BREAKING
November 21, 2024

ရသ

The Sheronies of Tavoy – ထားဝယ်နှင်းဆီ

Dawei Watch

July 7, 2024

[အခန်း – ၂] ၁၉၅၈ ခုနှစ်။ ဩဂုတ်လ ၂၂ ရက်။ Pan American လေကြောင်းလိုင်းတံဆိပ်ပါ ဂျက်လေယာဉ်သည် ရန်ကုန် အပြည်ပြည်ဆိုင်ရာလေဆိပ် အတွင်းသို့ ဆိုက်ရောက်လာ၏။ “ဟိုးမှာ သူပဲ” ဗိုလ်ကြီးဒေါ်ရင်မေ က သူမ၏ ဘေးနားမှ ဒုဗိုလ် မအေးမြင့် ကို လက်ညှိးထိုးပြလိုက်သည်။ လေယာဉ်လှေကားပေါ်မှ ဆင်းလာသော အရပ်မြင့်မြင့်၊ အသားညိုညို၊ ကျစ်ကျစ်လစ်လစ်ခန္ဓာကိုယ်ပိုင်ရှင် အသက် ၂၅ အရွယ် အမျိုးသမီးဆီသို့ ဒုဗိုလ်မအေးမြင့်နှင့် ယာဉ်မောင်းတပ်ကြပ်တို့က ခပ်သွက်သွက်လျှောက်သွားကြ၏။ အမျိုးသမီးကလည်း လက်ဆွဲအိတ်ငယ်ကို ဆွဲလျက် သူတို့ဆီသို့ တည့်တည့်မတ်မတ်လျှောက်လာသည်။ နဖူးကိုအပြောင်သိမ်းကာ ထုံးဖွဲ့ထားသည့် မြန်မာဆံထုံး၊ အမေရိကန်ကြည်းတပ်အရာရှိများ ဝတ်လေ့ရှိသည့် အနက်ရောင်အပေါ်ထပ် ကုတ်အင်္ကျီ၊ ခေါက်ရိုးကျနေသောစတိုင်ဘောင်းဘီတို့ကို ဝတ်ထားသော ထိုအမျိုးသမီးကို ဒုဗိုလ်မအေးမြင့် ငေးကြည့်နေမိသည်။ […]

The Sheroines of Tavoy – ထားဝယ်နှင်းဆီ

Dawei Watch

July 5, 2024

[အခန်း – ၁] ၁၉၅၅ ခုနှစ်။ ထားဝယ်ခရိုင်။ သရက်ချောင်းမြို့နယ်။ သံခွချောင်းဖျား။ ဇွန်လမိုးသည် မုတ်သုံသစ်တောအုပ်စိမ်းညို့ညို့ပေါ်သို့ တစိမ့်စိမ့်။ “စုစုသား ဖယ်သူဆို ဒေါန်းတောန်မိုဆို၊ မငိုပါန စုစုသား၊ ဒါန်းတော့န်မိုအငုမ်သား တောကြောန်ကီး၊ လာပီဆို၊ ဗွီးတံကတို၊ မငိုပါန စုစုသား၊ တောကြောန်ကိုလ ကလားကီးစား” မိုးဖွဲဖွဲကြား ထားဝယ်သားချော့သီချင်းကို အော်ဟစ်ဆိုလာသည့် ကလေးငယ်တစ်စု။ သူတို့လက်ထဲရှိ ခမောက်များထဲတွင်လည်း မိုးရာသီထွက် ဟင်းအတို့အမြုပ်စားစရာ အသီးအရွက် ပေါင်းစုံ။ တောထဲတွင် အလေ့ကျပေါက်သည့် တညှင်ရွက် ခေါ် လန်ကော်ဝှက်၊ ကျောက်ပိန်း၊ ကျီးဥ၊ မျှစ် တို့ကို တောတွင်း နေရာအနှံမှ ခူးယူလာကြခြင်းပင်။ “ဟေ့ . . . ကျားတွေ ဆင်တွေအကြောင်း မဆိုကြပါနဲ့လား . . […]

