စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ဘုတ်ပြင်းမြို့နယ်ရှိ‌ ကျေးရွာအများစုတွင် မူးယစ်ဆေးတစ်မျိုး ဖြစ်သည့် WY ဆေးပြားများကို လူမြင်ကွင်းတွင်ပင် ပေါ်ပေါ်ပေါ်တင်တင် ရောင်းချနေကြကြောင်း ‌ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။ မူးယစ်ဆေးရောင်းသူများက စစ်ကောင်စီ လက်ဝေခံ ပျူစောထီးများကို ငွေပေးပြီး တရားဝင် ရောင်းချနေကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ဆိုသည်။ ပြည်ကြီးမဏ္ဏိုင်မြို့ ၊လေညာနှင့် မနိုးရုံးကျေးရွာအုပ်စုအတွင်းရှိ ကျေးရွာများ နှင့် ဘန်ဂလားကျေးရွာအုပ်စုအတွင်းရှိ ကျေးရွာများတွင် မူးယစ်ဆေးရောင်းချမှုများကြောင်း ၎င်းတို့က ပြောသည်။ “ရွာတွေမှာတော့ အရင်ကတည်းက မူးယစ်ဆေးရောင်းတာတွေရှိတယ်။ ဒါပေမဲ့ အခုနောက်ပိုင်းက ပိုဆိုးလာတယ်။ ရောင်းတဲ့သူရော ဝယ်သုံးတဲ့သူရော အကြောက်အလန့်ကို မရှိဘူး”ဟု ပြည်ကြီးမဏ္ဏိုင်မြို့နေ ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောသည်။ မူးယစ်ဆေးတစ်မျိုးဖြစ်သည့် ‌မြင်းဆေးဟု ဒေသခံများခေါ်ဝေါ်သော WY ဆေးပြားကို ရောင်းဝယ်သုံးစွဲသူများပြီး တစ်ပြားလျှင် ကျပ် တစ်ထောင်ဝန်းကျင်သာရှိကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။ […]

စစ်ကောင်စီတပ်က ရက်ရှည်စစ်ကြောင်းထိုးနေသည့် ပုလောမြို့နယ် ဇရပ်ဆိပ်ကျေးရွာအုပ်စုရှိ တပို‌ရွာတွင် ဒီဇင်ဘာလ ၉ ရက် နံနက်က စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးအဖွဲ့တို့ နှစ်ဖက်ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။ တပိုကျေးရွာရှိ ရေချောင်းအထက် (ဖိုးမဒီး) ဆိပ်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများ ရေချိုးဆင်းချိန် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး အဖွဲ့များက ဒရုန်းဖြင့်ဗုံးချတိုက်ခိုက်ခဲ့ရာက ၂ နာရီခန့်ကြာ နှစ်ဖက်ပစ်ခတ်မှုဖြစ်ပွားခဲ့ကြောင်း တပိုကျေးရွာဒေသခံ တစ်ဦးက ပြောသည်။ အဆိုပါ စစ်ကောင်စီစစ်‌တပ်သားများက တပိုကျေးရွာဘုန်းကြီးကျောင်းတွင် တပ်စွဲထားသလို ကျေးရွာအနှံ့ တပ်ဖြန့်ထားခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံအချို့ထံမှ သိရသည်။ “ဗုံးနှစ်ကြိမ်ချတိုက်ခိုက်ပြီးတဲ့အချိန်မှာ PDF တွေက ဇရပ်ဆိပ်အနောက်ကမ်းဘက်ကနေ ခံပစ်ပေးတယ်။ တောကြီးမြွေဟောက်အဖွဲ့နဲ့ ကရင်‌အဖွဲ့ (KNDO) က ဆယ်အိမ်စုဖက်ကနေ ညှပ်ပြီးပစ်ပေးတယ်” ဟု တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့နှင့် နီးစပ်သူတစ်ဦးက ပြောသည်။ တော်လှန်ရေးတပ်က ဒရုန်းဖြင့် ဗုံးချတိုက်ခိုက်ချိန် […]

အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း နယ်ဒေသများတွင် တိုက်ပွဲများကြောင့် မြိတ်မြို့တွင် အိမ်ခြံမြေ အရောင်းအဝယ် သိသိသာသာမြင့်တက်လာကြောင်း မြိတ်မြို့ခံများနှင့် အိမ်ခြံမြေရောင်းဝယ်နေသူအချို့က ပြောသည်။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ၂၀၂၂ ခုနှစ်ကစတင်ကာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ် အရောင်းအဝယ်ပိုများလာကြောင်း အိမ်ခြံမြေ အရောင်းအဝယ်လုပ်နေသူအချို့က ဆိုသည်။ တိုက်ပွဲများ ခပ်စိပ်စိပ်ဖြစ်နေသည့် ပုလောမြို့နယ်နှင့် တနင်္သာရီမြို့နယ်နေသူများသည် မြိတ်မြို့တွင် အိမ်ခြံမြေဝယ်ယူကာ ပြောင်းရွှေ့နေထိုင်ကြသည့်အတွက် အရောင်းအဝယ်သွက်လာခြင်းဖြစ်ကြောင်း ၎င်းတို့က ပြောပြောသည်။ အဆိုပါဒေသအများစုကို တော်လှန်ရေးတပ်များက စိုးမိုးထားပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ကလည်း ပြန်လည်ထိန်ချုပ်နိုင်ရန် တောက်လျှောက်စစ်ကြောင်းထိုးနေသည့်အတွက် တိုက်ပွဲများဖြစ်ပွားနေခြင်းဖြစ်သည်။ ထိုအခြေအနေများကြောင့် ၂၀၂၃ ခုနှစ်နှင့် ယနှစ်တွင် အိမ်ခြံမြေ အရောင်းအဝယ် ပိုမိုမြင့်တက်ခဲ့ကြောင်း မြို့ခံများနှင့် အိမ်ခြံမြေ အကျိုးဆောင်အချို့ထံမှ သိရသည်။ “အရောင်းအဝယ်က အတော်ဖြစ်နေတာ။ တချို့ဆို တစ်နှစ်ကို (အိမ်ခြံမြေ) တစ်ဆယ်ကျော်အထိ အလုပ် (အရောင်းအဝယ်) ဖြစ်နေတယ်” […]

အလုပ်သမားရှားပါးနေသဖြင့် မြိတ်မြို့ရှိ လုပ်ငန်းရှင်များ အလုပ်ခေါ်ရာတွင် အနည်းဆုံး တစ်နှစ်ကြာ အလုပ်လုပ်ရမည် ဆိုသည့် စာချုပ်ဖြင့် အလုပ်ခေါ်ကြကြောင်း ဒေသခံများနှင့် အလုပ်ရှင်အချို့က ပြောသည်။ စစ်ကောင်စီက စစ်မူထမ်းစနစ်ကို အတင်းအဓမ္မအကောင်အထည်ဖော်နေသည့်အတွက် လူငယ်လူရွယ်များက အိမ်နီးချင်း ထိုင်းနှင့် ပြည်ပနိုင်ငံများအပါအဝင် စစ်မှုထမ်းကင်းလွတ်ရာနေရာသို့ အစုလိုက်အပြုံလိုက် တိမ်းရှောင်သွားကြသည်။ ထိုကြောင့် အလုပ်လုပ်နိုင်သည့် လူငယ်ရှားပါးလာပြီး မြိတ်မြို့ရှိ လုပ်ငန်းအများစုတွင် အနည်းဆုံးတစ်နှစ် အလုပ်လုပ်ရမည် ဆိုသည့်စည်းကမ်းချက်ကို စာချုပ်တွင် ထည့်သွင်းချုပ်ဆိုလာကြကြောင်း မြို့ခံများနှင့် လုပ်ငန်းရှင်အချို့က ဆိုသည်။ “အလုပ်သမားတွေက တစ်လ နှစ်လလောက်လုပ်ပြီး ထွက်သွားကြတာများတော့ တစ်နှစ် စာချုပ်ချုပ်တဲ့ စနစ်ကို သုံးလိုက်တာ” ဟု မြိတ်မြို့ရှိ အထည်ချုပ်လုပ်ငန်းရှင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးက ပြောသည်။ ယခင်ကလည်း စည်းမျဉ်းသတ်မှတ်ချက်ဖြင့် စာချုပ်ချုပ်ဆိုပြီးမှ အလုပ်ခန့်သည့် လုပ်ငန်းအချို့ရှိခဲ့သော်လည်း စစ်မှုထမ်းစနစ် […]

