BREAKING
December 23, 2024

ဆောင်းပါး

“တနင်္သာရီရိုးရာ နတ်လမ်းပြ နဝဒတ် (နဝထပ်)အိုင်နှင့် လက်ယာရစ် ချည်ချည်ခြင်းဓလေ့”

Dawei Watch

December 8, 2023

တနင်္သာရီဒေသ တနင်္သာရီလူမျိုးရိုးရာဓလေ့များထဲတွင် ချည်ချည်ခြင်း ဓလေ့ကို ပုံစံအမျိုးမျိုး၊ ရည်ရွယ်ချက်အမျိုးမျိုးနှင့် ယနေ့တိုင် အစီအရင် ပြုလုပ်နေကြသည်ကို လေ့လာနိုင်ပေသည်။ ထိုအထဲမှာမှ- “နတ်လမ်းပြ န၀ဒတ်(နဝထပ်)အိုင် အစီအရင်နှင့် လက်ယာရစ် ချည် ချည်ခြင်း”၊ ဘေးအန္တရာယ်ကင်းရှင်းစေရန်နှင့် အစစ အရာရာအဆင်ပြေ အောင်မြင်စေရန် ရည်ရွယ်ချက်များဖြင့် ခရီးဝေးမထွက်ခွာမီ “မေတ္တာဖွဲ့နှောင် ချည်ချည်ခြင်း”၊ ဆိုးမိစ္ဆာများ အနှောင့်အယှက်ပြုခြင်းမှ ကာကွယ်နိုင်ရန်နှင့် ကျန်းမာချမ်းသာ ပျော်ရွှင်စေရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် ခလေးများတွင် “ချည်မန်း၊ ခမည်းပေး ချည်ခြင်း”၊ သေသူဝိဉာဉ် လိပ်ပြာခွဲရန် ခန္ဓာအရပ်အတိုင်း “ချည်ကြိုးဖြတ် ချည်ထည့်ခြင်း”စသော ရှေးရိုးအစဉ်အလာနှင့်အညီ ချည်ချည်ခြင်းဓလေ့များကို ပြုလုပ်နေကြသည်မှာ တနင်္သာရီဒေသတွင် ယနေ့တိုင် တွေ့ရှိနေရသေးသည်။ တနင်္သာရီဒေသိယစကားဖြင့် ချည်ချည်ခြင်းကို “ချယ်မန်း ခယ်ပေးဟ္ရယ်”လို့ ပြောပါသည်။ ထိုထဲမှာမှ တနင်္သာရီဒေသအတွင်း အလှူများ ပြုလုပ်ချိန်တိုင်းတွင် […]

စစ်ကောင်စီအတွက် နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးဝင်ငွေ အများဆုံးရနေသည့် ထီးခီးဂိတ်