ထားဝယ်နှင်းဆီ

Dawei Watch

July 4, 2024

စစ်ပွဲထဲက ဇာတ်လမ်း တစ်ပုဒ်ပါပဲ။ ခက်ဇော် ရဲ့ ဟန်အတိုင်း တကယ်ဖြစ်ပျက်ခဲ့တဲ့ သမိုင်းကျောရိုးပေါ်အခြေခံပြီး တကယ်ရှိတဲ့ ဇာတ်ကောင်များရယ်၊ စိတ်ကူးယဉ်ဇာတ်ကောင်အချို့ ပေါင်းစပ်ဖန်တီးထားတဲ့ ဝတ္ထုအမျိုးအစားပါ။ ဟိုမိုဆေးပီးယန်းခေတ်ကနေ ဂလိုဘယ်လိုက်ဇေးရှင်းခေတ်အထိ လူသားဖြစ်တည်မှုသမိုင်းနဲ့အတူ မျိုးစုံသောစစ်ပွဲတွေဟာ ကျွဲကူးရေပါခဲ့ကြတယ်။ အမဲလိုက်ကြသူချင်းဖြစ်ကြတဲ့စစ်ပွဲမှသည်၊ ဘာသာရေး၊လူမျိုးရေး စစ်ပွဲတွေထောင်ချီ။ ဖိနှိပ်သူနဲ့ တော်လှန်သူကြားက စစ်ပွဲတွေကလည်း ဒုနဲ့ဒေး။ စစ်ပွဲအများစုဟာ စစ်နိုင်သူယောက်ျားတွေကိုသာ မှတ်တမ်းအဖြစ်၊ ဇာတ်လမ်းအဖြစ် အမွှန်းတင်အသားပေးခဲ့ကြတယ်။ တကယ်တမ်း စစ်ပွဲတခုရဲ့နောက်ကွယ်မှာ နာကြင်ထိခိုက်ခဲ့ရ၊ ပေးဆပ်ရင်းနှီးခဲ့ရတဲ့အထဲ အမျိုးသမီးတွေရဲ့ ကဏ္ဍကို ပေါ်ပေါ်လွင်လွင်ဖော်ပြခဲ့တဲ့ ဝတ္ထုတွေဟာ နည်းပါးပါတယ်။ ဒီဝတ္ထုကတော့ ကိုလိုနီခေတ်မြန်မာနိုင်ငံကနေ စစ်အာဏာရှင်ခေတ်အထိ ရုန်းကန်လှုပ်ရှားခဲ့တဲ့ အမျိုးသမီးအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုရဲ့..သမိုင်းမှတ်တမ်းပေါ် အခြေခံထားပါတယ်။ “ထားဝယ်အမျိုးသမီးသမဂ္ဂ”ရဲ့ သမိုင်းနောက်ခံဝတ္ထုလို့ ပြောရမှာပါပဲ။ တော်လှန်ရေးအဆက်ဆက် အမေ့ခံဒေသဖြစ်ခဲ့တဲ့ ထားဝယ်ဒေသရဲ့ လူသိနည်းတဲ့ သမိုင်းတွေ၊ ပုန်ကန်မှုအရေးအခင်းတွေ၊ ပြည်တွင်းစစ်၊ […]

ပြန်မလာတော့ဘူး ဆိုပေမဲ့

Dawei Watch

June 21, 2024

ပင်လယ်ပြင်ကို ငေးရင်း ‘ဟင်း’ခနဲ ချလိုက်တဲ့ သက်ပြင်းနဲ့အတူ ဇာတိကိုလွမ်းစိတ်ဟာ သူ့ရင်ဘက်ထဲမှာ ငြိမ်ကျသွားပါတယ်။ ပင်လယ်သားတစ်ယောက် ပင်လယ်ကို အချိန်ကြာကြာ ငေးကြည့်နေတာက ကမ်းခြေကို အပန်းဖြေလာကြတဲ့ အရပ်တစ်ပါးကလူတွေနဲ့ မတူတဲ့ ခံစားမှုနဲ့ပါ။ စိတ်တွေဟာ လွန်ခဲ့တဲ့ ၂၅ နှစ်၊ ပင်လယ်ထဲက သူ့အတိတ်ဆီ။ အခု သူရောက်နေတာက ထိုင်းနိုင်ငံတောင်ပိုင်းက ပင်လယ်ပြင်။ နောက်တစ်မျိုးပြောရရင် တစ်ချိန်က မုန်းတီးစွာ ‘တာ့တာ’ပြခဲ့တဲ့ ပင်လယ်ပြင်။ ဒီနေရာမှာ သူ့ခြေရာတွေကို သူ ပြန်တွေ့နေရတယ်။ တချို့အရာတွေက ခေတ်စနစ်တွေနဲ့အတူ ပြောင်းလဲသွားကြပြီ။ တချို့နေရာတွေကတော့ အတိတ်ပုံရိပ်တွေ ထင်ကျန်နေဆဲ။ အဲဒါတွေကိုမြင်တိုင်း ‘အဲဒီတုန်းကပေါ့’ ဆိုတဲ့ ခံစားမှုဟာ သူ့စိတ်ထဲကို ဝင်လာစမြဲ။ “ခါးသီးမှုတွေ၊ အနိုင်ကျင့်မှုတွေ အများကြီးကြုံခဲ့ရတယ်” လို့ ပြောရင်း ဘီယာဘူးကို နှုတ်ခမ်းမှာ […]

