BREAKING
January 24, 2025

ဆောင်းပါး

မီးဖိုချောင်တိုက်ပွဲ

Dawei Watch

May 25, 2023

ထားဝယ်မြို့ပေါ်ရပ်ကွက်နေ မဖြူဝင်းတို့မိသားစု၏ ထမင်းဝိုင်းကလေးမှာ ယခင်ကလိုမဟုတ်တော့။ ပင်လယ်စာနှင့် သား၊ငါးပေါများကြွယ်ဝသည့် တနင်္သာရီတိုင်းမှ ဒေသထမင်းဝိုင်းများမှာ အသား၊ငါး စသော ဆီပြန်ဟင်းများအပြင် အသီးအရွက်ကြော်တစ်ခွက် ၊ ဟင်းချိုတစ်ခွက်နှင့် မပါမဖြစ် ထားဝယ်ငပိသုပ်နှင့် တို့စရာများက နေရာယူထားစမြဲပင်။ ယခုမူ ထမင်းစားပွဲပေါ်တွင် မိသားစု စားလောက်ရုံ ဟင်းလေးတစ်ခွက်ဖြင့်သာ ထမင်းဝိုင်းက တိတ်ဆိတ်ခြောက်ကပ်နေသည်။ စစ်အာဏာသိမ်းမှုကြောင့် မြန်မာနိုင်ငံအနှံ့ တော်လှန်ရေးတိုက်ပွဲများ ဖြစ်ပေါ်လာသလို အခြေခံလူတန်းစားများ၏ မီးဖိုချောင်များတွင်လည်း ဝမ်းရေးတိုက်ပွဲများ ပြင်းထန်လာနေသည်။ ကိုဗစ်နိုင်တင်း ရောဂါကပ်ဘေးနှင့် ယူကရိန်း-ရုရှားစစ်ပွဲတို့ကြောင့် အငတ်ဘေး ရင်ဆိုင်ရဖွယ်ရှိနေကြောင်း သတိပေးမှုများရှိနေချိန် မြန်မာနိုင်ငံတွင်တော့ အငတ်ဘေးကျရောက်နေသူ အများအပြားရှိလာနေပြီဖြစ်သည်။ စစ်တပ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်တွင် အထွေထွေကုန်ဈေးနှုန်းများ အဆမတန်မြင့်တက်လာသော်လည်း ဝင်ငွေက တိုးမလာ။ နိုင်ငံရေး မတည်ငြိမ်မှုနှင့် ပဋိပက္ခဖြစ်စဉ်များကြောင့် အလုပ်အကိုင် ရှားပါးလာမှုနှင့်အတူ အလုပ်လက်မဲ့များလည်း တိုးလာနေသည်။ မဖြူဝင်းဆိုလျှင် […]

မြန်မာ့အရေးအပေါ် အာဆီယံလုပ်ဆောင်နေမှုများ

Dawei Watch

May 10, 2023

အရှေ့တောင်အာရှနိုင်ငံများအသင်း (အာဆီယံ) သည် မြန်မာနိုင်ငံတွင် အကျပ်အတည်းများ ဆက်လက် ဖြစ်ပွားနေသည့်အတွက် လူသားချင်း စာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ အကူအညီများကို ဆက်တိုက် ပံ့ပိုးနိုင်ရေးအတွက် “ပြည့်စုံသော” လိုအပ်ချက်များကို အကဲဖြတ်မှုအား အပြီးသတ်လုပ်ဆောင်နေလျက် ရှိသည်။ မေလ ၉ ရက်မှ ၁၁ ရက်အထိ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ၊ လာဘွမ်ဘာဂျိုတွင် ကျင်းပနေသည့် အာဆီယံ၏ နှစ်စဉ် အစည်းအဝေးတွင် အဆိုပါ အကဲဖြတ်မှုကို အပြီးသတ်နိုင်မည်ဟု အဖွဲ့အနေနှင့် မျှော်လင့်ထားသည်။ အာဆီယံအဖွဲ့၏ မြန်မာနိုင်ငံဆိုင်ရာ အသက်ကယ်ခြင်းနှင့် လူသားချင်းစာနာမှုဆိုင်ရာ အကူအညီပေးရေး ကဏ္ဍတွင်း ၎င်း၏လုပ်ငန်းစဉ် ပထမအဆင့်ကို “အနည်းနှင့်အများ” ပြီးမြောက်ခဲ့ပြီ ဖြစ်သည့်အတွက် ယခုလို မျှော်လင့်နိုင်ခြင်း ဖြစ်ကြောင်း အာဆီယံ အထွေထွေအတွင်းရေးမှူးချုပ် ကောင်းဝ်ကင်မ်ဟွန်း က ပြောသည်။ အဆိုပါ ကဏ္ဍ၏ ပထမအဆင့် […]

သွေးလွန်တုပ်ကွေးကို ဘယ်လိုတိုက်မလဲ

Dawei Watch

May 10, 2023

တနင်္သာရီတိုင်းရှိ ဒေသအချို့တွင် သွေးလွန်တုပ်ကွေး ဖြစ်ပွားမှုများရှိနေသည်။ မိုးရာသီမှာသာ အဖြစ်များလေ့ရှိသော သွေးလွန်တုပ်ကွေးမှာ ရာသီမရွေးတော့ဘဲ နွေရာသီမှာပင် ဖြစ်ပွားလာနေခြင်းဖြစ်သည်။ နွေရာသီရေရှားပါးမှုကြောင့် သောက်သုံးရေသိုလှောင်ခြင်းကလည်း ရာသီချိန်မတိုင်မီ သွေးလွန်တုပ်ကွေးဖြစ်စေသည့် အကြောင်းအရင်းတစ်ရပ်ဖြစ်သည်။ သွေးလွန်တုပ်ကွေးပိုးသယ်ဆောင်သည့် အေးဒီးစ်ခြင်မှာ ရေကြည်ရေသန့်တွင်သာ ပေါက်ဖွားလေ့ရှိသည်။ ယခင်က သွေးလွန်တုပ်ကွေးကာကွယ်ရေးလုပ်ငန်းစဉ်အဖြစ် ခြင်ပေါက်ဖွားစေသည့် ပိုးလောက်လန်းနှိမ်နင်းရေး ဖုံး၊သွန်၊လဲ၊ စစ် လုပ်ကြရန် ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန် ပညာပေးခဲ့သည်။ ထို့အပြင် သွေးလွန်တုပ်ကွေး ဖြစ်လာပါက နီးစပ်ရာဆေးရုံဆေးခန်းများတွင် အမြန်ဆုံးပြသပြီး ကျွမ်းကျင်ကျန်းမာရေး ဝန်ထမ်းများ၏ ကုသမှုခံယူခြင်း၊ သွေးလွန်တုပ်ကွေးဖြစ်သူ၏ နေအိမ်ဝန်းကျင်ကို ခြင်ဆေးဖြန်းပြီး ရောဂါပိုးသယ်ဆောင်သည့် ကွင်းဆက်ကို ဖြတ်တောက်ကြလေ့ရှိသည်။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်တွင်မူ ဖုံး၊သွန်၊လဲ၊စစ် လုပ်ရန် ဆော်ဩမည့်အဖွဲ့အစည်းများ အားနည်းသွားသည်။ ထို့အပြင် သွေးလွန်တုပ်ကွေးဖြစ်လာပါကလည်း နေရာဒေသအများစုတွင် ဆေးရုံ၊ဆေးခန်းပြရန် လက်လှမ်းမမီတော့သည့် အခြေအနေများနှင့် ရင်ဆိုင်နေရသည်။ ယင်းကြောင့် […]

