အရင်က ခူးမယ့်သူမရှိတဲ့ ရပ်ကွက်ထဲက ရေအိုင်ထဲအလေ့ကျပေါက်နေတဲ့ ကန်စွန်းပင်လေးတွေမှာ အညွန့်ထွက်ချိန်ပင်မရတော့။ ယခင်က ယောင်လို့ပင် လမ်းဘေးကန်စွန်းခင်းနား ဖြတ်မလျှောက်တဲ့ ဒေသခံတွေမှာ အခုတော့ ဟင်းတစ်ခွက်ရဖို့ ကန်စွန်းခင်းအညွန့်ထွက်ချိန် ဦးအောင်အလုအယက် စောင့်ခူးနေကြပါတယ်။ “အရင်က ဒီကန်စွမ်းခင်းကို ကလေးတစ်ယောက်စနှစ်ယောက်စပဲ လာခူးကြတယ်။ အခုလာခူးသူတွေက ကလေးရောလူကြီးပါ အရင်ကထက်များလာလို့ အညွန့်တောင် တက်မနိုင်တော့ဘူး” ဟု ဆိုလာသူက မြိတ်မြို့၊ အင်းလေးမြိုင်ရပ်ကွက်မှာ နေထိုင်တဲ့ အသက် ၅၀ ကျော်အရွယ် ဒေါ်ဝင်းပါ။ သူ့အိမ်အနီး မြေကွက်လပ်ရေအိုင်မှာ သဘာဝအတိုင်း ပေါက်နေတဲ့ ကန်စွန်း ခင်းလေးကို လက်ညိုးထိုးပြီး အဲဒီလိုပြောလိုက်တာပါ။ ကန်စွန်းခင်းလေးက သူပြောသလို ရေခါးလောက်နက်တဲ့ နေရာမှာသာ စိမ်းစိုနေပြီး ရေတိမ်တဲ့ နေရာတွေမှာတော့ ချိုးယူထားကြလို့ ရိုးတံတွေသာ ရှိပါတော့တယ်။ စားဖို့ချိုးကြသူတွေရှိသလို ရောင်းဖို့လာချိုးကြတဲ့ ကလေးတွေလည်း […]

မြန်မာပြည်ရဲ့ အာဏာသိမ်း စစ်အုပ်စုဟာ တစ်နှစ်ကျော် ကာလအတွင်းမှာ နိုင်ငံရေး၊ လူမှုရေး၊ စီးပွါးရေး ဖျက်ဆီးတာတွေ လုပ်ပြီးနောက်မှာ ခုတခါလည်း ဘဏ္ဍာရေး၊ ငွေရေးကြေးရေး ပြုပြင်ပြောင်းလဲမှုကတစ်ဆင့် ကိုယ့်လည်ပင်းကိုယ် ကြိုးကွင်းစွပ်တဲ့ အပြုအမူတွေ လုပ်နေပြန်ပါပြီ။ ဧပြီလ (၃) ရက်နေ့မှာ ဗဟိုဘဏ်က ညွှန်ကြားချက်တစ်ရပ် ထုတ်ခဲ့ပြီးတော့ ဒီညွှန်ကြားချက်ကြောင့်  မြန်မာပြည်သူတွေအနေနဲ့ သူတို့ရဲ့ နိုင်ငံခြားငွေ ပိုင်ဆိုင်မှုတွေနဲ့ နိုင်ငံခြားက လွှဲလာတဲ့ ငွေတွေကို ဘဏ်တွေမှာ မြန်မာကျပ်ငွေ ပြောင်းရတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ လွှဲလာတဲ့ ငွေကို တစ်ရက်အတွင်း ငွေလဲရမယ်လို့ အစိုးရ မီဒီယာမှာ ကြေညာတဲ့ ညွှန်ကြားချက်ထဲမှာ ပါလာတာကြောင့် အသည်းအသန်ကို နိုင်ငံခြားငွေလိုချင်နေတဲ့ ပုံပေါက်နေတယ်လို့ ဝေဖန်သူတွေက ထောက်ပြနေကြပါတယ်။ ဒီလို ခပ်ရင့်ရင့် စီမံချက်ကို ဘယ်လို အသက်ဝင်အောင် […]

ဓာတ်ဆီဝယ်ဖို့ တန်းစီနေတဲ့ ကားတန်းကြီးတွေဟာ သီရိလင်္ကာမြို့အသီးသီးမှာ တွေ့နေရတယ်။ မီးပြတ်တဲ့ အချိန်တွေက ပိုကြာလာတယ်။ စားသောက်ကုန်စျေးတွေက တအားတက်လာတယ်။ ဒါကြောင့်လူအုပ်ကြီးက အာဏာရခေါင်းဆောင်ကို နုတ်ထွက်ပေးဖို့ တောင်းဆိုနေတာပဲ။ သမ္မတက မထွက်ပါဘူး။ ဝန်ကြီးတွေတော့ ရာထူးတွေက ထုတ်ပေးတယ်။ သူ့အမျိုးအရင်း အကိုကြီး ဝန်ကြီးချုပ်တော့ မပါဘူး။ ပြီးခဲ့တဲ့ ရက်တွေတုန်းကတည်းက ထောင်ပေါင်းများစွာသော သီဟိုကျွန်းသား လူအုပ်ကြီးဟာ သမ္မတ ဂိုတာဘယ ရာဂျာပတ်ဆာ ရာထူးကနူတ်ထွက် ဆင်းပေးဖို့ လမ်းပေါ်ထွက် ဆန္ဒပြနေကြတယ်။ သီရီလင်္ကာဟာ ၁၉၄၈ ဗြိတိသျှလက်အောက်က လွတ်ပြီးနောက်ပိုင်း အဆိုးဆုံး စီးပွါးပျက် အကျပ်အတည်း ကို ကြုံနေရတာပဲ။ စားနပ်ရိက္ခာတွေ ပျက်လပ်တယ်။ စျေးတွေတက်တယ်။ မီးပျက်ချိန်တွေ ပိုကြာလာတယ်။ သီရိလင်္ကာအစိုးရက စီးပွါးရေးကျဆင်းမှုကို ကျားကန်ထောက်ကူပေးမယ့် အထောက်အပံ့ နိုင်ငံတကာငွေကြေး ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ […]

