နိုင်ငံအတွင်းက ကြက်သီးမွေးညှင်းထဖွယ်ရာအခြေအနေတွေအကြောင်းကို မသွားခင်မှာ ‘ကြွက်ထောင်ချောက်’ ဆိုတဲ့ ပုံပြင်တစ်ပုဒ်နဲ့ စတင်ချင်ပါတယ်။ တစ်ခါတုန်းက လယ်သမားတစ်ယောက်ဟာ ကြွက်ထောင်ချောက်တစ်ခု ဝယ်လာခဲ့တယ်။ ဒါကို သူ့အိမ်မှာရှိတဲ့ ကြွက်က မြင်တဲ့အခါ တော်တော့်ကို တုန်လှုပ်သွားပါတယ်။ ထောင်ချောက်ရဲ့ ‘ဂျောင်း’ ခနဲ မောင်းပြုတ်သံကို နားထဲမှာ ကြားယောင်မိသလို သံကိုင်းကြားထဲမှာ ခြေကားယားလက်ကားယား ညှပ်မိနေတဲ့ သူ့ကို မြင်ယောင်မိပြီး ကျောချမ်းနေပါတော့တယ်။ အိမ်ရှင်ဝယ်လာတဲ့ ကြွက်ထောင်ချောက်ကို သတိထားဖို့အကြောင်း ကြွက်ဟာ လယ်သမားရဲ့အိမ်မှာ မွေးထားတဲ့ ကြက်မရယ်၊ ဝက်ရယ်၊ နွားရယ်တို့ကို ပြောပါတယ်။ တစ်ကောင်ကမှ ကြွက်ရဲ့ စကားကို အရေးမလုပ်ကြတဲ့အပြင် ရယ်သွမ်းသွေးကြပါတယ်။ ကြွက်ထောင်ချောက်ဆိုတာ ကြွက်တွေနဲ့ပဲဆိုင်တာမို့ သတိထားဖို့လိုသူက ကြွက်ဖြစ်တဲ့အကြောင်း ပြန်ပြောကြပါတယ်။ အဲဒီညသန်းခေါင်လောက်မှာပဲ ‘ဂျောင်း’ဆိုတဲ့ မောင်းပြုတ်သံဟာ မြည်ဟိန်းသွားပါတယ်။ ဒါကို ကြားတော့ […]

ငွေကြေးအလွန်အမင်း ဖောင်းပွမှု ပေါင်မုန့်တစ်လုံးရဖို့ ငွေစက္ကူ တစ်အိတ်နဲ့ သယ်သွားဝယ်ရခဲ့တာမျိုး ကမ္ဘာ့ သမိုင်းစဉ် တစ်လျှောက် ကြုံဖူး ခဲ့ကြပါတယ်။ အထူးသဖြင့်တော့ စစ်ပွဲတွေအကြားမှာ ကြုံလေ့ရှိတာမျိုးပါ။ စစ်စရိတ်ထောင်းတာ၊ စစ်လျော်ကြေးပေးရတာတွေကြောင့်လည်း ပါပါတယ်။ ဂျာမနီမှာတော့ ပထမကမ္ဘာစစ်နဲ့ ဒုတိယ ကမ္ဘာစစ်ကြား အဲဒီလို ကြုံဖူးပါတယ်။ မီဒီယာစာမျက်နှာမှာ မျက်စိထဲ စွဲနေတတ်တာတစ်ခုကတော့ ၂၀၀၆ ခုနှစ်က ဇင်ဘာဘွေမှာ ဖြစ်ခဲ့တဲ့ ငွေကြေး အလွန်အမင်းဖောင်းပွမှုပါ။ စီးပွားရေးက မတည်ငြိမ်ဘူး။ အတက်အကျမြန်တယ်။ စျေးတွေက ခဏခြင်း ပြောင်းနေတယ်။ အိမ်ထောင်ဦးစီးတစ်ယောက်ဟာ မိသားစုဝင်တွေကို ကျွေးမွေးဖို့ မပြောနဲ့ ကိုယ်စားဖို့တောင် အနိုင်နိုင်ရယ်ပါ။ အစိုးရ ဒါမှမဟုတ် အုပ်စိုးသူတွေက ဘဏ္ဍာငွေကြေး အလွန်အကျွံသုံးစွဲတာ။ (ရတာထက် သုံးတာ အဆမတန် ပိုများနေတာ)၊ စစ်အသုံးစရိတ်၊ အကျင့်ပျက်ချစားမှုနဲ့ […]

