BREAKING
April 20, 2025

ရသ

ထားဝယ်နှင်းဆီ

Dawei Watch

July 4, 2024

စစ်ပွဲထဲက ဇာတ်လမ်း တစ်ပုဒ်ပါပဲ။ ခက်ဇော် ရဲ့ ဟန်အတိုင်း တကယ်ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ သမိုင်းကျောရိုးပေါ်အခြေခံပြီး တကယ်ရှိတဲ့ ဇာတ်ကောင်များရယ်၊ စိတ်ကူးယဉ်ဇာတ်ကောင်အချို့ ပေါင်းစပ်ဖန်တီးထားတဲ့ ဝတ္ထုအမျိုးအစားပါ။ ဟိုမိုဆေးပီးယန်းခေတ်ကနေ ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်းခေတ်အထိ လူသားဖြစ်တည်မှုသမိုင်းနဲ့အတူ မျိုးစုံသောစစ်ပွဲတွေဟာ ကျွဲကူးရေပါခဲ့ကြတယ်။ အမဲလိုက်ကြသူချင်းဖြစ်ကြတဲ့စစ်ပွဲမှသည်၊ ဘာသာရေး၊လူမျိုးရေး စစ်ပွဲတွေထောင်ချီ။ ဖိနှိပ်သူနဲ့ တော်လှန်သူကြားက စစ်ပွဲတွေကလည်း ဒုနဲ့ဒေး။ စစ်ပွဲအများစုဟာ စစ်နိုင်သူယောက်ျားတွေကိုသာ မှတ်တမ်းအဖြစ်၊ ဇာတ်လမ်းအဖြစ် အမွှန်းတင်အသားပေးခဲ့ကြတယ်။ တကယ်တမ်း စစ်ပွဲတခုရဲ့နောက်ကွယ်မှာ နာကြင်ထိခိုက်ခဲ့ရ၊ ပေးဆပ်ရင်းနှီးခဲ့ရတဲ့အထဲ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ကဏ္ဍကို ပေါ်ပေါ်လွင်လွင်ဖော်ပြခဲ့တဲ့ ဝတ္ထုတွေဟာ နည်းပါးပါတယ်။ ဒီဝတ္ထုကတော့ ကိုလိုနီခေတ်မြန်မာနိုင်ငံကနေ စစ်အာဏာရှင်ခေတ်အထိ ရုန်းကန်လှုပ်ရှားခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့..သမိုင်းမှတ်တမ်းပေါ် အခြေခံထားပါတယ်။ “ထားဝယ်အမျိုးသမီးသမဂ္ဂ”ရဲ့ သမိုင်းနောက်ခံဝတ္ထုလို့ ပြောရမှာပါပဲ။ တော်လှန်ရေးအဆက်ဆက် အမေ့ခံဒေသဖြစ်ခဲ့တဲ့ ထားဝယ်ဒေသရဲ့ လူသိနည်းတဲ့ သမိုင်းတွေ၊ ပုန်ကန်မှုအရေးအခင်းတွေ၊ ပြည်တွင်းစစ်၊ […]

ပြန်မလာတော့ဘူး ဆိုပေမဲ့

Dawei Watch

June 21, 2024

ပင်လယ်ပြင်ကို ငေးရင်း ‘ဟင်း’ခနဲ ချလိုက်တဲ့ သက်ပြင်းနဲ့အတူ ဇာတိကိုလွမ်းစိတ်ဟာ သူ့ရင်ဘက်ထဲမှာ ငြိမ်ကျသွားပါတယ်။ ပင်လယ်သားတစ်ယောက် ပင်လယ်ကို အချိန်ကြာကြာ ငေးကြည့်နေတာက ကမ်းခြေကို အပန်းဖြေလာကြတဲ့ အရပ်တစ်ပါးကလူတွေနဲ့ မတူတဲ့ ခံစားမှုနဲ့ပါ။ စိတ်တွေဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၅ နှစ်၊ ပင်လယ်ထဲက သူ့အတိတ်ဆီ။ အခု သူရောက်နေတာက ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းက ပင်လယ်ပြင်။ နောက်တစ်မျိုးပြောရရင် တစ်ချိန်က မုန်းတီးစွာ ‘တာ့တာ’ပြခဲ့တဲ့ ပင်လယ်ပြင်။ ဒီနေရာမှာ သူ့ခြေရာတွေကို သူ ပြန်တွေ့နေရတယ်။ တချို့အရာတွေက ခေတ်စနစ်တွေနဲ့အတူ ပြောင်းလဲသွားကြပြီ။ တချို့နေရာတွေကတော့ အတိတ်ပုံရိပ်တွေ ထင်ကျန်နေဆဲ။ အဲဒါတွေကိုမြင်တိုင်း ‘အဲဒီတုန်းကပေါ့’ ဆိုတဲ့ ခံစားမှုဟာ သူ့စိတ်ထဲကို ဝင်လာစမြဲ။ “ခါးသီးမှုတွေ၊ အနိုင်ကျင့်မှုတွေ အများကြီးကြုံခဲ့ရတယ်” လို့ ပြောရင်း ဘီယာဘူးကို နှုတ်ခမ်းမှာ […]