ကိုယ်ဝန်ရှိနေပြီဆိုတာကို သိတဲ့အချိန်မှာ ဒေါ်ချိုချိုက စစ်ဘေးရှောင်ဘဝ ရောက်ခဲ့ရလေပြီ။ ကိုယ်ဝန်ရှိမှန်း သိတဲ့အချိန်ကတည်းက ပြေးလွှားရှောင်ပုန်းနေရတဲ့သူမ မတ်လ ၁၃ ရက်နေ့မှာတော့ စစ်ဘေးရှောင်တွေကို ကျန်းမာရေးစောင့်ရှောက်ပေးနေသူတွေရဲ့ အကူအညီနဲ့ သူမရဲ့ ဒုတိယမြောက် ရင်သွေးလေးကို ခဲရာခဲဆစ် မွေးဖွားသန့်စင်ခဲ့ရပါတယ်။ အိုးပစ်၊ အိမ်ပစ် ပြေးလွှားရှောင်ပုန်းနေရတဲ့ ဒီကာလမှာ ဒီကိုယ်ဝန်ကို အရပ်လက်သည်နဲ့ပဲ မီးဖွားဖို့ ဒေါ်ချိုချို စိတ်ပိုင်းဖြတ်ထားခဲ့တာပါ။ ပိုက်ဆံရှိရင်တောင်မှ ကိုယ်စားဖို့အတွက် ရွာပြင်ထွက်ပြီး ဈေးဝယ်လို့မရတဲ့ အခြေအနေမှာ ကျန်းမာရေး စောက်ရှောက်မှုခံယူပြီး ဆေးရုံ၊ ဆေးခန်းမှာ ကလေးမီးဖွားဖို့ဆိုတာ ဒေါ်ချိုချိုလို စစ်ဘေးရှောင်ရင်း ပြေးလွှားနေရတဲ့သူအတွက် ဘယ်လိုမှ မဖြစ်နိုင်ဘူးဆိုတာ သူတွက်ဆထားပြီးသားပါ။ “ကျွန်မသမီး အကြီးမတုန်းကတော့ ဆေးဝါးတွေပြည့်ပြည့်စုံစုံနဲ့ မွေးခဲ့ရတာ။ အခုက ကျွန်မတို့မှာ ရွေးချယ်စရာ မရှိဘူး။ ပိုက်ဆံရှိရင်တောင်မှ သွားဝယ်စားလို့ မရဘူးလေ။ […]

ကျော်မျိုးလွင် (ကောလင်း) ဒီဇင်ဘာလ၏‌ဆောင်းအငွေ့အသက်သည် ဘုတ်ပြင်း၊ ချောင်းကဖီးကျွန်းရွာကလေးတွင် အသက်မဲ့လျက်ရှိ၏။ သို့သော် ပင်လယ်ပြင်ကိုဖြတ်တိုက်ခတ်လာသောလေပြေသည်ကား နံနက်စောစောမို့လားမသိ၊ လတ်ဆတ်ပြီးအေးမြမြရှိလှ၏။ နံနက်ခင်းဒီရေအကျတွင် လှိုင်းသံ၊ လေသံတို့တိတ်ဆိတ်လျက်ရှိပြီး ပင်လယ်ရေသည် အနည်းငယ်နှောက်ကျိနေ၏။ ကျွန်းစုကလေးများသည် နေရာအနှံ့တွင်မှိုလိုပေါက်နေပြီး အချို့ကျွန်းများမှာ ကျောက်သားအတိပြီး၏။ ကျွန်းကလေးများသည် ပြန့်ပြူးသောကမ်းခြေမဟုတ်ကြဘဲ ပင်လယ်ထဲမှထိုးထွက်လာသော တောင်ကုန်းများနှင့်သာတူတော့၏။ တောင်ကတုံးတော့မဟုတ်ကြ၊ အမြဲစိမ်းတော (Evergreen forest) တို့ သျှောင်ထုံးနေကြ၏။ ပင်လယ်ထဲတွင် ထီးထီးဖြစ်နေသော ကျွန်းသေးများတွင် ဒီရေတောများ ပေါက်ရောက်မှုနည်းသည်။ ကျွန်းကြီးသော ကမ်းခြေပြန့်များတွင်သာ ဒီရေတောအများအပြားကို တွေ့နိုင်၏။ ဘာသာတရားကိုင်းရှိုင်းမှုအမှတ်အသားအဖြစ် ရွာနှင့်နီးသော ကမ်းခြေစပ်ရေထဲတွင် ရှင်ဥပဂုတ္တရုပ်ထုကျောင်းဆောင်နှင့် ကျွန်းတောင်ထိပ်ပေါ်တွင် စေတီငယ်တစ်ဆူကိုလည်း ဖူးမျှော်နိုင်၏။ ဤအရာများသည် ချောင်းကဖီးရွာ WIF (Worldview International Foundation) ရုံးမှ နံနက်စောစောထွက်လာပြီး ကြိမ်နီတောင်ရွာမရောက်ခင် ပဲ့ထောင်ပေါ်မှ […]