BREAKING
November 26, 2024

ဆောင်းပါး

တောင်ပိုင်းတွင် ကျင့်သုံးလာသည့် စစ်ကောင်စီ၏ စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေး

Dawei Watch

February 19, 2024

“PDF လက်ခံရင် ရွာဖျက်မယ်” ၊ “အကြမ်းဖက်ထောက်ပံ့အားပေးများ ကြည့်ထား။ နောက်တစ်ခါ တစ်ရွာလုံး ပြာကျမယ်” ထားဝယ်ဒေသတခွင်ရှိ စစ်ကောင်စီတပ်၏ တပ်စခန်းနှင့် စစ်ဆေးရေးဂိတ်များကို တော်လှန်ရေးအဖွဲ့များက တိုက်ခိုက်ပြီးချိန်တွင် တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ အနီးဝန်းကျင်ရှိ ကျေးရွာများကို စစ်ကောင်စီတပ်သားများ ဝင်ရောက်မွှေနှောက်ကာ ဒေသခံများကို ခြိမ်းခြောက်ရေးသားခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။ လောင်းလုံးမြို့နယ်အတွင်းရှိ ယင်းကျေးရွာများကို စစ်ကောင်စီတပ်သားများက မီးရှို့ဖျက်ဆီးခြင်း ၊ ဒေသခံများကို ဖမ်းဆီးခြင်းတို့ လုပ်ဆောင်လေ့ရှိသည့်အပြင် ယင်းသို့ပါ ခြိမ်းခြောက်ရေးသားခြင်းများ လုပ်ဆောင်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ ယင်းပြင် ထားဝယ်ဒေသအတွင်းတွင်လည်း စစ်ကြောင်းထိုးချိန် ဒေသခံနေအိမ်များတွင် စစ်ကောင်စီတပ်သားများက ခြိမ်းခြောက်စာများရေးသားပြီး ပြည်သူများကို စိတ်ဓာတ်စစ်ဆင်ရေး၊ တနည်းအားဖြင့် အကြောက်တရားသွင်းရေး လုပ်လေ့ရှိသည်။ ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် စစ်ရှုံးနေချိန်တွင်လည်း လူမျိုးရေးပဋိပက္ခများဖြစ်ပေါ်လာစေရန် ဝါဒဖြန့်စာများ ရေးသားကာ ရန်ကုန်နှင့်မန္တလေးတို့တွင် ဖြန့်ဝေနေသည်။ ရခိုင်လူမျိုးများ၏ ဆိုင်များတွင် စျေးမဝယ်ရန်၊ ရခိုင်မုန့်တီကို […]

နိုင်ငံမဲ့ဘဝရောက်လာနိုင်သော ထိုင်းရောက်မြန်မာကလေးများ

Dawei Watch

February 19, 2024

ထိုင်းနိုင်ငံ စမွတ်စခွန်ခရိုင် မဟာချိုင်ရှိ မြန်မာအလုပ်သမားအများစုသည် အလုပ်လုပ်ကိုင်ရာ စက်ရုံများနှင့် မနီးမဝေးနေရာများတွင် အခန်းကျဥ်းလေးများကို ငှားရမ်းနေထိုင်ကြရသည်။ ထိုအခန်းကျဉ်းလေးမှာ သူတို့အတွက် အိပ်စရာ၊ စားရာနှင့်ကလေးများကစားရာ တစ်ခုတည်းသော နေရာလေးဖြစ်သည်။ မြန်မာအလုပ်သမား မိသားစုများမှာ ပင်ပန်းဆင်းရဲခံပြီး ယခုလိုနေရာမျိုးတွင် နေထိုင်ကြခြင်းမှာ သားသမီးများနှင့် သူတို့ဘဝရှေ့ရေးအတွက် မျှော်လင့်ချက်များကြောင့်ပင်။ သို့သော် ယခုကြုံနေရသောထိုင်းနိုင်ငံ၏ အခြေအနေများကြောင့် သူတို့ကလေးများမှာ နိုင်ငံမဲ့ဘဝရောက်ရမည့် အဖြစ်ဆိုးကို ကြုံတွေ့နေကြရပြီဖြစ်သည်။ ထိုမိသားစုများတွင် စောဝင်း (အမည်လွှဲ)တို့ မိသားစုလည်းပါဝင်သည်။ ကလေးအကြီး အမြွှာနှစ်ဦးတွင် ထိုင်းအစိုးရက ထုတ်ပေးထားသော မွေးစာရင်းရှိနေပြီးဖြစ်သဖြင့် ကလေးကျောင်းတက်ရေးနှင့် ကျန်းမာရေးအတွက် မပူပန်ရသော်လည်း အငယ်ဆုံးသမီးလေးတွင် စမွန်စခွန်ခရိုင်ရုံးက မွေးစာရင်းထုတ်ပေးထားခြင်း မရှိသေးသဖြင့် အသက် ၃ နှစ်အရွယ်အထိ နိုင်ငံမဲ့ ကလေးငယ် ဖြစ်နေဆဲပင်။ လက်ရှိတွင် ထိုင်းရောက် ရွှေ့ပြောင်းကလေးများ […]

