တောင်ကုန်းလေးပေါ်မှာ။ တစ်ဖက်မှာ ချိုင့်ဝှမ်းရှိတယ်။ ချိုင့်ဝှမ်းရဲ့ဟိုဘက်မှာက တောင်တန်း။ စိုက်ပျိုးရေးခြံတစ်ခုထက် တောင်ကုန်းပေါ်က တောအုပ်ကလေးနဲ့ ပိုတူတယ်။ မြေဝါရောင် အဆောက်အုံတွေဟာ သစ်ပင်တွေကြားထဲမှာ ဟိုနားတစ်လုံး၊ ဒီနားတစ်လုံး။ ချင်းမိုင်မြို့ကနေ မြောက်စူးစူးဆီကို ၃၅ မိုင်ကျော် သွားရတဲ့ ဒီနေရာဟာ ဝင်လိုက်တယ်ဆိုရင် ဆိတ်ငြိမ်မှုနဲ့ လွတ်လပ်မှုကို ခံစားရတဲ့အပြင် ဘဝရဲ့ အဓိပ္ပာယ်ကိုလည်း တစ်စုံတစ်ရာ ခံစားမိစေပါတယ်။ အသစ်တွေနောက် အာသာငမ်းငမ်းလိုက်နေကြတဲ့ မျက်စိလည်စရာကမ္ဘာကြီးထဲက လူအများစုအတွက်တော့ လူအဖွဲ့အစည်းနဲ့ သီးခြားဖီလာဖြစ်နေတဲ့ ဒီလိုနေရာမှာ နေဖို့ဆိုတာက ပျင်းစရာဖြစ်နေမှာပါပဲ။ သူ၊ သူ့နာမည်က ဂျွန်ဂျန်ဒိုင်။ အသက် ၆၀ ဝန်းကျင်။ သူက ဘဝကို နောက်ပြန်လျှောက်နေသူ။ သူဖန်တီးထားတဲ့ သူ့ကမ္ဘာကိုလည်း ခေတ်ထဲကန ဆွဲထုတ်နေသူ။ သူ့အတွေးအခေါ်က ရှင်းတယ်။ တတ်နိုင်သမျှ သူများအပေါ်မှာ မမှီခိုလိုဘူး။ […]

၂၀၂၄ ခုနှစ် နှစ်လယ်ပိုင်းနေ့တစ်နေ့ ။ ဥရောပတိုက်အရှေ့ပိုင်းတနေရာက အနှစ် ၁၀၀ ကျော် သက်တမ်းရှိတဲ့ အကျဉ်းထောင်ကြီးရဲ့ အခန်းတစ်ခုထဲမှာ နေရောင်ခြည်ဟာ ပန်းချီဆရာမတစ်ယောက်ရဲ့ မျက်နှာပေါ်ကို ဖြာဆင်းနေခဲ့တယ်။ သံဆူးကြိုးတပ်ထားတဲ့ အကျဉ်းထောင်တံတိုင်းတွေကြားထဲ ရက်ရက်ရောရော ထိုးကျနေတဲ့ နေရောင်ခြည်အောက်မှာ တီရှပ်ပွပွကြီးတွေ ဝတ်ထားတဲ့ ကမ္ဘာပေါ်က အပျော်ရွှင်ဆုံး လူငယ်လေးတွေဟာ ဘီယာသောက်ရင်း စကားဖောင်ဖွဲ့နေကြတယ်။ ပန်းချီဆရာမက ပြောတယ်။ “ပါရီ၊ တိုကျို၊ လန်ဒန်လို အခြားမြို့ကြီးတွေက သူငယ်ချင်းတွေနဲ့ စကားပြောကြည့်တဲ့အခါ ကျွန်မမှာ ဒီလို ကိုယ်ပိုင်နေရာလေး ရှိနေတာ ဘယ်လောက်ကံကောင်းမှန်း သဘောပေါက်သွားတယ်” လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ် ၁၀၀ ကျော်က ဇာဘုရင်လက်ထက် ရုရှားအင်ပါယာရဲ့ ဖိနှိပ်ရေးယန္တရားအောက်မှာ ခွေးသွားစိတ်အဖြစ်နဲ့ တည်ဆောက်ခဲ့တဲ့ ဒီအကျဉ်းထောင်ဟာ သက္ကရာဇ်အသစ်တွေ ခေတ်အဆက်ဆက် မွေးဖွားပြီးနောက် အခုချိန်မှာတော့ […]

