင်ငံသား အကြီးတန်းရှေ့နေ Chatchai Amornlerdwattana […]

လေးနှစ်သားတော်လှန်ရေးခရီး လမ်းမှန်လျှောက်နေဆဲလား (အပိုင်း ၃)

Dawei Watch

March 5, 2025

အာဏာသိမ်းကာလ လေးနှစ်ကျော်လာချိန်တွင် စစ်အာဏာရှင် တော်လှန်ရေးအားကောင်းလာပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ မြို့ ၉၀ကျော်အပါအဝင် နယ်မြေအများအပြားကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုများ သိမ်းယူထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သည်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး အားကောင်းလာသော်လည်း စုစည်းညီညွတ်မှုအားနည်းခြင်း၊ ဘုံသဘောတူညီချက်များ ချမှတ်နိုင်မှုအားနည်းခြင်း စသဖြင့် တော်လှန်ရေးခရီးမှာ မျှော်မှန်းထားသလောက် မရွေ့ဟု အားမလိုအားမရအသံများ ညံလာသည်။ အချို့နေရာများတွင် တစ်နယ်တစ်ဗိုလ် ပုံစံဖြစ်နေပြီး အာဏာရှင်အသေးစားများသဖွယ်ပင် ဖြစ်လာသည်ဟု ဝေဖန်သံများ ထွက်လာပြီး တော်လှန်ရေးလမ်းကြောင်း သွေဖည်လာကြောင်းလည်း လူထုအောင့်လုံးများ ပေါက်ထွက်နေကြသည်။ ထို့ကြောင့် တော်လှန်ရေးအရွေ့ မည်သို့ရှိနေသည်၊ တော်လှန်ရေး ခရီးပေါက်ရန် မည်သည့်အရေးအရာတို့ကို အရေးတကြီး ပြုပြင်ရမည် စသည်တို့နှင့်ပတ်သက်၍ အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးခရီးအတွင်း လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ထောက်ပို့၊ စစ်ဘေးရှောင်ကူညီရေး၊ လူထုလှုပ်ရှားမှုစသည့် ကျရာကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ထမ်းဆောင်နေကြသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များကို မေးမြန်းထားသည်။ ယခုသီတင်းပတ်တွင် လူထုလှုပ်ရှားမှု၊ တော်လှန်ရေးတပ်နှင့် စစ်ဘေးရှောင်ကူညီရေးအဖွဲ့ဝင်တို့ကို […]

ဥယျာဥ်မှူးဋီကာ

Dawei Watch

March 1, 2025

စစ်ကောင်စီတပ်ခေါင်းဆောင် မင်းအောင်လှိုင်ပြောခဲ့တဲ့ စကားတစ်ခွန်းရှိပါတယ်။ သူကဘာပြောသလဲ ဆိုတော့ “နိုင်ငံကို ပျက်စီးအောင် အဖျက်သမားစိတ်ဓာတ်ရှိတဲ့ နိုင်ငံသားတွေက အရိပ်နေနေ အခက်ချိုးချိုး လုပ်နေကြလို့ နိုင်ငံအခုလိုဖြစ်နေတာဖြစ်တယ်”လို့ ပြောပါတယ်။ သေချာပြန်စဥ်းစားကြည့်မယ်ဆိုရင် အရိပ်နေနေ အခက်ချိုးချိုးလို့ဆိုရအောင် စစ်ကောင်စီတပ်ဟာ ပြည်သူတွေအပေါ်မှာ ဘာအရိပ်များ ပေးနေနိုင်လို့ပါလိမ့်။ လွတ်လပ်ရေးအတွက် နယ်ချဲ့ဖက်ဆစ်တွေကိုတွန်းလှန်တိုက်ခိုက်ဖို့ ကျနော်တို့ဘိုးဘေးတွေ စိုက်ပျိုးခဲ့တဲ့ မြန်မာ့တပ်မတော်ဆိုတဲ့အပင်ဟာ အခုချိန်မှာ အရိပ်မပေးနိုင်တော့တဲ့အပြင် ပြည်သူတွေကို ပြန်ပြီးတော့တောင် ဒုက္ခပေးနေပြီမဟုတ်ပါလား။ ဒီတော့ ပြည်သူတွေဟာ ဘာမှအသုံးမကျတော့တဲ့အပြင် ပြန်ပြီးဒုက္ခပေးနေပြီဖြစ်တဲ့ ဒီသစ်ပင်အို၊ သစ်ပင်ဆွေးကြီးကို အမြစ်ပါလှန်ကြပြီပေါ့။ စစ်အာဏာသိမ်း ကတည်းကစလို့ နိုင်ငံဟာ အဘက်ဘက်မှာ ကပ်ဆိုက်နေပြီး အများစုက ပြည်ပနိုင်ငံဆိုတဲ့ အခြားသစ်ပင်တွေမှာ သွားမှီခိုနေကြရတယ်။ ပြီးတော့ အရိပ်ပဲနေနေ၊ အခက်ပဲချိုးချိုး၊ အသီးပဲခူးခူး၊ ပန်းပဲခူးခူး ဒါဟာ သစ်ပင်ကိုစိုက်ပျိုးခဲ့တဲ့ ဥယျာဥ်မှူးရဲ့အလိုဆန္ဒပါလေ။ […]