ရေလောင်းမှပွင့်သည့် ဂိတ်များ

diz_admin

April 26, 2023

အဝေးပြေးလမ်းမကြီးများ အပါအဝင် လမ်းဆုံလမ်းခွများတွင် စစ်ဆေးရေးဂိတ်များက အစီအရီရှိနေသည်။ ယင်းဂိတ်များမှာ ရေလောင်းမှ ပွင့်သည့်ဂိတ်များဟု ဆိုကြသည်။ ဆယ်စုနှစ်တစ်ခုခန့် ပျောက်ကွယ်သွားသည့် ဝါးတားဂိတ်ဟု ခေါ်ကြသော ဝါးလုံးတားဂိတ်များမှာ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးချိန်တွင် အစီအရီပြန်ထွက်ပေါ် လာသည်။ ဂိတ်များကို ဖြတ်ရန်အတွက် ပိုက်ဆံပေးကြရသည်ကို ခေတ်စကားဖြင့် ရေလောင်းသည်ဟု ခေါ်ကြရာ ယင်းဂိတ်များမှာ ရေလောင်းမှ ပွင့်သည့်အံ့ဖွယ်ဂိတ်များ ဖြစ်လာသည်။ အာဏာမသိမ်းမီက တနင်္သာရီတိုင်းအတွင်း ခရီးသည်တင်ယာဉ်များကို စစ်ဆေးနေသည့် ဂိတ်မှာ နှစ်ခုသာရှိသည်။ မွန်ပြည်နယ်နှင့် တနင်္သာရီတိုင်းအစပ်ရှိ မလွှဲတောင်ဂိတ်နှင့် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်သွားရာ မေတ္တာတံတားဂိတ်ဖြစ်သည်။ ယင်းကာလက အဆိုပါဂိတ်နှစ်ခုတွင် ပုံမှန်အားဖြင့် မှတ်ပုံတင်မှလွဲပြီး အခြားထွေထွေထူးထူး စစ်‌ဆေးလေ့မရှိပေ။ ယင်းအပြင် ဗျောတောဝဂိတ်၊ ပေါက်တိုင်းတံတားဂိတ်၊ အိမ်ရှေ့ပြင်ဂိတ်ကဲ့သို့ နေရာအချို့တွင် ကင်းချထားသည့် ရဲအချို့ရှိသော်လည်း လက်ဖက်ရည်ဖိုး တောင်းသည်မှအပ စစ်ဆေးလေ့မရှိကြပေ။ ထိုအချိန်က […]

ပူလွန်းတဲ့နွေမှာ ရှားလာတဲ့ ရေကြည်တစ်ပေါက်

diz_admin

April 23, 2023

ဦးထွန်းတစ်ယောက် လှေကိုဒုန်းစိုင်းမောင်းနေပါတယ်။ ရေငန်ပတ်လည်ဝိုင်းထားတဲ့ ပြင်ကြီးကျွန်းမှာ ရေချိုပြတ်နေတာ ရက်ပေါင်း ၆၀ လောက်ရှိနေပါပြီ။ လူဦးရေရာဂဏန်းလောက်အတွက် သူတို့ကျွန်းမှာ သောက်စရာ ရေကြည်၊ ရေသန့်မရှိတော့။ ထားဝယ်မြစ်ဝ လောင်းလုံးမြို့နယ်ထဲမှာပါတဲ့ တံငါရွာလေးဖြစ်တဲ့ ပြင်ကြီးကျွန်း။အဲဒီကျွန်းကနေ သရက်ချောင်းမြို့နယ် ဆင်းကူးပြင်ရွာလေးကို ဦးထွန်းဦးတည်သွားနေတာပါ။ လှေ‌ပေါ်မှာ အရွယ်စုံ ဆိုဒ်စုံ ထည့်စရာဘူးများ။ “ရွာထဲက ရေကန်ကခန်းသွားပြီဆိုတော့ အဝေးကြီးမှာ သွားခပ်နေရတယ်” လို့ ဦးထွန်းကဆိုပါတယ်။ ပြင်ကြီးကျွန်းနဲ့ ဆင်းကူပြင်ဟာ လှေနဲ့အသွားအပြန် တစ်နာရီလောက်ကြာပါတယ်။ မိုးများရေလျှံ မိုးနည်းရေရှား တနင်္သာရီတိုင်းဟာ ရေရှားပါးမှုဒဏ်ကို ဒေသခံတွေ ခံစားလာကြရပြန်ပါပြီ။ ရာသီဥတုဟာ တစ်နှစ်ထက်တစ်နှစ်ပိုပူပြင်းလာပြီး ရေရှားပါးတာကို နှစ်တိုင်းခံစားနေကြရပေမယ့် ပြဿနာရဲ့ ရင်းမြစ်ကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ခြင်းမရှိသေးသလို ဖြေရှင်းပေးမယ့်သူလည်း မရှိပါဘူး။ “ရေရှားပြီဆိုရင် ရေလှူပေးတဲ့အဖွဲ့တွေကိုပဲ အားကိုးနေရသေးတယ်။ ဒီနှစ်တော့ ရေလှူပေးတဲ့အဖွဲ့တွေကိုလည်း မဆက်သွယ်တော့ဘူး။ […]