မြိတ်မြို့နယ်အတွင်းရှိ ကျေး‌ရွာအချို့တွင် စစ်ကောင်စီခန့် ရပ်ကျေးအုပ်ချုပ်ရေးမှူးများက ဦးဆောင်၍ လောင်းကစားဝိုင်းများ‌ နေ့တိုင်းနီးပါးပြုလုပ်နေကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။ ကျွဲကူးရွာနှင့် သဘွတ်ကျေးရွာတို့တွင် ကြက်ဝိုင်းနှင့် ဖဲဝိုင်းများကို တစ်ပတ်လျှင် သုံးရက်နှုန်းဖြင့် အလှည့်ကျ ပြုလုပ်နေကြောာင်း ဒေသခံများက ပြောသည်။ ယင်းလောင်းကစားဝိုင်းများမှာ တိုက်ပွဲများ ခပ်စိပ်စိပ်ဖြစ်နေသည့် ပု‌လောမြို့နယ် ရှပ်ပုံရွာ၊ ပိန္နဲတောင်ရွာနှင့် သဲပုံ‌ကျေးရွာ များတွင် ပြုလုပ်နေရာက ပြောင်းရွှေ့လာကြခြင်းဖြစ်ကြောင်း ဒေသခံများက ဆိုသည်။ စစ်ကောင်စီခန့် ဒေါ‌ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူး၊ သဘွတ်ကျေးရွာအုပ်ချုပ်ရေးမှူးနှင့် ပု‌လောနယ်ခံပွဲစီစဥ်သူတစ်ဦးက ဦးဆောင် ၍ ဥယျာဉ်ခြံမြေတစ်ခုအား လချုပ်ဖြင့်ငှားရမ်းကာ လောင်းကစားဝိုင်းပြုလုပ်နေကြောင်း ဒေသခံတစ်ဦးက ပြောဆိုသည်။ သဘွတ်ကျေးရွာနှင့်‌ ဒေါကျေးရွာမှာ မြိတ်-ထားဝယ် ပြည်ထောင်စုကားလမ်းမဟောင်း‌ (ရှောင်ကွင်းလမ်း) ပေါ် တွင် တည်ရှိပြီး ကျွဲကူးကျေးရွာမှာ မြိတ်မြို့အဝင်တွင်တည်ရှိသည်။ “သဘွတ်‌နဲ့ ကျွဲကူး (ရွာ) […]

ကွမ်းသီးအမှည့် အထွက်နည်းနေသဖြင့် ကွမ်းသီးခြောက်အဝယ်ဒိုင်များက စရံငွေပေးချေပြီး ကြိုတင်ဝယ်ယူမှု များနေကြောင်း ဘုတ်ပြင်းနှင့် ကျွန်းစုမြို့နယ်ရှိ ကွမ်းသီးတောင်သူများထံမှ သိရသည်။ လက်ရှိတွင် ကွမ်းသီးမှည့်သည့်ရာသီဖြစ်ပြီး လာမည့်ဖေဖော်ဝါရီလခန့်တွင် ကွမ်းသီးခြောက် ထွက်တော့မည်ဖြစ်သည်။ ထို့ကြောင့် အဝယ်ဒိုင်များက ကွမ်းသီးခြောက်ဝယ်ရန် ကြိုတင်စရံငွေပေးချေသူများလာသလို ဈေးကောင်းပေးနေကြောင်း တောင်သူအချို့က ပြောသည်။ ကွမ်းခြံ‌များစွာပိုင်ဆိုင်ပြီး ကွမ်းသီးခြောက်အထွက်များသည့် တောင်သူများကို စရံငွေ လိုသလောက်ထုတ်ပေးနေကြောင်း ကွမ်းသီးတောင်သူအချို့က ဆိုသည်။ လက်ရှိတွင် ကွမ်းသီးခြောက် တစ်ပိဿာလျှင် ပျမ်းမျှအားဖြင့် ကျပ် တစ်သောင်းခွဲဝန်းကျင် ဈေးပေါက်နေကြောင်း ဈေးကွက်အတွင်းမှ သိရသည်။ “အရင်ကဆို ကွမ်းသီးဒိုင်တွေမှာ စရံငွေယူဖို့ မျက်နှာတအားငယ်ရတယ်။ အခုကျတော့ ကွမ်းသီးခြောက်လုပ်တဲ့ သူကလည်း နည်းလာတော့ သူတို့ဆီလာ‌ရောင်းဖို့ စရံငွေကြိုထုတ်ပေးနေတယ်” ဟု ကျွန်းစုမြို့နယ်မှ ကွမ်းစိုက်တောင်သူတစ်ဦးက ပြောဆိုသည်။ ပြီးခဲ့သည့် ကွမ်းသီးနုရာသီချိန် ဈေးကောင်းရသဖြင့်‌ […]