Dawei Watch

December 7, 2023

နယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းများအနက် ထီးခီးနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှာ ကုန်သွယ်မှုတန်ဖိုး အများဆုံးရှာဖွေပေးနေသည့် ဂိတ်ဖြစ်ကြောင်း စစ်ကောင်စီ၏ စီးပွားရေးနှင့် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေး ဝန်ကြီးဌာနက ထုတ်ပြန်လိုက်သည်။ ထီးခီးနယ်စပ်ဂိတ်မှာ ထိုင်းနိုင်ငံ ကန်ချနာဘူရီခရိုင်နှင့် ထားဝယ်ခရိုင်ကြား နယ်နိမိတ်ချင်းထိစပ်နေခြင်းဖြစ်ပြီး KNU တပ်မဟာ(၄) ထိန်းချုပ်နယ်မြေတစ်ခုဖြစ်သည်။ အဆိုပါလမ်းကြောင်းတွင် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်များ မကြာခဏပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုများရှိသလို ကရင်လက်နက်ကိုင်နှစ်ဖွဲ့ (KNU တပ်မဟာ(၄)နှင့် ကော်သူးလေတပ်မတော်(KTLA)) မှာလည်း အချင်းချင်း ထိတွေ့ပစ်ခတ်မှုများဖြစ်နေသည်။ ယင်းလမ်းကြောင်းမှာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလခန့်မှစပြီး နယ်မြေမတည်ငြိမ်မှုနှင့် တိုက်ပွဲများကြောင့် ပို့ကုန် သွင်းကုန်အခန်းကဏ္ဍမှာ ရပ်ဆိုင်းလုနီးပါးဖြစ်နေသည်။ ထို့အပြင် လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး မကောင်းသဖြင့် ကုန်ကားများသွားရန် မလွယ်ကူသည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေသည်။ ကုန်ကားများ သွားမရသည့် အခြေအနေတွင် ရှိနေသည့် အဆိုပါနယ်စပ်ကုန်သွယ်ရေး ဂိတ်စခန်းတစ်ခု ဖြစ်သည့် ထီးခီးကုန်သွယ်ရေးစခန်းမှ ယခုနှစ်တွင် အမေရိကန် […]

စစ်က ကြောက်မက်ဖွယ်ဆိုတာ ငါတို့သိကြပါတယ်။ ဒါဖြင့် ဘာဖြစ်လို့ ထပ်ဖြစ်လာပြန်တာလဲ

Dawei Watch

December 6, 2023

ပြီးခဲ့တဲ့ ၂-နှစ်မှာ သွေးထွက်သံယို အများဆုံး စစ်ပွဲကြီး ၂-ခု ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ အကြောင်းကတော့ ဝမ်းနည်းဖွယ်ကောင်းတဲ့ တွက်ချက်လွဲမှုတွေကြောင့်ပါပဲ။ မကြာသေးမီက သတင်းတွေမှာ လွှမ်းမိုးနေရာယူထားတဲ့ တတိယစစ်ပွဲကတော့ တန်ဖိုးကြီးလှတဲ့ နောက်ထပ် အမှားတစ်ခု ဖြစ်ကောင်းဖြစ်နိုင်ပါတယ်။ ကျနော် ရှင်းပြပါမယ်။ ဘောဂဗေဒပညာရှင်တွေ ကတော့ ဒီအချက်အပေါ် မေးခွန်းထုတ်ကြပါတယ်။ စစ်က ကြောက်မက်ဖွယ်ဆိုတာ ငါတို့သိကြပါတယ်။ ဒါဖြင့် ဘာဖြစ် လို့ ထပ်ဖြစ်လာပြန်တာလဲ? ပထမအချက်က ဒေတာတွေပါ။ ၂၀၂၂ ခုနှစ်မှာ အသက်ပေါင်းများစွာ သေကြေစေတဲ့ စစ်ပွဲက အီသီယိုပီးယားနဲ့ ယူကရိန်း နိုင်ငံတွေမှာ ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။ စစ်ပွဲတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး သေကြေရတာက အီသီယိုပီးယားနိုင်ငံ တီဂရေးဒေသမှာ တစ်သိန်း ကျော်ခဲ့သလို၊ ယူကရိန်းမှာ ၈၁,၀၀၀ ရှိခဲ့တယ်လို့ အော်စလိုအခြေစိုက် ငြိမ်းချမ်းရေးသုတေသန အင်စတိကျု […]

၇ နာရီကြာ ကျောက်မဲတောင် စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲ ဘာကြောင့် မအောင်မြင်တာလဲ