ပါချန် ပုံပြင်

Dawei Watch

June 11, 2024

စစ်အာဏာအရိပ်မည်းတွေ လွင့်ပျယ်သွားပြီဆိုတဲ့ ခံစားမှုဟာ ၂၈ နှစ်အရွယ် လူငယ် ကိုထွန်းလတ်(အမည်လွှဲ)အတွက် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျောင်းတစ်ခုဖွင့်ပြီး လူငယ်တွေကို စာသင်ပေးဖို့ အိပ်မက်တွေ ဖြစ်လာစေခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ ဇနီးနဲ့ သားသမီးတွေနဲ့အတူ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြားမြစ်ဖြစ်တဲ့ ပါချန်မြစ်ကို လှေနဲ့ဖြတ်ကူးခဲ့ကြပါတယ်။ မြစ်လယ်ကို ရောက်တဲ့အခါမှာတော့ ကိုထွန်းလတ်ဟာ သူ့အိတ်ထဲကနေ တစ်စုံတစ်ရာကို ဆွဲထုတ်ယူလိုက်ပါတယ်။ စာရွက်စာတမ်းတချို့ သူ့လက်ထဲမှာ ပါလာပါတယ်။ သူတို့ ဇနီးမောင်နှံအပြင် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ သမီးနဲ့ သားအတွက် ထိုင်းနိုင်ငံက ထုတ်ပေးထားတဲ့ နေထိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်တွေ၊ သက်သေခံကတ်ပြားတွေ စတဲ့ မှတ်တမ်းမှတ်ရာ အထောက်အထားတွေဖြစ်ပါတယ်။ ကိုထွန်းလတ်ဟာ အဲဒါတွေအကုန်လုံးကို မြစ်ရေထဲမှာ မျှောချလိုက်ပါတော့တယ်။ ဒီမိုကရေစီလင်းပွင့်စ မိမိတိုင်းပြည်ထဲမှာပဲ အခြေချနေထိုင်တော့မယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ပိုင်းဖြတ်မှုနဲ့ပါပဲ။ ထိုင်းနိုင်ငံကို တရားမဝင်ပုံစံနဲ့ နောက်တစ်ကြိမ် လာစရာမလိုတော့ဘူးဆိုတဲ့ […]

အပူလုံးကြွ လူလုံးမလှ ထားဝယ်သားတို့ရဲ့ ပဉ္စသောက

Dawei Watch

May 2, 2024

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးတော့ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် လော်လာတာက လျှပ်စစ်ကား(EV)တွေ အသုံးပြုကြဖို့ဆိုပဲ။ စစ်ကောင်စီလက်ထက်မှာ လျှပ်စစ်မီးတွေပျက်လို့ ကျေးလက်တွေမပြောနဲ့ မြို့ပြတွေတောင် ဖယောင်းတိုင်နဲ့ နေနေရတာ။ လျှပ်စစ်ကားများ ဘာနဲ့အားသွင်းကြမလို့ပါလိမ့်လို့ တွေးမိပြီး ရယ်မိသေးတယ်။ ငါတို့ထားဝယ်ကတော့ လျှပ်စစ်တစ်ယူနစ် ၄၀၀ ကျော်နဲ့ ဈေးကြီးပေးသုံးနေရတယ်ဆိုပေမယ့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးတို့လို မြို့ကြီးတွေမှာ မီးပျက်လို့ လူတွေအခက်တွေ့နေချိန် ထားဝယ်မှာတော့ အေးဆေးပဲ။ ဒီတော့ စက်သုံးဆီဈေးတွေတက်လို့ စိတ်ညစ်နေတဲ့ ကိုယ့်လည်း လျှပ်စစ်နဲ့ အားသွင်းလို့ရတဲ့ EV ဆိုင်ကယ်လေးတစ်စီး ဝယ်ဖို့ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ EV ဆိုင်ကယ်လေး ဝယ်ပြီးကာမှ ငါးပါးမှောက်ပါကရောလား။ ငါတို့က လျှပ်စစ်မီးကို စျေးကြီးပေးဝယ်သုံးရပေမယ့် မီးမှန်တယ်ကွဆိုပြီး ကြွေးကြော်ခဲ့တဲ့ ထားဝယ်သားတွေ အခုတော့ မီးပျက်တဲ့ ဒုက္ခကို နဖူးတွေ့ ဒူးတွေ့ကြုံနေကြရပြီလေ။ ပျက်နေတဲ့မီးစက်ကြီးကို သူတို့ပြင်ပြီးရင် ပုံမှန်ရတော့မယ် […]