တော်လှန်ရေးအရှိန် တက်လာစေတဲ့ အဓမ္မစစ်မှုထမ်းဥပဒေ

Dawei Watch

February 18, 2024

မလေးရှားနိုင်ငံမှ မြန်မာပြည် မွေးရပ်ဇာတိကို အပြီးပြန်လာတာ မကြာသေးတဲ့ ကိုညီညီတစ်ယောက် နေရပ်ကို ထပ်ပြီးစွန့်ခွာဖို့ စဉ်းစားနေရပါပြီ။ အာဏာသိမ်းစစ်တပ်က လက်မှတ်ထိုး အသက်သွင်းလိုက်တဲ့ စစ်မှုမထမ်းမနေရ ဥပဒေက ကိုညီညီကို နေရပ်စွန့်ခွာဖို့ ဖိအားပေးလာခဲ့တာပါ။ “ကျွန်တော်က နိုင်ငံခြားမထွက်တော့ဘူးလို့ ဆုံးဖြတ်ထားတာ။ passport (နိုင်ငံကူးလက်မှတ်)ကိုတောင် မသိမ်းထားတော့ဘူး။ အခုပြန်ရှာ‌ထုတ်နေရတယ်” လို့ ကိုညီညီကဆိုပါတယ်။ မလေးရှားက တတ်မြောက်လာတဲ့ အချက်အပြုတ်ပညာနဲ့ ထားဝယ်မြို့မှာ စားသောက်ဆိုင်ဖွင့်ပြီး အခြေချနိုင်ဖို့ ကိုညီညီ ကြိုးစားနေဆဲအချိန်မှာပဲ စစ်ကောင်စီက စစ်မှုမထမ်းမနေရ ဥပဒေကို အသက်သွင်းပြဌာန်းလိုက်တာပါ။ ဒီဥပဒေဟာ သူ့ရဲ့မျှော်လင့်ချက်တွေကို တစ်စစီချိုး ဖျက်ဆီးပစ်လိုက်တာလို့ ကိုညီညီကပြောပါတယ်။ “ကျွန်တော်ရဲ့လူငယ်ဘဝကို နိုင်ငံခြားမှာပဲ သူများအလုပ်လုပ်ရင်းနဲ့ ပြီးသွားတော့မယ်ထင်တယ်” လို့ ကိုညီညီက မချင့်မရဲ ပြောဆိုပါတယ်။ စစ်ကောင်စီက အသက်သွင်းလိုက်တဲ့ ပြည်သူ့စစ်မှုထမ်းဥပဒေ တစ်နည်းအားဖြင့် […]

မြန်မာတွေအတွက် ဝန်နှင့် အားမမျှတဲ့ ချင်းမိုင်က ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်

Dawei Watch

February 15, 2024

MCU လို့ အတိုကောက်‌ခေါ်တဲ့ ထိုင်းနိုင်ငံရဲ့ ဗုဒ္ဓတက္ကသိုလ်ဖြစ်တဲ့ Mahachulalongkornrajavidyalaya Unversity က ၂၀၂၄ ခုနှစ် လူ ကျောင်းဝင်ခွင့်အတွက် မြန်မာ လူပုဂ္ဂိုလ် တွေကို Application form ပိတ်လိုက်ပြီဆိုတဲ့ စာ ဖေဖော်ဝါရီ ၁၄ ရက်နေ့က ထွက်လာပါတယ်။ (လူပုဂ္ဂိုလ် လို့ သုံးရတာ သံဃာတော်တွေအတွက် ဝင်ခွင့်ပိတ်တယ်လို့ စာမှာ မပါလို့ပါ) ကျောင်းလျှောက်ဖို့ အားခဲထားတဲ့ မြန်မာတွေက မြန်မာဆိုတဲ့ အမည်နာမကြီး တပ်ပြီး ကျောင်းဝင်ခွင့် လက်မခံသေးဘူးဆိုတာကြီးက မလွန်လွန်းဘူးလား၊ မြန်မာတွေကို ချည်းပဲ သီးခြား ဒီလိုလုပ်တယ်ဆိုတာ နည်းနည်းခံစားရတယ် စသလို စသလို မှတ်ချက်တွေကိုလည်း Facebook မှာ မြင်ရပါတယ်။ မြန်မာသီးသန့် ဝင်ခွင့် ပိတ်လိုက်တယ်ဆိုတာ ဘာကြောင့်လဲဆိုတာ MCU […]