စတင်ဝင်ရောက်လာပြီဖြစ်သည့် မုတ်သုန်မိုးနှင့်အတူ တနင်္သာရီတိုင်း၏ မိုးရာသီကာလကို ရောက်ရှိလာတော့မည်ဖြစ်သည်။ စံချိန်တင်သည်အထိ နေ့အပူချိန်မြင့်မားခဲ့မှုနှင့်အတူ လျှပ်စစ်မီးပုံမှန်မရရှိသည့်အတွက် မိုးကိုမျှော်နေကြသည်။ မုတ်သုန်မိုးနှင့်အတူ မိုးရာသီဝင်လာသဖြင့် နေ့အပူချိန်လျော့ကျတော့မည်ဖြစ်၍ ပျော်ကြရသော်လည်း မိုးရာသီရောက်မည်ကို ကြောက်ရွံ့နေသူများရှိနေသည်။ တနင်္သာရီတိုင်း၏ မိုးရာသီမှာ အခြားဒေသများနှင့်မတူ မိုးရွာသွန်းမှုများလေ့ရှိသလို လေပြင်းများလည်း တိုက်လေ့ရှိသည်။ ယင်းအခြေအနေကို ရှောင်လွှဲလို့မရဘဲ ခါးစည်းခံကြရမည့်သူများ တနင်္သာရီတိုင်းတွင် ရှိနေသည်။ ၎င်းတို့မှာ အသက်ဘေးကြောင့် ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရသည့် စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများပင်။ အမိုးအကာ ခိုင်ခိုင်ခံ့ခံ့မရှိဘဲ ဖြစ်သလိုနေကြရသည့် စစ်ဘေးရှောင်များအတွက် မိုးပြင်း၊လေပြင်းကျပါက အခက်အခဲများစွာကြုံကြရမည်ဖြစ်သည်။ ယင်းအပြင်မိုးရွာသွန်းမှုများလာပြီဆိုပါက လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေး ခက်ခဲမှုများလည်း ကြုံကြရမည်ဖြစ်၍ ရိက္ခာနှင့် ဆေးဝါးအခက်အခဲများကလည်း ဆီးကြိုနေကြသည်။ တနင်္သာရီတိုင်းက စစ်ရှောင်များ တိုက်ပွဲများပြင်းထန်လာမှုနှင့်အတူ စစ်ကောင်စီက လေကြောင်းတိုက်ခိုက်မှုများ၊ လက်နက်ကြီးဖြင့် ပစ်ခတ်မှုများ ဆက်တိုက်ပြုလုပ်လာမှုကြောင့် တနင်္သာရီတိုင်းတွင် စစ်ဘေးရှောင်အရေအတွက်မှာ ဆက်တိုက်မြင့်တက်လာနေသည်။ တိုက်ပွဲများ […]

The Red Flag နှင့် Dawei Watch ပူးပေါင်းတင်ဆက်သည် ရခိုင်တွင် စစ်ရေးအရ အကြီးအကျယ်အထိနာ ဆုံးရှုံးနေသည့် စစ်ကောင်စီသည် လူမျိုးရေး၊ ဘာသာရေး ပဋိပက္ခ အသွင်ဆောင်သည့် လုပ်ရပ်များကို ဖန်တီးလာသည်။ ၁၀၂၇ စစ်ဆင်ရေးစတင်ပြီးနောက် နိုင်ငံတဝန်းတွင် စစ်ရှုံးပြီး စိုးမိုးနယ်မြေများစွာ လက်လွှတ်လိုက်ရသည့် စစ်ကောင်စီသည် စစ်သည်အင်အား ပြုန်းတီးမှုကို ပြန်လည်ဖြည့်တင်းရန် စစ်မှုထမ်းဥပဒေကို အသက်သွင်းခဲ့သည်။ ယင်းသို့ အသက်သွင်းပြီးနောက် ရခိုင်ပြည်နယ်တွင် မွတ်ဆလင်ရိုဟင်ဂျာ လူငယ် ရာထောင်ချီကို စစ်သင်တန်း အတင်းအဓမ္မပေးခဲ့သည်။ ရက်တို သင်တန်းပေးပြီးနောက် ရခိုင်ရှေ့တန်းစစ်မြေပြင်တို့တွင် အသုံးပြုလာခဲ့သည်။ ယင်းအပြင် ရက္ခိုင့်တပ်တော် (AA) ကို အလိုမရှိကြောင်း ရိုဟင်ဂျာများကို ဆန္ဒပြခိုင်းခဲ့သလို စစ်ရေးပြင်းထန်နေသည့် ဘူးသီးတောင်၊ မောင်တောမြို့နယ်တို့တွင် ရခိုင်လူမျိုးများနှင့် မွတ်ဆလင် မဟုတ်သည့် […]

၂၀၁၉ ခုနှစ်မှာ ဗြိတိန်နိုင်ငံ ဘန်လေမြို့က လူတစ်ယောက်ဟာ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်ကို ဓာတ်ပုံတစ်ပုံတင်လိုက်ပါတယ်။ သွေးကင်ဆာရောဂါဝေဒနာရှင်အမျိုးသမီးတစ်ယောက်ရဲ့ နေအိမ်မှာ အပူပေးစနစ် ပြင်ဆင်ပေးပြီး ဘာအခကြေးငွေမှ မယူတဲ့အကြောင်း ပြထားတဲ့ ငွေလက်ခံပြေစာလေးရဲ့ ပုံကို ရိုက်ပြီး တင်ထားခဲ့တာပါ။ အဲဒီဓာတ်ပုံမှာ သူစာတစ်ကြောင်း ရေးလိုက်ပါသေးတယ်။ “ဘယ်လိုအခြေအနေမျိုးမှာမဆို ဒီအမျိုးသမီးအတွက် အခမဲ့…..” သူ တင်လိုက်တဲ့ ဓာတ်ပုံဟာ ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ တော်တော်လေး ပျံ့နှံ့သွားပြီး အင်မတန်မွန်မြတ်လှစွာသော သူ့ရဲ့ စေတနာကို လူတွေက ဝိုင်းဝန်းချီးကျူးအားပေးခဲ့ကြပါတယ်။ ဗြိတိန်နိုင်ငံရဲ့ လူနေမှုစရိတ်ကြီးမြင့်ဒဏ်ကို အလူးအလဲခံနေရတဲ့ မပြေလည်တဲ့ မိသားစုနေအိမ်တွေမှာ ရေပိုက်ပြင်ပေးတာ၊ အပူပေးစနစ်ပြုပြင်တပ်ဆင်ပေးတာမျိုးလို ဝန်ဆောင်မှုတွေ အခမဲ့လုပ်ပေးနေတဲ့ သူ့ရဲ့ လုပ်ရပ်တွေကို ဆိုရှယ်မီဒီယာပေါ်မှာ မြင်တွေ့နေရတဲ့ ဗြိတိန်ပြည်သူတွေက နှစ်ထောင်းအားရ ကျေနပ်လေးစားခဲ့ကြပါတယ်။ ၂၀၁၉ ခုနှစ်ကနေ စပြီး သူနဲ့ […]

လက်လုပ်သေနတ်များဖြင့် စတင်ခဲ့သော တနင်္သာရီတိုင်းက တော်လှန်ရေးမှာ ယနေ့အချိန်တွင် စခန်းသိမ်းတိုက်ပွဲများအထိ ခရီးပေါက်လာနေပြီဖြစ်သည်။ ပြည်တွင်း၊ ပြည်ပက ပြည်သူများ၏ တစ်ခဲနက်ထောက်ပံ့မှုတို့ဖြင့် မောင်းပြန်သေနတ်မှသည် RPG ကဲ့သို့သော လက်နက်များအထိ ကိုင်ဆောင်တိုက်ပွဲဝင်လာနေကြသည်မှာ နေရာအနှံ့ပင်။ ကျေးလက်ကို အခြေပြု မြို့ပြကိုဝိုင်းဆိုသည့် တော်လှန်ရေးတပ်တို့၏ ပြောက်ကျားစစ်ဗျူဟာနှင့် နယ်မြေကျွမ်းကျင်မှု၊ ပြည်သူ့ထောက်ခံမှုတို့ဖြင့် ပေါင်းစပ်လိုက်သောအခါ ထိရောက်သည့် ဗျူဟာတစ်ခုဖြစ်လာပြီး စစ်ကောင်စီတပ်ကို အကြီးအကျယ် အထိနာစေခဲ့သည်။ အာဏာသိမ်းကာစ ရပ်ကွက်၊ ကျေးရွာများကို ဝင်ချင်တိုင်းဝင်၊ ထွက်ချင်တိုင်းထွက်ပြီး ပြည်သူ့ အသက်အိုးအိမ်များကို ဖျက်ဆီးခဲ့ကြသည့် စစ်ကောင်စီတပ်မှာ အင်အားရာဂဏန်းမျှမရှိလျှင် တပ်ပြင်ပကို မထွက်ဝံ့တော့။ တော်လှန်ရေးတပ်များဘက်ကမူ တစ်ဆင့်ပြီးတစ်ဆင့် ကျေးလက်ဆီမှ မြို့ပြသို့ တက်လှမ်းလာနေသည်။ “ကျွန်တော်တို့ တောရွာမှာ နေရာကနေ တဖြည်းဖြည်း မြို့ပေါ်မှာရှိတဲ့ လမ်းမကြီးတွေပေါ်ကိုရောက်လာပြီ။ နောက်လမ်းမကြီးပေါ်မှာ ကျွန်တော်တို့ […]

မြန်မာစစ်ကောင်စီဟာ ထားဝယ်ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းတည်ဆောက်ရေးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံစေဖို့ ရုရှားကို မကြာသေးခင်ကပဲ ရွေးချယ်လိုက်ပါတယ်။ ဒီဆုံးဖြတ်ချက်ကြောင့် ထားဝယ်ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းကို စိတ်ဝင်စားမှု ပြထားတဲ့ တရုတ်နဲ့ မြန်မာစစ်ကောင်စီအကြား ဆက်ဆံရေးတင်းမာလာခဲ့ပါတယ်။ ထားဝယ်ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းဟာ တနင်္သာရီတိုင်းဒေသကြီး ၊ ရေဖြူမြို့နယ် ၊ နဘုလယ်ဒေသ ကမ်းရိုးတန်းမှာ တည်ရှိပါတယ်။ ထိုင်းကုမ္ပဏီ အီတာလျံထိုင်း နဲ့ မြန်မာအစိုးရကြား နှစ်နှိင်ငံစီးပွားရေးပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုတစ်ရပ်အနေနဲ့ ထားဝယ်ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းကို ၂၀၀၈ ခုနှစ်က စတင်ခဲ့ပါတယ်။ နောက်ပိုင်းမှာတော့ မြန်မာနဲ့ ထိုင်း နှစ်နိုင်ငံ အစိုးရကြားက စီမံကိန်း အဖြစ် ပြောင်းသွားခဲ့ပါတယ်။ တရုတ်ရဲ့ လွှမ်းမိုးမှုကို တန်ပြန်ဖို့ ရုရှားနဲ့ ဆက်ဆံရေး မြှင့်တင်ဖို့ ကြိုးစားနေတဲ့ မြန်မာစစ်ကောင်စီဟာ ထားဝယ်ရေနက်ဆိပ်ကမ်းစီမံကိန်းနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရုရှားနဲ့ ဆွေးနွေးမှုတွေ ပြုလုပ်နေပါတယ်။ တန်ချိန် ၁၀ သန်း ခံနိုင်ဝန်ရှိတဲ့ […]