BREAKING
February 22, 2025

နိုင်ငံတကာသတင်း

တစ်ပတ်အတွင်း နိုင်ငံတကာရေးရာ

Dawei Watch

February 21, 2025

ကမ္ဘာ့တစ်ဝန်း ဖြစ်ပျက်ခဲ့သည့် အဖြစ်အပျက်များထဲမှ ထူးခြားဖြစ်စဉ်များကို ကောက်နုတ်ကာ အပတ်စဉ် စနေနေ့တိုင်းတွင် စုစည်းဖော်ပြပေးသွားမည်ဖြစ်ပါသည်။ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၅ ရက်နေ့မှ ၂၁ ရက်နေ့အထိ ကနေဒါမှာ လေယာဉ်ဆင်းစဉ် တိမ်းမှောက် ကနေဒါနိုင်ငံ တိုရွန်တိုမြို့ Pearson လေဆိပ်မှာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၇ ရက်နေ့ နေ့လယ်က အမေရိကန်Delta လေကြောင်းပိုင် လေယာဉ်တစ်စီး အဆင်းမှာ ပက်လက်လှန် တိမ်းမှောက်ခဲ့ပါတယ်။ လေယာဉ်တိမ်းမှောက်မှုကြောင့် ခရီးသည် ၂၁ ဦး ထိခိုက်ဒဏ်ရာရရှိခဲ့ပေမယ့် သေဆုံးသူ မရှိခဲ့ပါဘူး။ လေယာဉ်ဟာ အမေရိကန်နိုင်ငံ မင်နီယာပိုလစ်မြို့ကနေ ထွက်ခွာလာတာဖြစ်ပြီး ခရီးသည် ၇၆ဦးနဲ့ လေယာဉ်အမှုထမ်း ၄ ဦးတို့ လိုက်ပါလာတာပါ။ လေယာဉ်ဆင်းသက်ချိန်မှာ လေပြင်းတိုက်ခတ်မှုက တစ်နာရီကို ၆၅ ကီလိုမီတာအထိ တိုက်ခတ်နေတာဖြစ်ပါတယ်။ လေယာဉ်မှူးနဲ့ လေကြောင်းထိန်းသိမ်းရေး မျှော်စင်ကြားမှာ ပုံမှန်အတိုင်း ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ခဲ့ပေမဲ့ ဘာကြောင့် တိမ်းမှောက်ခဲ့တာလဲဆိုတာ ရှင်းရှင်းလင်းလင်း မသိရသေးပါဘူး။ လေယာဉ်ပေါ်ပါလာတဲ့ ခရီးသည်တွေကိုတော့ တစ်ဦးလျှင် ဒေါ်လာ ၃၀၀၀၀ စီ ပေးသွားမယ်လို့လေကြောင်းလိုင်းဘက်က ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။ Ref: The Guardian ……………………………….. အိန္ဒိယဘူတာရုံမှာ လူအုပ်ပြိုလို့ အနည်းဆုံး ၁၈ ဦး သေဆုံး အိန္ဒိယနိုင်ငံ မြို့တော် နယူးဒေလီက ရထားဘူတာရုံတစ်ခုမှာ လူအုပ်ပြိုလို့ သေဆုံးသူ ၁၈ ဦးထက်မနည်း ရှိခဲ့တယ်လို့ အာဏာပိုင်တွေက ပြောပါတယ်။ ကမ္ဘာ့အကြီးဆုံး ဘာသာရေးပွဲတော်ဖြစ်တဲ့ ဟိန္ဒူဘာသာရေးပွဲတော်ကို ရထားနဲ့ သွားမယ့်သူတွေ များလွန်းပြီး တိုးဝှေ့ရာကနေ လူအုပ်ပိခဲ့တာပါ။ လူတွေက ပွဲတော်ကို သွားဖို့ ရထားမီအောင် အတင်းတိုးဝှေ့ရာကနေ လူအုပ်ပိပြီး တက်နင်းမိတာတွေ ဖြစ်ကုန်ကြပါတယ်။ သေဆုံးသူအများစုက ပြင်ပထိခိုက် ဒဏ်ရာတွေကြောင့် မဟုတ်ပဲ အောက်ဆီဂျင်ပြတ်ပြီးသေဆုံးခဲ့ကြတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ၁၂ နှစ်မှ တစ်ကြိမ်ပဲ ကျင်းပတဲ့ Kumbh Mela ဟိန္ဒူဘာသာရေးပွဲတော်ကို လူတွေ သန်းနဲ့ချီသွားရောက်လေ့ရှိပါတယ်။ Ref: AP ……………………………….. ဥရောပနဲ့ ဆက်ဆံရေးမြှင့်ဖို့ တရုတ် ကြိုးပမ်း ဒေါ်နယ်ထရမ့် အစိုးရတက်လာကတည်းက အမေရိကန်နဲ့ ဥရောပနိုင်ငံများကြား ဆက်ဆံရေးတင်းမာလာနေချိန်မှာ တရုတ်က ဥရောပနိုင်ငံတွေနဲ့ သံတမန်ဆက်ဆံရေး တိုးမြှင့်ဖို့ ကြိုးစားနေပါတယ်။ တရုတ် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီး ဝမ်ယိ က ဥရောပသမဂ္ဂ (EU) နိုင်ငံခြားရေးမူဝါဒ အကြီးအကဲကာဂျာ ကာလက်စ်၊ ဂျာမနီ ဝန်ကြီးချုပ် အိုလဖ် စကိုဇ်နဲ့ မြောက်အတ္တလန်တိတ် စစ်ရေးမဟာမိတ်အဖွဲ့ (NATO) အတွင်းရေးမှူးချုပ် မာက်ရူသာတို့နဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့တာပါ။ တရုတ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက မျူးနစ်လုံခြုံရေးဆိုင်ရာဆွေးနွေးပွဲအတွက် ဂျာမနီကို ရောက်ရှိနေတဲ့အချိန် တွေ့ဆုံခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။ တရုတ်နဲ့ ဥရောပနိုင်ငံတွေကြားမှာ အကျိုးစီးပွား ဒါမှမဟုတ် ပထဝီနိုင်ငံရေးဆိုင်ရာ တင်းမာမှုတွေ အခြေခံအားဖြင့် မရှိပါဘူးလို့ တရုတ်ဘက်က ဆိုပါတယ်။ ကုန်သွယ်ရေး၊ စီးပွားရေးနဲ့ ဥတုရာသီ အပြောင်းအလဲလို ကဏ္ဍတွေမှာ ဆက်လက် ဆွေးနွေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ပါမယ်လို့ အီးယူဘက်ကလည်း ဆိုပါတယ်။ ကမ္ဘာငြိမ်းချမ်းရေးနဲ့ လုံခြုံရေးအတွက် အလုံးစုံ အားထုတ်ကြိုးပမ်းမှုတွေကို ပူးပေါင်းပါဝင်လိုတယ်လို့ တရုတ်ကနေ ဂျာမနီဝန်ကြီးချုပ်ကိုလည်း ပြောကြားခဲ့ပါတယ်။ Ref: Reuters ……………………………….. ကျန်းမာရေးကြောင့် ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဘာသာရေးပွဲတက် ရပ်နား အသက်ရှူလမ်းကြောင်းဆိုင်ရာ ရောဂါကြောင့် ဆေးရုံတင်ကုသနေရတဲ့ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီး ဖရန်စစ်က လက်ရှိအချိန် ဘာသာရေး အခမ်းအနားတွေကို တက်ရောက်တာတွေ ရပ်နားထားပါတယ်။ သက်တော် ၈၈ နှစ်ရှိပြီဖြစ်တဲ့ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးဟာ အသက်ရှုလမ်းကြောင်းမှာ ပိုးဝင်တဲ့ဝေဒနာခံစားနေရလို့ ပြီးခဲ့တဲ့ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၄ ရက်နေ့ကတည်းက ဆေးရုံတင်ထားရတာပါ။ ဒါကြောင့် အများပြည်သူနဲ့ တွေ့ဆုံမယ့် အစီအစဉ်တွေကို ဖျက်လိုက်တယ်လို့ ဗာတီကန်ကျောင်းတော်က ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါတယ်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၃ ရက်နေ့မှာ ကျင်းပမယ့် အခမ်းအနားကိုတော့ ပုပ်ရဟန်းမင်းကြီးအစား ဗာတီကန်ကျောင်းတော်က အကြီးတန်းတာဝန်ရှိသူတစ်ဦးက ဦးဆောင်ကျင်းပမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ Ref: Daily Mail ……………………………….. ဓါးစားခံ လေးဦးရဲ့ အလောင်းကို ဟားမတ်စ်က အစ္စရေးကို ပြန်လွှဲ ဖမ်းဆီးထားစဥ်သေဆုံးသွားတဲ့ အစ္စရေးဓားစာခံ လေးဦးရဲ့ရုပ်အလောင်းကို ဟားမတ်စ်အဖွဲ့ကအစ္စရေးကို ဖေဖော်ဝါရီလ ၂၀ ရက်နေ့က ပြန်လွှဲလိုက်ပါတယ်။ […]