Dawei Watch

November 25, 2023

ထားဝယ်-ထီးခီးသွားကားလမ်းဘေးက ကျောက်မဲတောင်စခန်းကို သိမ်းနိုင်ရန်အတွက် ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေး စုပေါင်းတပ်များက ၇ နာရီကြာ ပြင်းပြင်းထန်ထန် တိုက်ခိုက်ခဲ့သော်လည်း စခန်းသိမ်းနိုင်ခြင်းမရှိဘဲ ပြန်ဆုတ်ခဲ့ရသည်။ အခိုင်အမာတည်ဆောက် ထားသည့် စစ်ကောင်စီ၏ ကျောက်မဲတောင်စခန်းကို နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက် နံနက် ၅ နာရီခွဲမှစတင်ကာ ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးပူးပေါင်းတပ်များက စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ ကျောက်မဲတောင်စခန်းမှာ ဘန်ကာများ၊ ကတုတ်ကျင်းများဖြင့် အခိုင်အမာတည်ဆောက်ထားပြီး သစ်ပင်ကြီးများလည်းရှိသဖြင့် အကာအကွယ်ကောင်းသည့် စခန်းဖြစ်ကြောင်း သံမဏိပြောက်ကျားတပ်ဖွဲ့မှ ဗိုလ်မုတ်ဆိတ်နှင့် ဒေသခံများက စခန်းအခြေအနေကို ပြောပြသည်။ သို့သော်ယင်းစခန်းတွင် စစ်ကောင်စီတပ်၊ ရဲနှင့် ပျူစောထီး စုစုပေါင်း ၃၀ ဝန်းကျင်ခန့်သာရှိသဖြင့် အချိန်တိုအတွင်း အပြီးသိမ်းနိုင်မည်ဟု ပြည်သူ့ကာကွယ်ရေးတပ်ဖွဲ့ ဦးဆောင်သူအချို့က ခန့်မှန်းထားသည်။ “အဲ့ဒီစခန်းကို (နိုဝင်ဘာ ၂၃ ရက်) အဲ့ဒီနေ့မှာ အပြီးသိမ်းဖို့ ကာကွယ်ရေးတပ်တွေက ဆုံးဖြတ်ထားကြပါတယ်” […]

ကူရာမဲ့နေသည့် အိမ်မီးရှို့ခံရသူများ

Dawei Watch

November 5, 2023

ရွာအလယ်မှ ထွက်ပေါ်လာသည့် မီးခိုးလုံးများကို ကြည့်နေရင်း မိမိတို့အိမ်လေး မီးရှို့ခံရပြီလားဟု စိုးရိမ်နေသူများထဲတွင် ကိုခိုင်စိုး(အမည်လွှဲ)လည်းပါသည်။ ငြိမ်းချမ်းသာယာခဲ့သည့် ပင်လယ်ကမ်းခြေ တံငါရွာလေး။ ခရီးသွားလုပ်ငန်းဖြင့် နာမည်ကျော်စပြုနေသည့် ဖိုးဖိုးကျောက်ကမ်းခြေ တည်ရှိရာ ညောပြင်ကျေးရွာလေးမှာ ယခုတော့ မီးခိုးလုံးကြီးများ တလူလူထွက်နေသည်။ ယခုနှစ် မတ်လ ၂၁ ရက် နွေမွန်းတည့်အချိန်တွင် စစ်ကောင်စီတပ်က ရွာထဲရောက်လာသဖြင့် ရွာလုံးကျွတ် စစ်ဘေးရှောင် ထွက်ပြေးခဲ့ကြရသည်။ လူသူကင်းမဲ့နေသည့် ကျေးရွာအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်က နေအိမ်များ မီးရှို့‌ခဲ့သည်။နေ့လယ် ၁၂ နာရီလောက်ကတည်းက လောင်ကျွမ်းနေသည့် မီးတောက်ကြီးမှာ ညနေမိုးချုပ်အချိန်တွင် အရှိန်သေစပြုလာသည်။ ကိုခိုင်စိုးအပါအဝင် ယောက်ျားသားအချို့ ရွာထဲချဉ်းကပ်ဝင်လာကြသည်။ အခြေအနေအကဲခတ်ကြည့်သည်။ မီးတိုက်ခဲ့သည့် စစ်ကောင်စီတပ်နှင့် အရပ်ဝတ်လက်နက်ကိုင် ပျူစောထီးအဖွဲ့များကမူ ရွာထဲတွင်မရှိတော့။ တစ်ချို့အိမ်တွေကို မီးတောက်ကြီးက ဝါးမျိုနေဆဲ။ မီးလောင်ထားသော သစ်တိုင်များထိုးထိုးထောင် နေကြသလို […]