ပါချန် ပုံပြင်

Dawei Watch

June 11, 2024

စစ်အာဏာအရိပ်မည်းတွေ လွင့်ပျယ်သွားပြီဆိုတဲ့ ခံစားမှုဟာ ၂၈ နှစ်အရွယ် လူငယ် ကိုထွန်းလတ်(အမည်လွှဲ)အတွက် မြန်မာနိုင်ငံမှာ ကျောင်းတစ်ခုဖွင့်ပြီး လူငယ်တွေကို စာသင်ပေးဖို့ အိပ်မက်တွေ ဖြစ်လာစေခဲ့ပါတယ်။ သူဟာ ဇနီးနဲ့ သားသမီးတွေနဲ့အတူ ထိုင်း-မြန်မာ နယ်ခြားမြစ်ဖြစ်တဲ့ ပါချန်မြစ်ကို လှေနဲ့ဖြတ်ကူးခဲ့ကြပါတယ်။ မြစ်လယ်ကို ရောက်တဲ့အခါမှာတော့ ကိုထွန်းလတ်ဟာ သူ့အိတ်ထဲကနေ တစ်စုံတစ်ရာကို ဆွဲထုတ်ယူလိုက်ပါတယ်။ စာရွက်စာတမ်းတချို့ သူ့လက်ထဲမှာ ပါလာပါတယ်။ သူတို့ ဇနီးမောင်နှံအပြင် ထိုင်းနိုင်ငံမှာ မွေးဖွားခဲ့တဲ့ သမီးနဲ့ သားအတွက် ထိုင်းနိုင်ငံက ထုတ်ပေးထားတဲ့ နေထိုင်ခွင့်ဆိုင်ရာ အသိအမှတ်ပြုလက်မှတ်တွေ၊ သက်သေခံကတ်ပြားတွေ စတဲ့ မှတ်တမ်းမှတ်ရာ အထောက်အထားတွေဖြစ်ပါတယ်။ ကိုထွန်းလတ်ဟာ အဲဒါတွေအကုန်လုံးကို မြစ်ရေထဲမှာ မျှောချလိုက်ပါတော့တယ်။ ဒီမိုကရေစီလင်းပွင့်စ မိမိတိုင်းပြည်ထဲမှာပဲ အခြေချနေထိုင်တော့မယ်ဆိုတဲ့ စိတ်ပိုင်းဖြတ်မှုနဲ့ပါပဲ။ ထိုင်းနိုင်ငံကို တရားမဝင်ပုံစံနဲ့ နောက်တစ်ကြိမ် လာစရာမလိုတော့ဘူးဆိုတဲ့ […]

အပူလုံးကြွ လူလုံးမလှ ထားဝယ်သားတို့ရဲ့ ပဉ္စသောက

Dawei Watch

May 2, 2024

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးတော့ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် လော်လာတာက လျှပ်စစ်ကား(EV)တွေ အသုံးပြုကြဖို့ဆိုပဲ။ စစ်ကောင်စီလက်ထက်မှာ လျှပ်စစ်မီးတွေပျက်လို့ ကျေးလက်တွေမပြောနဲ့ မြို့ပြတွေတောင် ဖယောင်းတိုင်နဲ့ နေနေရတာ။ လျှပ်စစ်ကားများ ဘာနဲ့အားသွင်းကြမလို့ပါလိမ့်လို့ တွေးမိပြီး ရယ်မိသေးတယ်။ ငါတို့ထားဝယ်ကတော့ လျှပ်စစ်တစ်ယူနစ် ၄၀၀ ကျော်နဲ့ ဈေးကြီးပေးသုံးနေရတယ်ဆိုပေမယ့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးတို့လို မြို့ကြီးတွေမှာ မီးပျက်လို့ လူတွေအခက်တွေ့နေချိန် ထားဝယ်မှာတော့ အေးဆေးပဲ။ ဒီတော့ စက်သုံးဆီဈေးတွေတက်လို့ စိတ်ညစ်နေတဲ့ ကိုယ့်လည်း လျှပ်စစ်နဲ့ အားသွင်းလို့ရတဲ့ EV ဆိုင်ကယ်လေးတစ်စီး ဝယ်ဖို့ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ EV ဆိုင်ကယ်လေး ဝယ်ပြီးကာမှ ငါးပါးမှောက်ပါကရောလား။ ငါတို့က လျှပ်စစ်မီးကို စျေးကြီးပေးဝယ်သုံးရပေမယ့် မီးမှန်တယ်ကွဆိုပြီး ကြွေးကြော်ခဲ့တဲ့ ထားဝယ်သားတွေ အခုတော့ မီးပျက်တဲ့ ဒုက္ခကို နဖူးတွေ့ ဒူးတွေ့ကြုံနေကြရပြီလေ။ ပျက်နေတဲ့မီးစက်ကြီးကို သူတို့ပြင်ပြီးရင် ပုံမှန်ရတော့မယ် […]