အပူလုံးကြွ လူလုံးမလှ ထားဝယ်သားတို့ရဲ့ ပဉ္စသောက

Dawei Watch

May 2, 2024

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးတော့ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် လော်လာတာက လျှပ်စစ်ကား(EV)တွေ အသုံးပြုကြဖို့ဆိုပဲ။ စစ်ကောင်စီလက်ထက်မှာ လျှပ်စစ်မီးတွေပျက်လို့ ကျေးလက်တွေမပြောနဲ့ မြို့ပြတွေတောင် ဖယောင်းတိုင်နဲ့ နေနေရတာ။ လျှပ်စစ်ကားများ ဘာနဲ့အားသွင်းကြမလို့ပါလိမ့်လို့ တွေးမိပြီး ရယ်မိသေးတယ်။ ငါတို့ထားဝယ်ကတော့ လျှပ်စစ်တစ်ယူနစ် ၄၀၀ ကျော်နဲ့ ဈေးကြီးပေးသုံးနေရတယ်ဆိုပေမယ့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးတို့လို မြို့ကြီးတွေမှာ မီးပျက်လို့ လူတွေအခက်တွေ့နေချိန် ထားဝယ်မှာတော့ အေးဆေးပဲ။ ဒီတော့ စက်သုံးဆီဈေးတွေတက်လို့ စိတ်ညစ်နေတဲ့ ကိုယ့်လည်း လျှပ်စစ်နဲ့ အားသွင်းလို့ရတဲ့ EV ဆိုင်ကယ်လေးတစ်စီး ဝယ်ဖို့ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ EV ဆိုင်ကယ်လေး ဝယ်ပြီးကာမှ ငါးပါးမှောက်ပါကရောလား။ ငါတို့က လျှပ်စစ်မီးကို စျေးကြီးပေးဝယ်သုံးရပေမယ့် မီးမှန်တယ်ကွဆိုပြီး ကြွေးကြော်ခဲ့တဲ့ ထားဝယ်သားတွေ အခုတော့ မီးပျက်တဲ့ ဒုက္ခကို နဖူးတွေ့ ဒူးတွေ့ကြုံနေကြရပြီလေ။ ပျက်နေတဲ့မီးစက်ကြီးကို သူတို့ပြင်ပြီးရင် ပုံမှန်ရတော့မယ် […]

အပူသံသရာ

Dawei Watch

April 9, 2024

တပေါင်း တန်းခူး မိုးသားကျူး ဆိုပေသိ ပြာလဲ့လဲ့ အဇဋာ၌ တိမ်စိုင်လွှာပါးပါးလျလျကိုမျှ မမြင်ရ။ ဤဝသန္တ ရက်များတွင် ဥဩသည် နေ့ ည မပြတ် တေးသံကျူးနေပြန်သည်။ သစ်ပင်အတော်များများကား အရွက်များ မကပ်နိုင်ရှာတော့ပြီ။ အများစုမှာ ဗလာကျင်းသော ပင်ထီးတည်းဖြင့် ရိုးတံကျဲလျက် အပူဒဏ်ခံနေကြရရှာသည်။ အရိပ်မဲ့သော ပြင်လွင်များ၌ နွယ်မြက်စိမ်းတို့ သည် ခြောက်သယောင်းခဲ့ပြီ။ ရိုးပြတ်များသာ ကျန်တော့သော လယ်ကွင်းများ၊ ကန်သင်းရိုးများ၌လည်း စိမ်းစိုသော ဌာန နတ္ထိ။ ဝဠာရှစ်ခွင်၌ နွေ၏ သရုပ်တို့က လွှမ်းထားနှင့်ပြီ။ သည်လိုအချိန်ခါတွင် မလိုချင်ပါဘဲနှင့် ဆိုက်ဆိုက် မြိုက်မြိုက်ကြီး ရောက်လာနေသည်ကား အပူ။ ရိုးရိုး အပူမဟုတ်။ ကိုယ်စိတ်နှလုံးကို ကျွမ်းလောင်စေသော အပူ။ သောက ပရိဒေဝအပူ၊ ဒုက္ခဒေါမနဿ အပူ။ လူမှန်းသိတတ်ကာစ […]