ကရင်နဲ့ မွန်နယ်မြေခွဲဝေမှုကြားက တနင်္သာရီပြတ်ရွေ့

Dawei Watch

February 23, 2025

ကစယ်ဒို ‘ကျား’ အထူးတပ်ဖွဲ့ ဆိုတဲ့ လူမှုကွန်ရက်စာမျက်နှာတစ်ခုကနေပြီး မနေ့ည ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၁ ရက်နေ့က အသိပေးကြေညာချက် တစ်စောင်ကိုထုတ်ပြန်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီအသိပေးကြေညာချက်နဲ့ပတ်သက်ပြီး လူထုကြားမှာ ဝေဖန်စရာဖြစ်လာတာက ကြေညာချက်ပါ နံပတ် ၃ အချက်ကြောင့်ဖြစ်ပါတယ်။ ကစယ်ဒိုမြို့နယ် အုပ်ချုပ်နယ်မြေအတွင်း NUG ရဲ့အုပ်ချုပ်ရေးယန္တရားတွေကို မဆောင်ရွက်ဖို့ တားမြစ်ထားတဲ့ အချက်ဖြစ်ပါတယ်။ ကစယ်ဒိုမြို့နယ်ဆိုတာ ဘယ်ဒေသတွေကိုဆိုလိုတာပါလဲ။ ဒါကိုနားလည်နိုင်ဖို့ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့အနေနဲ့ ကရင်အမျိုးသားအစည်းအရုံး(KNU)ရဲ့ အုပ်ချုပ်မှုနယ်မြေခွဲဝေမှုကို အရင်သိဖို့လိုအပ်ပါတယ်။ အာဏာရှင် ဦးနေဝင်းလက်ထက်ကစလို့ ထားဝယ်ခရိုင်ရဲ့ အုပ်ချုပ်မှုနယ်မြေမှာ ထားဝယ်ခရိုင်ကို ရေဖြူ၊ လောင်းလုံး၊ ထားဝယ်၊ သရက်ချောင်းဆိုပြီး မြို့နယ်လေးခုနဲ့ ခွဲခြားသတ်မှတ် ဖွဲ့စည်းထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုပဲ KNU မှာလည်း မြိတ်-ထားဝယ်ခရိုင် တပ်မဟာ(၄)နယ်မြေနဲ့ပတ်သက်ပြီး အုပ်ချုပ်မှုနယ်မြေ သတ်မှတ်ထားတာရှိပါတယ်။ KNU ရဲ့နယ်မြေခွဲဝေမှုအရ ထားဝယ်ခရိုင်မှာ […]

လေးနှစ်သားတော်လှန်ရေးခရီး လမ်းမှန်လျှောက်နေဆဲလား (အပိုင်း ၂)

Dawei Watch

February 23, 2025

အာဏာသိမ်းကာလ လေးနှစ်ကျော်လာချိန်တွင် စစ်အာဏာရှင် တော်လှန်ရေးအားကောင်းလာပြီး နိုင်ငံတစ်ဝန်းရှိ မြို့ ၉၀ကျော်အပါအဝင် နယ်မြေအများအပြားကို တော်လှန်ရေးအင်အားစုတွေ သိမ်းယူထိန်းချုပ်ထားနိုင်ခဲ့သည်။ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး အားကောင်းလာသော်လည်း စုစည်းညီညွတ်မှုအားနည်းခြင်း၊ ဘုံသဘောတူညီချက်များ ချမှတ်နိုင်မှုအားနည်းခြင်း စသဖြင့် တော်လှန်ရေးခရီးမှာ မျှော်မှန်းထားသလောက် မရွေ့ဟု အားမလိုအားမရအသံများ ညံလာသည်။ အချို့နေရာများတွက် တစ်နယ်တစ်ဗိုလ် ပုံစံဖြစ်နေပြီး အာဏာရှင်အသေးစားများသဖွယ်ပင် ဖြစ်လာသည်ဟု ဝေဖန်သံများ ထွက်လာပြီး တော်လှန်ရေး လမ်းကြောင်း သွေဖည်လာကြောင်းလည်း လူထုအောင့်လုံးများ ပေါက်ထွက်နေကြသည်။ ထို့ကြောင့် တော်လှန်ရေးအရွေ့ မည်သို့ရှိနေသည်၊ တော်လှန်ရေး ခရီးပေါက်ရန် မည်သည့်အရေးအရာတို့ကို အရေးတကြီး ပြုပြင်ရမည် စသည်တို့နှင့်ပတ်သက်၍ အာဏာရှင်တော်လှန်ရေးခရီးအတွင်း လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး၊ နိုင်ငံရေး၊ ထောက်ပို့၊ စစ်ဘေးရှောင်ကူညီရေး၊ လူထုလှုပ်ရှားမှုစသည့် ကျရာကဏ္ဍတွင် ပါဝင်ထမ်းဆောင်နေကြသည့် ပုဂ္ဂိုလ်များကို မေးမြန်းထားသည်။ ယခုသီတင်းပတ်တွင် စစ်ဒေသ၊ ကွန်ပျူတာတက္ကသိုလ် […]