ကျွန်းစုမြို့နယ် ပင်လယ်ကျေးရွာအချို့တွင် ဂျင်း ခေါ် သွေးဂုံး မွေးမြူသူအချို့ အရှုံးပေါ်နေကြောင်း ဒေသခံဂျင်းမွေးသူ အချို့ထံမှ သိရသည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က နေအပူရှိန်ပြင်းသည့်အတွက် မွေးထားသည့် ဂျင်းကောင် အများစုသေဆုံးသွားကြောင်း ကော့ကနင်း ကျေးရွာနေ ဒေသခံအမျိုးသားတစ်ဦးက ပြောသည်။ ကျွန်းစုမြို့နယ်အတွင်းရှိ ပင်လယ်နှင့်နီးသည့်ကျေးရွာအားလုံးနီးပါးတွင် ဂျင်းမွေးမြူ‌ကြပြီး ပင်လယ်ကမ်းစပ်အနီး ရွှံ့နွံပေါသည့် ဒီရေတောစပ်တွင် မွေးမြူလေ့ရှိသည်။ ပြီးခဲ့သည့်နှစ်က ဂျင်းသားပေါက် နှစ်တန် (ကီလိုနှစ်ထောင်) ကို ကျပ်သိန်း ငါးရာဝန်းကျင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံပြီးမွေးမြူခဲ့ရာ ယခုနှစ်ပြန်ကောက် (ဖမ်း) ချိန်တွင် ကျပ်သိန်းနှစ်ရာကျော်သာ ပြန်ရတော့ကြောင်း အထက်ပါအမျိုးသားက ဆိုသည်။ “လာမယ့်နှစ်တော့ ဘယ်သူမွေးမယ် မသိသေးဘူး။ အရင်နှစ်တွေက ရှုံးသမားများလို့” ဟု အဆိုပါအမျိုးသားက ပြောသည်။ ဂျင်းသားပေါက်များကို ဆောင်းရာသီတွင် စတင်မွေးမြူလေ့ရှိပြီး နောက်နှစ်ဆောင်းရာသီတွင် ပြန်လည်ဖမ်းဆီးကာ ရောင်းချလေ့ရှိကြောင်း […]

ပုလောမြို့နယ်၊ ဇရပ်ဆိပ်ကျေးရွာတွင် စစ်ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးထားသော အရပ်သားခြောက်ဦးအနက် တစ်ဦး အသတ်ခံရပြီး နှစ်ဦးပျောက်ဆုံးနေကြောင်း ဒေသခံများထံမှ သိရသည်။ စစ်ကြောင်းထိုးလာသည့် စစ်ကောင်စီတပ်သည် အောက်တိုဘာလ ၂၈ရက်တွင် ဇရပ်ဆိပ်ရွာသား ကိုငွေလှ၊ ကိုမြင့်ဖေ၊ ကိုဝတုတ်တို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံအချို့က ပြောသည်။ ထို့နောက် နှစ်ရက်ခန့်အကြာတွင် ကိုချစ်ပုနှင့် အခြားအမျိုးသားတစ်ဦးတို့ကို ဖမ်းဆီးခဲ့ပြီး နိုဝင်ဘာလ ၆ရက် စစ်‌ကောင်စီတပ်စစ်ကြောင်း ပြန်ဆုတ်ချိန်တွင် ကိုစိုးကြီးကို ထပ်မံဖမ်းဆီးခဲ့ကြောင်း ဒေသခံတို့က ဆိုသည်။ စစ်ကြောင်းပြန်ဆုတ်သွားပြီးနောက် နိုဝင်ဘာလ ၂၃ရက်‌တွင် ဇရပ်ဆိပ်ကျေးရွာဘုန်းကြီးကျောင်းအနီး၌ တွေ့ရှိခဲ့သည့်အလောင်းမှာ စစ်‌ကောင်စီတပ်က ဖမ်းဆီးသွားသည့် အသက် ၃၀ ဝန်းကျင်အရွယ် ကိုဝတုတ်ဖြစ်ကြောင်း ဇရပ်ဆိပ်ရွာနေ ဒေသခံတစ်ဦး‌က ပြောဆိုသည်။ “ပုဆိုးနဲ့ လူပုံသဏ္ဍာန်ကိုကြည့်ပြီး သူ့မိသားစုက ဟုတ်တယ်လို့ ပြောလိုက်တာပါ။ ဒီပုဆိုးက အဖမ်းခံရတဲ့နေ့က […]