နှစ်မိနစ်စာ ကမ္ဘာ့ရေးရာ

Dawei Watch

February 21, 2025

အကြောင်းအရာများစွာ လျင်လျင်မြန်မြန် ဖြစ်ပျက်နေသည့် ယနေ့ကမ္ဘာ့အခြေအနေများကို စာဖတ်သူများ သိရှိနိုင်စေရန်အတွက် သတင်းဖြစ်စဉ်အချို့ကို ကောက်နုတ်ကာ လိုတိုရှင်း ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

တတိယကမ္ဘာစစ်နှင့် မဝေးတော့ဟု ထရမ့် ပြော

Dawei Watch

February 21, 2025

တတိယကမ္ဘာစစ်က မဝေးတော့ကြောင်း အမေရိကန်သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်က သတိပေးပြောဆိုလိုက်ပြီး ၎င်း၏အစိုးရက ယင်းကို တားဆီးသွားမည်ဟု ဆိုသည်။​ ယမန်နေ့ ကြာသပတေးနေ့က မိုင်ယာမီပြည်နယ်တွင် ပြုလုပ်သည့် FII Priority ထိပ်သီးဆွေးနွေးပွဲ၌ ၎င်းက ယင်းသို့ ပြောဆိုခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ သမ္မတဟောင်းဂျိုးဘိုင်ဒန်၏ အစိုးရကသာ ဆက်အာဏာရနေခဲ့လျှင် ကမ္ဘာကြီးမှာ စစ်ပွဲထဲ ရောက်နေလောက်ပြီဟု ထရမ့်က ဆိုသည်။ “တတိယကမ္ဘာစစ်ထဲ ရောက်သွားလို့ ဘယ်သူ့အတွက်မှ အကျိုးမရှိဘူး။ ခင်ဗျားတို့က တတိယကမ္ဘာစစ်နဲ့ မဝေးတော့ဘူး။ ခင်ဗျားတို့ကို ကျွန်တော် အခုပဲ ပြောမယ်။ တတိယကမ္ဘာစစ်နဲ့ ခင်ဗျားတို့နဲ့ မဝေးတော့ဘူး။​ ဒီ(ဂျိုးဘိုင်ဒန်)အစိုးရကသာ နောက်တစ်နှစ်လောက် ထပ်အုပ်ချုပ်ခဲ့ရင် ခင်ဗျားတို့တွေ တတိယကမ္ဘာစစ်ထဲ ရောက်နေလောက်ပြီ။ အခု အဲဒါက ဖြစ်လာမှာ မဟုတ်တော့ဘူး” ဟု ၎င်းက ပြောသည်။​ အမေရိကန်အနေဖြင့် […]

နှစ်မိနစ်စာ ကမ္ဘာ့ရေးရာ

Dawei Watch

February 20, 2025

အကြောင်းအရာများစွာ လျင်လျင်မြန်မြန် ဖြစ်ပျက်နေသည့် ယနေ့ကမ္ဘာ့အခြေအနေများကို စာဖတ်သူများ သိရှိနိုင်စေရန်အတွက် သတင်းဖြစ်စဉ်အချို့ကို ကောက်နုတ်ကာ လိုတိုရှင်း ဖော်ပြလိုက်ပါသည်။

ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံးရေအောက်ကေဘယ်လိုင်းကို Meta တည်ဆောက်မည်