အင်ဒိုနီးရှား ရွေးကောက်ပွဲနဲ့ မြင်မိတာလေးတွေ

Dawei Watch

February 14, 2024

ဒီနေ့ပဲ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံ ရွေးကောက်ပွဲလုပ်ပါတယ်။ လာမယ့် ၅-နှစ်တာအတွက် သမ္မတကို ရွေးချယ်ပေးရမယ်။ Nikkei Asia ဂျာနယ်မှာတော့ သိရမယ့်အချက် ၅ ခုဆိုပဲ ဖော်ပြထားတာ ဖတ်ရတယ်။ အင်ဒိုနီးရှားနိုင်ငံက လူဦးရေအရ စတုတ္ထအများဆုံး နိုင်ငံ၊ မူစလင်အများစု နိုင်ငံတခုဖြစ်ပေမယ့် ၁၉၉၈ ခုနှစ် အပြောင်းအလဲတွေ စတင်ပြီးကတည်းက ဒီမို ကရေစီစနစ် ခိုင်မြဲလာနေတဲ့ နိုင်ငံတခုလည်း ဖြစ်တယ်။ အခု ရွေးကောက်ပွဲမှာ ၂၀၄.၈ သန်းက သမ္မတကို တိုက်ရိုက် မဲပေးကြမှာ ဖြစ်ပြီး၊ သမ္မတစနစ်အတွက် တိုက်ရိုက်မဲပေး ရွေးကောက်ပွဲမှာ အကြီးကျယ်ဆုံးလို့ ဆိုနိုင်တယ်။ လက်ရှိ သမ္မတ ဂျိုကို ဝီဒိုဒိုကတော့ သမ္မတသက်တန်း ၂ ဆက် ပြည့်သွားပြီဖြစ်လို့ လူထုထောက်ခံလည်း ဆက်ပြီး ရွေးချယ်ခံပိုင်ခွင့် မရှိတော့ […]

စစ်မှုထမ်းဥပဒေကြောင့် ဆင်းရဲနွမ်းပါးသူများပို၍ နစ်နာဖွယ်ရှိ

Dawei Watch

February 14, 2024

ကမ္ဘာပေါ်မှာ နိုင်ငံပေါင်း ၈၅ နိုင်ငံမှာ နိုင်ငံသားတွေ မဖြစ်မနေ စစ်မှုထမ်းရတဲ့ ဥပဒေကိုကျင့်သုံးနေပါတယ်။ အမေရိကားကတော့ ဗီယက်နမ်စစ်အပြီးကာလ ကန့်ကွက်မှုတွေကြောင့် စစ်မှုထမ်းဖို့ ကို ရပ်ပစ်တော့မယ်လို့ စက်တင်ဘာ ၂၈ ၁၉၇၁ ခုနှစ်မှာ ကြေညာခဲ့ပြီးနောက်နှစ်နှစ်ကြာမှာ စစ်မှုမထမ်းမနေရစနစ်ကိုရပ်စဲလိုက်တယ်။ အဲဒီကာလက ဒီဥပဒေကို ဖျက်မဖျက်နဲ့ ပတ်သက်လို့ အငြင်းပွားကြရတာမှာ အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုရဲ့ ဖွဲ့စည်းအုပ်ချုပ်ပုံအခြေခံမှာ ပါတဲ့ လစ်ဘရယ်အရေး လွတ်လပ်မှု သဘောတရားတွေနဲ့ ဖြောင့်ဖြောင့်ကြီးဆန့်ကျင်နေသလို ဆင်းရဲ ချမ်းသာကွဲပြားနေတဲ့ လူတန်းစားတွေထဲမှာ ဆင်းရဲသားတွေက သာ ပိုပြီး ကြမ်းတမ်းတဲ့ စစ်ဘက်တာဝန်တွေကို ယူရလေ့ရှိတယ်လို့ ဝန်ခံခဲ့ကြပါတယ်။ ချမ်းသာတဲ့ မိသားစုက သားသမီးတွေက လာဘ်ထိုးလို့ အကြီးအကျယ်ရလေ့ရှိတာ၊ သက်သာတဲ့ တာဝန်တွေပဲ ထမ်းဆောင်ရတာ၊ လူမျိုးဘာသာ အသားအရောင် အပေါ်လိုက်ပြီး ခွဲခြားမှုတွေ တပ်ထဲမှာ […]