အပူလုံးကြွ လူလုံးမလှ ထားဝယ်သားတို့ရဲ့ ပဉ္စသောက

Dawei Watch

May 2, 2024

မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးတော့ ကျယ်ကျယ်လောင်လောင် လော်လာတာက လျှပ်စစ်ကား(EV)တွေ အသုံးပြုကြဖို့ဆိုပဲ။ စစ်ကောင်စီလက်ထက်မှာ လျှပ်စစ်မီးတွေပျက်လို့ ကျေးလက်တွေမပြောနဲ့ မြို့ပြတွေတောင် ဖယောင်းတိုင်နဲ့ နေနေရတာ။ လျှပ်စစ်ကားများ ဘာနဲ့အားသွင်းကြမလို့ပါလိမ့်လို့ တွေးမိပြီး ရယ်မိသေးတယ်။ ငါတို့ထားဝယ်ကတော့ လျှပ်စစ်တစ်ယူနစ် ၄၀၀ ကျော်နဲ့ ဈေးကြီးပေးသုံးနေရတယ်ဆိုပေမယ့် ရန်ကုန်၊ မန္တလေးတို့လို မြို့ကြီးတွေမှာ မီးပျက်လို့ လူတွေအခက်တွေ့နေချိန် ထားဝယ်မှာတော့ အေးဆေးပဲ။ ဒီတော့ စက်သုံးဆီဈေးတွေတက်လို့ စိတ်ညစ်နေတဲ့ ကိုယ့်လည်း လျှပ်စစ်နဲ့ အားသွင်းလို့ရတဲ့ EV ဆိုင်ကယ်လေးတစ်စီး ဝယ်ဖို့ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ EV ဆိုင်ကယ်လေး ဝယ်ပြီးကာမှ ငါးပါးမှောက်ပါကရောလား။ ငါတို့က လျှပ်စစ်မီးကို စျေးကြီးပေးဝယ်သုံးရပေမယ့် မီးမှန်တယ်ကွဆိုပြီး ကြွေးကြော်ခဲ့တဲ့ ထားဝယ်သားတွေ အခုတော့ မီးပျက်တဲ့ ဒုက္ခကို နဖူးတွေ့ ဒူးတွေ့ကြုံနေကြရပြီလေ။ ပျက်နေတဲ့မီးစက်ကြီးကို သူတို့ပြင်ပြီးရင် ပုံမှန်ရတော့မယ် […]

အပူသံသရာ

Dawei Watch

April 9, 2024

တပေါင်း တန်းခူး မိုးသားကျူး ဆိုပေသိ ပြာလဲ့လဲ့ အဇဋာ၌ တိမ်စိုင်လွှာပါးပါးလျလျကိုမျှ မမြင်ရ။ ဤဝသန္တ ရက်များတွင် ဥဩသည် နေ့ ည မပြတ် တေးသံကျူးနေပြန်သည်။ သစ်ပင်အတော်များများကား အရွက်များ မကပ်နိုင်ရှာတော့ပြီ။ အများစုမှာ ဗလာကျင်းသော ပင်ထီးတည်းဖြင့် ရိုးတံကျဲလျက် အပူဒဏ်ခံနေကြရရှာသည်။ အရိပ်မဲ့သော ပြင်လွင်များ၌ နွယ်မြက်စိမ်းတို့ သည် ခြောက်သယောင်းခဲ့ပြီ။ ရိုးပြတ်များသာ ကျန်တော့သော လယ်ကွင်းများ၊ ကန်သင်းရိုးများ၌လည်း စိမ်းစိုသော ဌာန နတ္ထိ။ ဝဠာရှစ်ခွင်၌ နွေ၏ သရုပ်တို့က လွှမ်းထားနှင့်ပြီ။ သည်လိုအချိန်ခါတွင် မလိုချင်ပါဘဲနှင့် ဆိုက်ဆိုက် မြိုက်မြိုက်ကြီး ရောက်လာနေသည်ကား အပူ။ ရိုးရိုး အပူမဟုတ်။ ကိုယ်စိတ်နှလုံးကို ကျွမ်းလောင်စေသော အပူ။ သောက ပရိဒေဝအပူ၊ ဒုက္ခဒေါမနဿ အပူ။ လူမှန်းသိတတ်ကာစ […]