Dawei Watch

February 18, 2025

အမေရိကန်၊ အိန္ဒိယ၊ တောင်အာဖရိက၊ ဘရာဇီးနှင့် အခြားဒေသများကို ချိတ်ဆက်သွားမည့် ကမ္ဘာ့အရှည်ဆုံး ရေအောက်ကေဘယ်လိုင်းကို တည်ဆောက်ရန် Meta ကုမ္ပဏီက စီစဉ်နေသည်။ Instagram ၊ Facebook ၊ WhatsApp တို့ကို ပိုင်ဆိုင်သည့် မာ့ခ်ဇူကာဘတ် ဦးဆောင်သော Meta ကုမ္ပဏီက ကီလိုမီတာ ၅၀,၀၀၀ (၃၁,၀၀၀ မိုင်) ရှည်လျားသည့် အဆိုပါ ပင်လယ်ရေအောက် ကေဘယ်လိုင်းကို တည်ဆောက်သွားမည် ဖြစ်သည်။ ယင်းမှာ ကမ္ဘာ့မျက်နှာပြင်ကို တစ်ပတ်ပြည့်အောင် ပတ်သည့်အကွာအဝေးထက် ပိုမိုရှည်လျားမည်ဖြစ်သည်။ “ Project Waterworth” ဟု အမည်ပေးထားသည့် ယင်းစီမံကိန်းမှာ ဉာဏ်ရည်တု(AI) နှင့် အခြားနည်းပညာသစ်များကို ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်း လက်လှမ်းမီစေနိုင်ရန် ရည်ရွယ်သည်ဟု Meta ကုမ္ပဏီက ဆိုသည်။ ပင်လယ်ရေအောက်ကေဘယ်လိုင်းများသည် “အင်တာနက်၏ […]

ကမ္ဘာ့ဒီမိုကရေစီ အန္တရာယ်ရှိနေပြီ ဟု ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း သတိပေး

Dawei Watch

February 18, 2025

သမ္မတဒေါ်နယ်ထရမ့်၏ အမေရိကန် တစ်သီးတစ်ခြားရပ်တည်ရေး မူဝါဒနှင့် ကမ္ဘာ့ဇာတ်ခုံပေါ် အမေရိကန်နေရာကို တရုတ်က အစားထိုးနေရာဝင်ယူလာနိုင်မှုကြောင့် ကမ္ဘာ့ဒီမိုကရေစီမှာ အန္တရာယ်ကျရောက်နေကြောင်း ဗြိတိန်ဝန်ကြီးချုပ်ဟောင်း ဂျွန်မေဂျာက သတိပေးလိုက်သည်။ ခေတ်ပြိုင်နိုင်ငံရေးအခြေအနေတွေအပေါ် တိုက်ရိုက်ဝေဖန်သုံးသပ်ပြောဆိုမှု နည်းပါးသည့် ဂျွန်မေဂျာက BBC Radio 4 နှင့် အင်တာဗျူးတစ်ခုတွင် ယင်းသို့ ပြောဆိုလိုက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ “ဒီမိုကရေစီက ခြိမ်းခြောက်ခံနေရပြီဆိုတာ ကျွန်တော့် စိတ်ထဲမှာ သံသယမရှိဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ ၁၈ နှစ်အတွင်းမှာ ဒီမိုကရေစီက မသိမသာ ယိုယွင်းကျဆင်းလာနေခဲ့တယ်။ အမြင်ကျဉ်းတဲ့ လက်ယာယိမ်းတွေဆီကနေ အကျည်းတန်တဲ့ အမျိုးသားရေးဝါဒက ကြီးထွားလာနေတယ်” ဟု ၎င်းက မှတ်ချက်ပြုသည်။ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်မှုနေရာကို ပိုမိုအာဏာရှင်ဆန်သည့်နိုင်ငံတစ်ခုကို လက်လွှဲပေးလိုက်ရလျှင် ဝါရှင်တန်အနေဖြင့် နောင်တရကောင်းရနေလိမ့်မည်ဟု ၎င်းက သတိပေးခဲ့သည်။ အမေရိကန်အနေဖြင့် ၎င်း၏ နိုင်ငံတကာဆိုင်ရာ တာဝန်များကို […]

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားထဲ ကနေဒါစစ်သင်္ဘောဖြတ်သန်းမှု တရုတ်ဝေဖန်