အထင်ကရ ဆရာတော်ကြီးကို ပစ်ခတ်သတ်ဖြတ်လိုက်တဲ့ စစ်ကောင်စီအတွက် တန်ပြန်ခံရမယ့်အရေးက ရင်လေးဖွယ် ဖြစ်သွားခဲ့ပါပြီ။ အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း ငြိမ်သက်နေခဲ့တဲ့ ပြည်တွင်း ရဟန်းသံဃာတွေဆီကနေ စစ်ကောင်စီကို အပြစ်တင်တဲ့၊ မကျေနပ်တဲ့ အသံတွေ ထွက်ပေါ်လာကြလို့ပါပဲ။ ဒီအထဲမှာ ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင်နဲ့ ဆရာ၊ ဒကာ ဆက်ဆံရေးရှိတဲ့ သီတဂူဆရာတော်လည်း ပါဝင်နေပါတယ်။ အတည်မပြုနိုင်တဲ့ အတွင်းသတင်းအရဆိုရင် သီတဂူဆာတော်ကိုယ်တိုင် အခုကိစ္စမှာ အသံတိတ်မနေခဲ့ပါဘူး။ “ဝဋ်ဆိုတာ လည်တတ်တယ်” လို့ မိန့်တော်မူတယ်လို့ ဆိုပါတယ်။ ဘာကို ဆိုလိုတယ်လို့တော့ အတိအကျ အဓိပ္ပာယ်မဖွင့်ဆိုနိုင်ပါဘူး။ ပဲခူးမြို့ ဝင်းနိမ္မိတာရုံကျောင်းတိုက်ဆရာတော် ဘဒ္ဒန္တမုနိန္ဒာဘိဝံသဟာ ဇွန်လ ၁၉ ရက်မှာ ရန်ကုန်ကနေ မန္တလေးကို လေယာဉ်နဲ့ ကြွရောက်ခဲ့ပါတယ်။ တံတားဦးလေဆိပ်ကနေ ကားနဲ့ထွက်လာခဲ့ပြီး နေ့ဆွမ်းဘုန်းပေးချိန်အမီ အမြန်မောင်းနေချိန် လမ်းတစ်နေရာအရောက်မှာ လုံခြုံရေးတပ်ဖွဲ့တွေရဲ့ ပစ်ခတ်တာကို […]

[Dawei Watch ကစုံစမ်းဖော်ထုတ် ရေးသားသည်] ထားဝယ်မြို့နှင့် အနီးဝန်းကျင်များတွင် စစ်ပူနေချိန် လူတစ်စုမှာ မြို့ပေါ်မြေလုရင်း အလုပ်များလျက်ရှိသည်။ တရားစွဲဖျက်ဆီးခံရသူများမှာ ရှေ့နေရှေ့ရပ်ပင် ငှားရန် အခွင့်မသာ ကြုံနေရသည်။ ထားဝယ်မြို့သစ်ရှိ တောင်သူများပိုင်မြေများဖြစ်သော ဒေါ်ရီရီထွေး မိသားစု၏မြေကို DDPC (ထားဝယ်ဖွံ့ဖြိုးရေးအများပိုင်ကုမ္ပဏီ) လည်းကောင်း၊ ဦးကြူလွင်၏မြေကို ကရင်လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ တစ်ခုဖြစ်သည့် DKBA အဖွဲ့ကလည်းကောင်း၊ ဦးတိုးမောင်၏မြေကို စီးပွားရေးလုပ်ငန်းရှင် အမျိုးသမီးတစ်ဦးကလည်းကောင်း ၎င်းတို့ပိုင်ဟုဆိုကာ တရားစွဲထားသည်။ စစ်ကောင်စီခန့် တနင်္သာရီတိုင်း ကရင်တိုင်းရင်းသားရေးရာဝန်ကြီး စောမာတင်လူသာကလည်း မြို့သစ် ၇ လမ်းအနောက်ဘက် ထားဝယ်မြစ်နှင့် ကပ်လျက်ရှိသည့် မြေနေရာတစ်ခုကို သူပိုင်ဆိုင်သည်ဟုဆိုကာ သိမ်းယူရန် ကြိုးစားနေသည်။ အဓမ္မအပိုင်သိမ်းနိုင်ရန် အားထုတ်ကြိုးစားနေသည့် ယင်းနေရာတွင် ဟိုတယ်လုပ်ငန်း လုပ်ကိုင်ရန်လည်း ပြင်ဆင်လျက်ရှိသည်။ စစ်ကောင်စီလက်ဝေခံများ၏ မြေအရှုပ်တော်ပုံ ၂၀၁၀ ပြည့်နှစ် […]