ထိုင်းအစိုးရ၏ လုပ်ရပ်များက စစ်ကောင်စီကို တရားဝင်ကြောင်း အသိအမှတ်ပြုရာ ရောက်နေပြီလား

diz_admin

April 13, 2023

၂၀၂၁ ခုနှစ်တွင် အရပ်သားအစိုးရထံမှ အာဏာသိမ်းပြီးနောက် အုပ်စိုးနေသည့် မြန်မာစစ်တပ်ကို တိုက်ရိုက်ဝေဖန်ခြင်းမပြုမိစေရန် ထိုင်းနိုင်ငံက သတိထားခဲ့သော်လည်း မကြာသေးမီက ဖြစ်ရပ်များကြောင့် ၎င်း၏အိမ်နီးနားချင်းအစိုးရအပေါ် ထားရှိသည့် အမြင်နှင့် ပတ်သက်ပြီး ရှင်းလင်းစွာ နားလည်ရန် ခက်ခဲသယောင် ဖြစ်လာသည်။ ထိုင်း၊ မြန်မာနှင့် လာအိုနိုင်ငံတို့၏ အချို့နေရာများတွင် မီးခိုးမြူများ ထူထပ်နေခြင်းကြောင့် ထိုင်းဝန်ကြီးချုပ် ပရာယွတ်ချန်အိုချာက လာအိုဝန်ကြီးချုပ် ဆုန်ဆေး ဆီဖန်ဒုန် နှင့် မြန်မာစစ်ကောင်စီ ခေါင်းဆောင် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်တို့ကို ဧပြီလ ၇ ရက်နေ့က လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ပြီး နယ်စပ်ဖြတ်ကျော် လေထုညစ်ညမ်းမှုကို ကိုင်တွယ်ဖြေရှင်းနိုင်ရန် ဆွေးနွေးပွဲတစ်ခု ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ယင်းနောက်ပိုင်းတွင် ထိုင်းနိုင်ငံ နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးဌာနက စစ်ကောင်စီခေါင်းဆောင်ကို “မြန်မာနိုင်ငံ၏ ဝန်ကြီးချုပ်” ဟူ၍ မြန်မာနိုင်ငံအတွင်းနှင့် ကမ္ဘာ့အခြားနေရာအများအပြားတွင် အငြင်းပွားဖွယ် ရာထူးအခေါ်အဝေါ် […]