Dawei Watch

February 17, 2025

ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားအတွင်း ကနေဒါစစ်သင်္ဘောတစ်စင်း ဖြတ်သန်းဝင်ရောက်ခဲ့မှုမှာ ဒေသတွင်း ငြိမ်းချမ်းရေးကို ထိခိုက်စေကြောင်း တရုတ်စစ်တပ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက ယနေ့ ပြောဆိုလိုက်သည်။ ကနေဒါစစ်သင်္ဘောမှာ ယခုနှစ်တွင်း ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားသို့ ပထမဆုံးအကြိမ်အဖြစ် ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ရက်က ဖြတ်သန်းဝင်ရောက်ခဲ့ကြောင်း ထိုင်ဝမ်နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးက ဆိုသည်။ အမေရိကန်စစ်သင်္ဘောနှစ်စင်း ဖြတ်သန်းဝင်ရောက်ပြီးနောက် ရက်ပိုင်းအကြာတွင် ကနေဒါစစ်သင်္ဘောဝင်ရောက်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်းလည်း ဆိုသည်။ ကနေဒါ၏ ယင်းလုပ်ရပ်မှာ ထိုင်ဝမ်ရေလက်ကြားတွင် တမင်တကာ ပြဿနာရှာခြင်းဖြစ်ပြီး ဒေသတွင်းငြိမ်းချမ်းရေးနှင့် တည်ငြိမ်မှုကို ထိခိုက်စေကြောင်း တရုတ်စစ်တပ်၏ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူတစ်ဦးက ပြောဆိုသည်။ တရုတ်စစ်တပ်အနေဖြင့် ခြိမ်းခြောက်မှုနှင့် ရန်စမှုအားလုံးကို ပြတ်ပြတ်သားသား တုံ့ပြန်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်းလည်း ၎င်းက ပြောသည်။ ကနေဒါစစ်သင်္ဘောဖြတ်သန်းပြီးနောက် ၂၄ နာရီအတွင်းတွင် တရုတ်လေယာဉ် ၄၁ စင်းနှင့် စစ်သင်္ဘော ၉ စင်းကို ထိုင်ဝမ်ကျွန်းအနီးတဝိုက်တွင် တွေ့ရှိမှတ်တမ်းတင်နိုင်ခဲ့ကြောင်း ထိုင်ဝမ်ကာကွယ်ရေးဝန်ကြီးဌာနက […]

တာလီဘန်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ ဂျပန်သို့ ပထမဆုံးအကြိမ် သွားရောက်

Dawei Watch

February 17, 2025

အာဖဂန်နစ္စတန်နိုင်ငံကို သိမ်းယူထိန်းချုပ်ထားသည့် တာလီဘန်ကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့ တစ်ဖွဲ့ သည် ဂျပန်နိုင်ငံသို့ သံတမန်ရေး ခရီးစဉ်အဖြစ် ပထမဆုံးအကြိမ် ရောက်ရှိလာကြောင်း ဂျပန်သတင်းဌာနများက ဖော်ပြသည်။ ဖေဖော်ဝါရီလ ၁၆ ရက်က လာရောက်ခြင်းဖြစ်ပြီး ရက်သတ္တပတ်တစ်ပတ် ကြာမြင့်မည်ဖြစ်သည်။ ယင်းကိုယ်စားလှယ်အဖွဲ့တွင် တာလီဘန်၏ နိုင်ငံခြားရေး၊ ပညာရေး၊ စီးပွားရေးနှင့် ကျန်းမာရေးဆိုင်ရာ တာဝန်ရှိသူများ ပါဝင်ကြောင်း ဂျပန်သတင်းဌာန အဆာဟိရှင်ဘွန်းက ဖော်ပြသည်။ တာလီဘန်ကိုယ်စားလှယ်များသည် ဂျပန်အစိုးရထံမှ လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီများ တောင်းခံပြီး ဂျပန်နိုင်ငံနှင့် သံတမန်ဆက်ဆံရေးထူထောင်ရန် ဆွေးနွေးသွားဖွယ်ရှိကြောင်း ခန့်မှန်းထားကြသည်။ ယင်းခရီးစဉ်မှာ ‘နိုင်ငံတကာ အသိုက်အဝန်း၏ တက်ကြွသော အဖွဲ့ဝင်နိုင်ငံဖြစ်ရေး’ တာလီဘန်အဖွဲ့ ကြိုးပမ်းနေခြင်း၏ တစ်စိတ်တစ်ပိုင်းဖြစ်ကြောင်း တာလီဘန်၏ စီးပွားရေး ဒုဝန်ကြီး လာတစ်နာဇရီက ပြောသည်။ အမေရိကန် ကျောထောက်နောက်ခံပြုထားသည့် အာဖဂန်နစ္စတန်အစိုးရကို ၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် […]