၂၀၂၄ ခုနှစ် ဧပြီလနေ့တစ်နေ့။ အိန္ဒိယနိုင်ငံ အနောက်ပိုင်းဒေသတစ်နေရာက ညကောင်းကင်အောက်မှာ ဆယ်ကျော်သက်ကောင်လေးတစ်စုဟာ သူတို့ ကိုးကွယ်ယုံကြည်တဲ့ ဟိန္ဒူဘာသာကို ကာကွယ်ဖို့ သက္ကတဘာသာစကားနဲ့ ဆုတောင်းစကားကို ရွတ်ဆိုနေကြပါတယ်။ “ဟိန္ဒူဘာသာဝင်အားလုံးသည် မိခင်အိန္ဒိယ၏ ရင်သွေးများ ဖြစ်သည်။ ကျွန်ုပ်တို့ ဟိန္ဒူဘာသာဝင်အချင်းချင်း တစ်ဦးအပေါ် တစ်ဦး တန်းတူညီမျှစွာ ဆက်ဆံရန် သစ္စာအဓိဌာန်ပြုပါ၏။ ကျွန်ုပ်တို့၏ ဟိန္ဒူဘာသာကို ကာကွယ်ရန် သစ္စာအဓိဌာန်ပြုပါ၏” ညကောင်းကင်အောက်က ကောင်လေးတွေဟာ သူတို့ မိခင်အဖွဲ့အစည်းဖြစ်တဲ့ ဟိန္ဒူလက်ယာစွန်းအမျိုးသားရေး အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ကနေ နှုတ်တိုက်ချပေးထားတဲ့ သစ္စာအဓိဌာန်ကို ရွတ်ဆိုနေကြတာ ဖြစ်ပါတယ်။ လွန်ခဲ့တဲ့ အနှစ် ၇၀ ကျော်က အိန္ဒိယနိုင်ငံမှာ တနိုင်ငံလုံးကို တုန်လှုပ်ချောက်ချားသွားစေတဲ့ နိုင်ငံတော်လုပ်ကြံမှုကြီး ဖြစ်ပွားခဲ့ပါတယ်။ အိန္ဒိယနိုင်ငံလွတ်လပ်ရေးရပြီး ငါးလအကြာ…။ ၁၉၄၈ နှစ်ဆန်းပိုင်းရဲ့ သွေးစွန်းသောကြာ နေ့တစ်နေ့…။ ဟိန္ဒူအမျိုးသားရေးအစွန်းရောက်ဝါဒီတစ်ယောက်ဟာ […]

အာဏာသိမ်းပြီး ရက်ပေါင်း ၁၂၀၀ ကျော်လာချိန်တွင် ပြည်သူများမှာ ထမင်းနပ်မှန်အောင် မစားနိုင်ကြတော့။ အာဏာမသိမ်းခင်က ချောင်ချောင်လည်လည် နေနိုင်စားနိုင်ခဲ့သည့် အခြေခံပြည်သူများမှာ ယခုတွင်တော့ ထမင်းနပ်မှန်ဖို့ပင် မလွယ်တော့သည့် အခြေအနေကို ဆိုက်ရောက်လာနေသည်။ အချို့မှာ ယခင်ကဲ့သို့ အလုပ်ကိုယ်စီတော့ ရှိကြသည်။ အချို့မှာ ယင်းအချိန်တုန်းက ထက်ပင် လုပ်ခလစာပိုမိုရနေသော်လည်း ယခုထမင်းနပ်မမှန်တော့ပေ။ စစ်အာဏာသိမ်းပြီး ၃ နှစ်ကျော်ကြာလာချိန်တွင် အမေရိကန် တစ်ဒေါ်လာလျှင် မြန်မာကျပ်ငွေ ၄၆၀၀ ခန့်အထိ ရောက်ရှိသွားခဲ့သည်။ အာဏာမသိမ်းခင်က တစ်ဒေါ်လာ ကျပ် ၁၃၀၀ ကျော်သာရှိသည်ဖြစ်ရာ ၃ နှစ်အတွင်း မြန်မာကျပ်ငွေတန်ဖိုးမှာ ၄ ဆနီးပါးခန့် တန်ဖိုးကျသွားခဲ့သည်။ ယင်းကြောင့် အာဏာမသိမ်းခင်က အခြေခံလုပ်ခလစာမှာ တစ်ရက် ၄၈၀၀ ကျပ် (၃ ဒသမ ၆ ကန်ဒေါ်လာ)ဖြစ်ပြီး […]