ခြံထွက်သီးနှံ စျေးကွက် ရှာပုံတော်

Dawei Watch

October 25, 2023

အာဏာသိမ်းပြီး ၂ နှစ်ကျော် ကြာလာချိန်မှာတော့ ဒေသသီးနှံတွေ စျေးကွက်ပျက်မှုဒဏ်ကို တောင်သူတွေ ကြုံတွေ့နေကြရပါပြီ။ မြန်မာနိုင်ငံတောင်ပိုင်းမှာ အဓိကစိုက်ပျိုးလေ့ရှိတဲ့ ကွမ်းသီး၊ ဝဥ၊ ဖာလာ တွေကလည်း ဆိုးဆိုးရွားရွား စျေးကွက်ပျက်တဲ့ အထဲပါဝင်နေပါတယ်။ ကွမ်းသီးစိုက်တောင်သူ တစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးချစ်ညိုကတော့ ဒီနှစ်အတွက် အလုပ်သမားမငှားတော့ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။‌ အလုပ်သမားတစ်ယောက်ငှားရမ်းခက တစ်နေ့ကို အနည်းဆုံးတစ်သောင်းကျပ်၊ ကွမ်းသီးခူးခက တစ်လုံးကိုနှစ်ကျပ်။ ခွဲတာနဲ့ အစေ့ထုတ်ဖို့အတွက်က တစ်ပြည်ကို ငါးရာကျပ်။ အလုပ်သမားခ ကုန်ကျစရိတ်တွေကို စိတ်တွက်တွက်ရင်း သူရောင်းရင်ပြန်ရမယ့် ကွမ်းသီးဈေးနှုန်းနဲ့ သူပြန်ဝယ်စားရမယ့် ဆန်၊ ဆီ၊ ဆား ကုန်ဈေးနှုန်းဘက်ကို တွေးရင်း သူကအဲ့လိုဆိုလိုက်တာပါ။ သက်ပြင်းအရှည်ကြီး မှုတ်ထုတ်ရင်းသူက “အခုလူတွေက ကွမ်းသီးကို သိပ်အာရုံမလာကြတော့ဘူး။ ဈေးမှမရှိဘဲကို။ ဆန်တစ်အိတ်ကိုကျပ် ရှစ်သောင်း(ကျပ်)လောက်နဲ့ ဝယ်စားနေရတယ်။ အခုကွမ်းသီးဈေးနဲ့ဆိုရင် အချိန်တစ်ရာရောင်းမှ […]