မျက်ရည်ဖြင့် ဆင်နွှဲရသည့် သင်္ကြန်

diz_admin

April 13, 2023

လူအုပ်စုကြီးက မိမိအလှည့်ရောက်မည့်အချိန်ကို နွေနေပူပူတွင် စောင့်ဆိုင်းနေကြရသော်လည်း မျက်နှာများတွင် အပြုံးရိပ်များဖြင့် တက်ကြွမှုများတွေ့နေရသည်။ တစ်နှစ်တာလုံး ရေခြားမြေခြားတွင် အလုပ်လာရောက်လုပ်ကိုင်နေသူများအတွက် အိမ်ပြန်ရတော့မည်ဆိုသည့် အတွေးက နွေနေပူပူကိုပင် အံတုနေသယောင်။ သူတို့တွေက သင်္ကြန်တွင်း နေရပ်ပြန်ကြမည့် ထိုင်းနိုင်ငံရောက် ရွှေ့ပြောင်းအလုပ်သမားများဖြစ်သည်။ မြန်မာနိုင်ငံသားများတော့မဟုတ် ကမ္ဘောဒီယားနိုင်ငံသားများဖြစ်သည်။ အလုပ်အကိုင် အခွင့်အလမ်းများအတွက် မိမိမွေးရပ်နိုင်ငံမှ ထွက်ခွာ၍ ရွှေ့ပြောင်းအလုပ် လုပ်ကိုင်နေခဲ့ရသော မြန်မာအလုပ်သမား အရေအတွက်သည် ထိုင်းနိုင်ငံတွင် သန်းချီရှိသည်။ အလုပ်သမားများသည် တစ်နှစ်ပတ်လုံး အလုပ်လုပ်ပြီးနောက် သင်္ကြန်အားလပ်ရက်တွင် မြန်မာနိုင်ငံရှိ မိဘအိမ်သို့ တစ်လခန့်ကြာအောင် နေရပ်ပြန် ရေကစားလေ့ရှိကြသည်။ ထိုင်းနိုင်ငံက ကိုဗစ်ကပ်ရောဂါကြောင့် ၃ နှစ်နီးပါးပိတ်ထားခဲ့သော နယ်စပ်ဂိတ်များ၊ နိုင်ငံတကာလေဆိပ်များကို ယခင်နှစ်လယ်ပိုင်းမှစ၍ ပြန်လည်ဖွင့်လှစ်ပေးခဲ့သည်။ ယခုနှစ်တွင် နိုင်ငံအလိုက် နှစ်သစ်ကူးပွဲတော် ဆင်နွှဲရန်အတွက် လာအို နှင့် ကမ္ဘောဒီးယား […]

အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်အမတ်နှင့် ထိုင်ဝမ်သမ္မတတို့ တွေ့ဆုံမှုအပေါ် ပြင်းထန်လာသော တရုတ်အစိုးရ၏ တုံ့ပြန်မှုများ

diz_admin

April 9, 2023

အမေရိကန် ၏ နိုင်ငံရေး ခေါင်းဆောင်မှု အဆင့်တွင် တတိယ အမြင့်ဆုံး အရာရှိ ဖြစ်သည့် အမေရိကန် အောက်လွှတ်တော်ဥက္ကဋ္ဌ  ကယ်ဗင် မက်ကာသီ နှင့် အခြားသော ရီပတ်ဘလီကန် နှင့် ဒီမိုကရက်တစ် ပါတီများမှ လွှတ်တော် အမတ်များသည် ကယ်လီဖိုးနီးယား ပြည်နယ်၊ ဆီမိုင် တောင်ကြားရှိ ရော်နယ်ရေဂင် သမ္မတ စာကြည့်တိုက်တွင် ထိုင်ဝမ် သမ္မတ ဆိုင်အင်ဝမ် ကို လက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့သည်။ ခရီးစဉ်မစတင်မီကတည်းက တရုတ်ထံမှ လက်တုံ့ပြန်မည်ဟု ခြိမ်းခြောက်မှုများ ဆက်တိုက် ရှိနေခဲ့သော်လည်း အမေရိကန် နှင့် ထိုင်ဝမ် သည် ယင်းတွေ့ဆုံမှုကို အကောင်အထည် ဖော်ခဲ့ကြသည်။ ဤသို့ ဧပြီ ၅ရက်နေ့ ၊  အမေရိကန်မြေပေါ်တွင် ရာထူးကြီး အမေရိကန် အရာရှိ တစ်ဦးအပါအဝင် […]