သင်္ကြန်သို့ ပေးစာ

Dawei Watch

April 7, 2024

နွေခေါင်ခေါင် မိုးရွာချတော့ ပန်းပိတောက်တို့ စန်းထတဲ့ အချိန်အခါပါပဲ။ သင်္ကြန်ရေ . . . ဘာလိုလိုနဲ့ တို့တွေမဆုံဖြစ်တော့တာ လေးနှစ်‌ပြည့်ပြီနော်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ် ဆိုင်းမဆင့်‌ဗုံမဆင့် မင်းထွက်သွားတဲ့အချိန်တုန်းက ဒီလောက်ကြာမယ်လို့ မထင်မိခဲ့ဘူး။ ထုံးစံအတိုင်းပေါ့ ပိတောက်ပန်းတွေပွင့်တဲ့အချိန် မင်းပြန်ရောက်လာလိမ့်မယ် အထင်နဲ့ မျှော်နေခဲ့သေးတယ်။ ဒါပေမဲ့ မျှော်သူကရောက်မလာ။ မမျှော်တဲ့ ဧည့်ဆိုးက ရောက်လာခဲ့တယ်။ ကိုဗစ်ဧည့်ဆိုးမွှေချက်ကတော့ကွာ ငါတို့တစ်ရွာလုံး၊ တစ်မြို့လုံး၊ တစ်ပြည်လုံးကလူ‌တွေသောက်သောက်လဲ သေလိုက်ကြတဲ့ဖြစ်ချင်း။ မသေဘဲ ကြေကျန်ကျန်ခဲ့သူတွေလည်း ဒုနဲ့ဒေးပါပဲ။ ဒါနဲ့ပဲ နောက်နှစ်များ မင်းရောက်လာမလားလို့ ထပ်ပြီးမျှော်ပါသေးတယ်။ ဒီတစ်ခါတော့ အရင်နှစ်ကလို ရဲရဲကြီးမျှော်တာမျိုး မဟုတ်တော့ဘူး။ ဘာကြောင့်လဲဆို ဧည့်ဆိုးကမပြန်သေးဘူးလေ။ ငါသိနေတယ်။ ဒီဧည့်ဆိုး မပြန်သရွေ့ မင်းလည်း ငါတို့ဆီ ပြန်လာမှာ မဟုတ်ဘူးဆိုတာကိုပေါ့။ အဲဒီ ဧည့်ဆိုးကို […]

မီးလောင်ပြင်က ကြောင်ရှာပုံတော်

Dawei Watch

April 1, 2024

ဒေါ်ထွန်းရီက စိတ်မရှည်တဲ့လေသံ ပေါက်လာပြီ။ “သူ့ကြောင်လေး ရှာပေးလိုက်ကြပါဦး။ လူကဖြင့် ဘယ်မှာနေပြီး ဘယ်လိုစားရမယ် မသိရတဲ့ကြားထဲ ကြောင်ကိစ္စက တမှောင့်” မီးလောင်ပြာကျသွားပြီဖြစ်တဲ့ အိမ်တွေကြားထဲ အသုံးပြုလို့ရနိုင်သေးတဲ့ ပစ္စည်းပစ္စယများကျန်သေးလား လိုက်ရှာ‌နေရင်း ဒေါ်ထွန်းရီက သူ့မြေးမလေးမာန်မဲလိုက်တာပါ။ အဖွားရဲ့ မာန်မဲသံကြောင့် သူ့မြေးမလေးကတော့ ငိုမဲ့မဲ့။ တစ်မနက်လုံးရှာပြီးပေမယ့် သူ့ကြောင်လေးအစနပင်မတွေ့ရသေး။ ကြောင်လေးနဲ့အတူ ခွေးလေးမနီပါပျောက်နေတာပါ။ “မီးမီးကြောင်နာမည်က နွန်ကိုင်း။ ဖေဖေမှည့် ပေးထားတာ” လို့ပြောပြီး အသက် ၈ နှစ်အရွယ် မခင်နီလာအောင် မျက်နှာပြုံးရိပ်သန်းလာပါတယ်။ ထားဝယ်စကား “နွန်”ဆိုတာက အစ်ကို လို့အဓိပ္ပါယ်ရပါတယ်။ လမ်းလျှောက်ရင် ကိုယ်လုံးလေးကိုင်းနေလို့ ကိုင်း။ နွန်ကိုင်း။ မြန်မာလိုဘာသာပြန်ရင် ကိုကိုင်း။ ဒါမှမဟုတ် မောင်ကိုင်း။ သူ့ကြောင်လေးက မြို့ကြီးပြကြီးတွေက အိမ်မွေးကြောင်တွေလို ဈေးကြီးပေးပြီး ဝယ်ထားတာမဟုတ်။ လည်ဆွဲခြူလေးလည်းမရှိ။ အမွေးပွပွ […]