ပြည်ညှင်းရင် မင်းမခံနိုင် – စစ်မှုထမ်းဥပဒေ

Dawei Watch

February 13, 2024

စစ်မှုထမ်းဥပဒေဟာ ၂၀၁၀ ရွေးကောက်ပွဲမတိုင်မီ သုံးရက်အလိုမှာ ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ်တွေဆီကို ပြန်သွားကြည့်တဲ့အခါ အဲဒီအချိန်မှာ မြန်မာနိုင်ငံရဲ့ နေရာများစွာမှာ တည်ငြိမ်အေးချမ်းနေတာကို တွေ့ရပါလိမ့်မယ်။ အထူးသဖြင့် ရန်ကုန်နဲ့ အလယ်ပိုင်းမြန်မာနယ်မြေတွေအများစုမှာ စစ်ပွဲဆိုတာကို ရုပ်ရှင်ဗီဒီယိုတွေထဲမှာပဲ မြင်ဖူးကြားဖူးကြပါတယ်။ စာသင်ကျောင်းတွေမှာသင်ကြရတဲ့စာတွေထဲမှာလည်း မြန်မာနိုင်ငံမှာ စစ်ပွဲရှိနေတယ်ဆိုတာကို တစ်ကြိမ်တစ်ခါမှ ထည့်သွင်းဖော်ပြထားတာမျိုးလည်း ရှိမနေပါဘူး။ တိုင်းရင်းသားနယ်မြေတွေမှာတောင်မှ ကရင်နဲ့ ရှမ်းရဲ့ ဒေသတချို့မှာပဲ တိုက်ပွဲတွေ ရှိနေတဲ့အချိန်ကာလဖြစ်ပါတယ်။ ၂၀၀၉ ကိုးကန့်ဒေသစစ်ပွဲတွေ ပြီးခါစအချိန်လည်း ဖြစ်ပါတယ်။ ကချင်မှာလည်း အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးသဘောတူထားတာ မကျိုးပေါက်သေးပါဘူး။ အဲဒီလိုမျိုး ငြိမ်သက်နေတဲ့အချိန်မှာ အခုဥပဒေကို အဲဒီအချိန်က စစ်ခေါင်းဆောင်ဖြစ်တဲ့ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး သန်းရွှေက ပြဋ္ဌာန်းခဲ့တာ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတော်အေးချမ်းသာယာရေးနှင့် ဖွံ့ဖြိုးရေးကောင်စီဆိုတဲ့ နအဖအစိုးရအမည်နဲ့ပါပဲ။ အခုအခြေအနေတွေကတော့ အဲဒီတုန်းကနဲ့ လားလားမျှ မတူညီတော့ပါဘူး။ […]

“ပြည်ထောင်စုပြိုကွဲမှာ စိုးရိမ်သတဲ့လား…”

Dawei Watch

February 12, 2024

(၁) ပြည်ထောင်စုနေ့ဆိုတာ ဘာလဲ ပြည်ထောင်စုနေ့ နီးလာပြီဆိုတော့ ၇၇ နှစ်မြောက် ပြည်ထောင်စုနေ့ပွဲမှာ ဘယ်တိုင်းရင်းသားဝတ်စုံက အလှဆုံးလဲ၊ ဘယ်ပြည်နယ်က ကတာ အကောင်းဆုံးလဲ၊ ပြည်ထောင်စုနေ့ ညစာစားပွဲ ဘယ်သူတွေ တက်သလဲ… စသဖြင့် ပြောသံကြားရပေဦးမည်ပေါ့… ဒါက လွတ်လပ်ရေးရပြီး နှစ် ၇၀ အတွင်း၊ အတိအကျပြောရမယ်ဆိုရင် ၁၉၆၂ မှာ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ပြည်ထောင်စုနေ့ကို လူအများစု နားလည်ထားတဲ့ ရေဘူယျ ပုံစံဖြစ်ပါတယ်။ ပြည်ထောင်စုနေ့ဆိုတဲ့အသံကိုကြားလိုက်တာနဲ့ တိုင်းရင်းသားလူငယ်ပေါင်းစုံ ရိုးယာဝတ်စုံတွေဝတ်ပြီး ကခုန်နေကြတဲ့ပုံ၊ ဒါမှမဟုတ် ကချင်၊ ကယား၊ ကရင်၊ ချင်း၊ မွန်၊ မြန်မာ၊ ရခိုင်၊ ရှမ်း တိုင်းရင်းသားတွေက ရိုးရာဝတ်စုံတွေဝတ်ပြီး မြန်မာပြည်မြေပုံကို ဝန်းရံနေတဲ့ပုံတွေကိုပဲ နိုင်ငံပိုင် မီဒီယာတွေက ဖေါ်ပြလေ့ရှိပါတယ်။ မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဉ်ပါတီ […]