ဘာဖြစ်လို့ အစ္စရေးက ဒီလို ပြုမူရတာလဲ

Dawei Watch

October 19, 2023

အရှေ့အလယ်ပိုင်းက စစ်ပွဲကြီး လုံးလုံးဖြစ်တော့မယ့် ချောက်ကမ်းပါးထဲ ကျဖို့အလိုမှာ သောကြာနေ့မနက်က အစ္စရေးနိုင်ငံ အနေနဲ့ စစ်ပွဲကြီး ၂ ခုကို ဘယ်လိုဖြတ်ကျော်ခဲ့သလဲ ဆိုတာ ပြန်စဉ်းစားနေမိပါတယ်။ အဲဒီမှာ အရေးပါတဲ့ တူညီတဲ့ ၂ ချက်ရှိ ပါတယ်။ အဲဒါက အီရန်နိုင်ငံက ကျောထောက်နောက်ခံပေးထားတဲ့ နိုင်ငံအစိုးရ မဟုတ်တဲ့အဖွဲ့တွေက စတိုက်ခဲ့တာပါ။ ၂၀၀၆ ခုနှစ်မှာ ဟက်ဇဘိုလာနဲ့ ဖြစ်ပြီး၊ အခုတော့ ဂါဇာက ဟားမာ့စ်အဖွဲ့နဲ့ ဖြစ်ရပြီး သူတို့ဒေသတွေကနေ အစ္စရေးက ပြန် ဆုတ်ခွာခဲ့ပြီးနောက် ဖြစ်ရတာပါ။ အဲဒီ စစ်ပွဲနှစ်ခုလုံးမှာ သူတို့က နယ်စပ်မျဉ်းကို ဖြတ်ကျော်ပြီး ရဲရဲတင်းတင်း စတင်တိုက်ခိုက်ခဲ့ကြပါတယ်။ ဟက်ဇဘိုလာက လူ ၃ ဦးကို သတ်ဖြတ်ပြီး အစ္စရေးစစ်သား ၂ ဦးကို ၂၀၀၆ […]

တနင်္သာရီကို ခြိမ်း‌ခြောက်လာတဲ့ ဥတုကပ်ဘေး

Dawei Watch

October 15, 2023

အယ်လ်နီညို ရာသီဥတုကြုံကြရတော့မယ်လို့ ကြားသိနေရပေမယ့် တနင်္သာရီတိုင်းတွင်တော့  ထူးပြီးစိုးရိမ်နေကြခြင်းမရှိပေ။ ပြင်ကြီးကျွန်းရွာသား ဦးမင်းအောင်လည်း ထို့အတူပင်။ မိုးရာသီ သောက်သုံးရေအလျှံအပယ်ဖြစ်နေတော့ လယ်ထဲဆင်းလိုက်၊ ထားဝယ်မြစ်ထဲ ငါးဖမ်းထွက်လိုက်နဲ့ ဘဝကို ရိုးရိုးရှင်းရှင်းပဲဖြတ်သန်းနေပါတယ်။ မကြာခင် ရာသီဥတုကပ်ဘေးတစ်ခုကျရောက်လာမှာကို သာမန်တောင်သူတစ်ဦးဖြစ်တဲ့ ဦးမင်းအောင် ဂရုစိုက်ရကောင်းမှန်း၊ စိုးရိမ်ပူပန်ရကောင်းမှန်း မသိ။ “အယ်လ်နီညိုမဖြစ်လည်း ရေကနှစ်တိုင်း ရှားနေတာပဲလေ” လို့ ဦးမင်းအောင်ကဆိုပါတယ်။ ထားဝယ်ခရိုင် လောင်းလုံးမြို့နယ် ပြင်ကြီးကျွန်းကျေးရွာဟာ နွေရာသီဆို နှစ်တိုင်း သောက်သုံးရေ အကြီအကျယ်ပြတ်လပ်တဲ့ ဒေသတစ်ခုပါ။ နှစ်တိုင်း ရေအလှူရှင်ကိုမျှော်ရတဲ့ ကျေးရွာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ မနှစ်ကဆိုရင် ကျွန်းပေါ်သောက်သုံးရေ မရှိတော့တဲ့အထိဖြစ်သွားခဲ့လို့ တစ်ဖက်ကမ်း သရက်ချောင်းမြို့နယ် ဆင်ဖြူပြင်ရွာမှာ လှေနဲ့သွားပြီး သောက်သုံးရေဝယ်သုံးခဲ့ရပါတယ်။ အချို့ဆို ချိုးရေမရှိတော့လို့ ထားဝယ်မြစ်ထဲ ရေဆင်းကူးရတဲ့အထိ ဖြစ်ခဲ့ကြတာပါ။ အခုလည်း ပူပြင်းခြောက်သွေ့တဲ့ အယ်လ်နီညိုရာသီဥတုက ပြင်ကြီးကျွန်းရွာကို […]